Wilcza (województwo dolnośląskie)
Wilcza (niem. Wiltsch) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.
| wieś | |
 Centrum Wilczej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
400-490[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
119[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-442[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0853085 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko  | |
 50°31′56″N 16°39′44″E/50,532222 16,662222[1]
| |
Położenie
edytujWilcza to wieś łańcuchowa o długości około 2 km, leżąca w Sudetach w kotlinie Grzbietu Zachodniego Gór Bardzkich, nad potokiem Wilcza, na wysokości około 400–490 m n.p.m.[2] Położona w dolinie miejscowość otoczona jest od wschodu przez Grzbiet Zachodni, w skład którego wchodzi Wilcza Równina, Przełęcz Wilcza oraz Wilczak. Od zachodu osłania ją boczne ramię Grzbietu Zachodniego z Wilczą Górą, Słupem i Widałkiem[5]. Dolina Wilczy zaliczana jest do najbardziej malowniczych dolin w Sudetach.
Podział administracyjny
edytujW latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Nazwa
edytujWedług niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości wywodzi się od polskiej nazwy drapieżnika wilka[6]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia on najwcześniejszą nazwę wsi jako Wilcza podając jej znaczenie "Wolfsdorf" czyli po polsku "Wieś wilków"[6]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Wiltsch[6] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.
Historia
edytujPierwsza wzmianka o Wilczej pochodzi z roku 1304[2]. W roku 1410 było tu wolne sędziostwo, pozostała część miejscowości często zmieniała właścicieli[5]. W 1825 roku były tu 34 budynki, w 1840 roku nadal istniało wolne sędziostwo, poza tym był funkcjonował młyn wodny i gorzelnia[2]. W 1887 roku w miejscowości powstała szkoła[2]. Populacja wsi nigdy nie była liczna. W latach 1910–1933 zamieszkiwało ją niewiele ponad 200 osób. W 1978 roku było tu 26 gospodarstw rolnych, w 1988 roku ich liczba zmniejszyła się do 14[2].
Współczesność
edytujW roku 1988 Wilcza liczyła 120 mieszkańców. Większość gospodarstw utrzymuje się z rolnictwa oraz pracy w okolicznych lasach. Część osób dojeżdża do pracy w innych miejscowościach – głównie do Kłodzka i Barda. Wieś nie posiada własnego kościoła, a jej mieszkańcy przynależą do parafii w oddalonym o około 3 km Wojborzu. Na terenie Wilczej nie ma zaplecza handlowo-usługowego. Lokalna szkoła podstawowa została zlikwidowana na początku lat 70. XX wieku. Najbliższa znajduje się sąsiednim Wojborzu.
Rekreacja
edytujZe względu na swoje położenie wieś została doceniona jako miejsce o znaczeniu rekreacyjnym i turystycznym[5]. Część budynków została wykupiona przez przyjezdnych, głównie z Wrocławia, z przeznaczeniem na domy letniskowe. Swój dom w Wilczej ma m.in. Bogusław Litwiniec, współtwórca wrocławskiego Teatru „Kalambur”.
Wilcza jest dobrym punktem wypadowym do pobliskich rezerwatów: Rezerwat przyrody Cisowa Góra i Rezerwat przyrody Cisy[5].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 147580
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 231-233. ISBN 83-85773-04-5.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1468 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 463. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 64, OCLC 456751858 (niem.).
Bibliografia
edytuj- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
- K. R.Mazurski; Przewodnik turystyczny: Góry Sowie; Wyd. Sudety; Wrocław 1996; ISBN 83-85550-84-4.
- Praca zbiorowa; Mapa turystyczna "Góry Sowie";skala 1:35 000; Wyd. "PLAN"; J.Góra 2007/8; ISBN 978-83-60975-44-2.
- W. Bryger, T. Śnieżek; Przewodnik turystyczny: Góry Sowie; Wyd. "PLAN"; J.Góra 2006; ISBN 83-60044-74-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Wiltsch, 1.) 2.) wś, pow. kładzki, par. Gabersdorf (Wojbórz), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 534.