Wikiprojekt:Spam
W związku z rosnącą popularnością Wikipedii pokusa, by nadużyć możliwość jej edytowania, by przyciągnąć uwagę do innych stron internetowych, staje się nieunikniona. Z jednej strony spektrum mamy profesjonalnych spamerów chcących skierować ruch na komercyjne strony. Z drugiej mamy internautów i webmasterów niewielkich stron, którzy chcą zwrócić uwagę na swoją stronę. Ta potencjalna autopromocja musi być kontrolowana. Wikipedia nie jest katalogiem linków.
Najważniejsze informacje na tej stronie: Usuwanie spamu, Jak rozpoznać spam i spamerów, Szablony.
Cele
edytujWikiprojekt Spam skupia użytkowników walczących ze spamem na Wikipedii. Naszym celem jest rozwinięcie standardów i procedur potrzebnych do rozpoznania, wyszukiwania i eliminacji spamlinków, usprawnienie komunikacji pomiędzy użytkownikami, którzy chcą patrolować artykuły, a także wysłanie wiadomości dzięki naszym edycjom i efektom, że spamerzy są po przegranej stronie w tej wojnie.
Jeśli chciałbyś uczestniczyć w projekcie, zachęcamy do dopisania się do listy uczestników. Zachęcamy także do edytowania tej strony w celu zbliżenia się do konsensusu związanego z najlepszym sposobem na walkę ze spamem. Zapraszamy także do podzielenia się z nami Twoimi wysiłkami z walce ze spamem na stronie dyskusji projektu, dzięki czemu w najbliższej przyszłości będziemy świadomi użytkowników, których celem jest promocja serwisów zewnętrznych.
Usuwanie spamu
edytujWachlarz aspektów związanych z usuwaniem nieodpowiednich linków jest bardzo szeroki. Ten przewodnik pokazuje je w kolejnych krokach. Większość użytkowników wykona tylko pierwszy krok. Użytkownicy zainteresowani bardziej dogłębną walką ze spamem mogą wykonać pozostałe kroki.
- Anuluj i ostrzegaj użytkownika: w przypadku, gdy nowy spamlink pojawi się na Twojej liście obserwowanych artykułów, najprostszym sposobem na jego usunięcie będzie przejście do strony różnic pomiędzy wersjami artykułu, a następnie wybranie edycji artykułu z lewej kolumny, dodanie odpowiedniego opisu, podgląd zmian i zapisanie strony. Jeśli dotarłeś do artykułu ze spamem, sprawdź ostatnie edycje w historii strony by sprawdzić, czy nie został przy okazji zniszczony artykuł; wycofaj zmiany do ostatniego prawidłowego stanu. Ważne jest również ostrzeżenie użytkownika, co prawdopodobnie zatrzyma go przed spamowaniem lub zachowa informacje o problematycznych edycjach. By ostrzec użytkownika, wróć do listy obserwowanych lub historii strony, wybierz link do strony dyskusji spamera i wstaw na nią {{subst:testlink}}~~~~. Jeśli użytkownik ma już ostrzeżenie dodaj {{subst:testlink1}}~~~~; jeśli dwa ostrzeżenia {{subst:spam}}~~~~; jeśli uważasz że rażąco naruszył zasady wstawiania linków zewnętrznych lub Wikipedia:Spam to wstaw od razu {{subst:spam}}~~~~. W tym momencie zadanie jest wykonane, ale żeby sprawdzić, czy użytkownik dodał link do innych stron przejdź do punktu drugiego.
- Sprawdź wkład użytkownika: spamerzy często dodają te same linki do wielu artykułów. Jest to w większości potwierdzenie, że użytkownik nie działa w dobrej woli. Żeby sprawdzić tego typu działalność, wybierz link do edycji użytkownika (lub dla anonimowych użytkowników adres IP) z listy obserwowanych lub historii artykułu. Pokażą się wówczas wszystkie ostatnie edycje użytkownika – wybierając link do różnic pomiędzy wersjami (diff) możesz zobaczyć, czy dodany został ten sam link. Jeśli znalazłeś nieodpowiednie linki, zrewertuj edycje (przywróć do poprzedniej wersji), tak jak w punkcie pierwszym, ale nie wklejaj dodatkowych ostrzeżeń na stronie dyskusji użytkownika, chyba że linki zostały dodane po ostatnim ostrzeżeniu.
- Sprawdź podobne linki: sprytni spamerzy ukrywają spamowanie używaniem wielu kont. Ten krok wymaga znalezienia wszystkich artykułów zawierających link do konkretnej strony. Jeśli link www.example.com został znaleziony i usunięty w krokach pierwszym i drugim, następnym posunięciem jest użycie wyszukiwarki linków do znalezienia wszystkich artykułów, które zawierają ten adres. Możesz wpisać w wyszukiwarce stronę www.przykladowastrona.pl, ale rozważ również wyszukanie wzorca *.przykladowastrona.pl. Dzięki temu znajdziesz nie tylko stronę www.przykladowastrona.pl, ale także oferta.przykladowastrona.pl i wszystkie inne z podanej domeny, które mogły zostać użyte. Wyszukiwarka linków jest dostępna z listy stron specjalnych, umieszczonej w lewej kolumnie na każdej stronie.
- Identyfikacja spamera: proces znajdowania linków w trzecim kroku pokazuje tylko, w których artykułach się znajdują, ale nie wskazuje, który użytkownik je dodał. Żeby się tego dowiedzieć, przejdź do historii artykułu i rozszerz ją do 500 pozycji. Sprawdź, czy link znajduje się w ostatniej wersji na liście. Jeśli tak, to przejdź do poprzednich 500 zmian i sprawdź ponownie, powtarzając ten proces do chwili znalezienia edycji, w których link się pojawił. Żeby znaleźć konkretną edycję, w której adres został dodany, sprawdź wersję w połowie 500 pozycji. Jeśli się tam nie znajduje, to szukana edycja będzie powyżej sprawdzanej, w przeciwnym wypadku będzie wśród edycji poniżej. Używając metody dziel i zwyciężaj dokładna edycja wstawienia adresu zostanie znaleziona bardzo szybko. Często opis zmian edycji zawiera słowa Linki zewnętrzne, dzięki czemu można ją łatwiej zlokalizować. Po znalezieniu edycji usuń link i odpowiednio ostrzeż użytkownika (jak w kroku pierwszym).
- Wielokrotni spamerzy: jeśli aktywny spamer wciąż dodaje linki po {{spam}} ostrzeżeniu, zgłoś go administratorom na tej stronie lub na kanale dyskusyjnym #wikipedia-pl.
- Udokumentuj adres strony internetowej. Umieść przykładowy link, który usunąłeś na stronie dyskusji tego projektu. Jeśli w przyszłości ktoś znów będzie spamował ten adres, użytkownicy będą mogli odkryć powtarzalność problemu i podjąć dodatkowe kroki.
Stałe źródła zadań
edytujSzablon zaproszenia do projektu
edytuj
| ||
w wieży wpisujemy: {{User projekt spam}} |
Zaproszenia ({{Wikiprojekt:Spam/Zaproszenie}}) możemy wysyłać na stronach dyskusji poprzez wpisanie następującego kodu:
{{subst:Wikiprojekt:Spam/Zaproszenie}}~~~~
Standardy
edytujNajważniejszą zasadą dla uczestników projektu jest następujący kodeks honorowy: „Nigdy nie dodam do artykułów Wikipedii linków prowadzących do mojej własnej strony.” Zasada ta jest akceptowana przez większość wikipedystów, nie tylko po to, by uniknąć konfliktu interesów, ale również z uwagi na fakt, iż osoby prowadzące strony internetowe mogą być zbyt zaangażowane w ich sukces, by obiektywnie ocenić wartość linku w artykule. Innym powodem, dla którego nie możemy sobie pozwolić na jakiekolwiek podejrzenia o autopromocję, jest to, że sami aktywnie rewertujemy autopromocyjne linki innych użytkowników. Część z nich uważa wprowadzane linki za szczery wkład w rozwój swoich społeczności. Walcząc z cudzymi pokusami autopromocji, powinniśmy świecić przykładem i stosować najwyższe możliwe standardy przede wszystkim wobec samych siebie, unikając podejrzeń o hipokryzję.
Oznacz by zatrzymać
edytujPodejrzane edycje zasługują automatycznie na szablon {{subst:testlink}} na stronie dyskusji użytkownika, z adnotacją spam lub {{testlink}} w opisie zmian. To jest naprawdę ważne! Po pierwsze, by pokazać, że nie tolerujemy tutaj spamu. Po drugie, by ostrzec nas przed powracającymi wandalami. Jeśli wrócą później, wciąż będzie istniał ślad ich edycji. Umieszczenie szablonu ostrzeżenia nie jest większym wysiłkiem niż usunięcie linka, ale bardzo pomaga w walce z powracającym spamem. Kolejne naruszenia polityki antyspamowej powinny być oznaczane szablonami {{subst:testlink}}, {{subst:testlink1}} oraz {{subst:spam}} na stronie dyskusji użytkownika. Jeśli naruszenie powtarza się po raz czwarty, powinieneś poinformować o tym na tej stronie lub kanale dyskusyjnym #wikipedia-pl.
Jak rozpoznać spam i spamerów
edytuj- Użytkownik jest anonimowy (adres IP)
- Linki do Strony użytkownika lub/i strony dyskusji użytkownika są czerwone
- Brak opisu zmian (innego niż np /* Linki zewnętrzne */)
- Użytkownik wykonał tylko jedną edycję, która polegała na dodaniu adresu
- Użytkownik dokonał wielu edycji w powiązanych artykułach
- Większość edycji użytkownika dotyczy sekcji linków zewnętrznych
- Link prowadzi do strony zawierającej reklamy Google/Yahoo (AdSense/SM)
- Edycje są oznaczone jako „drobne”
- Strona próbuje sprzedać produkty lub usługi. Możesz użyć Microsoft's Detecting Online Commercial Intention Tool jako dodatkowe narzędzie w ocenie.
- Użytkownik dodaje linki na samym początku sekcji, przed istotnymi stronami
- Użytkownik podmienia istniejący link lub jego część
- Składnia dodanego linku nie pasuje do składni pozostałych linków z listy
- Użytkownik dodaje linki do nieodpowiednich sekcji lub artykułów („Przypisy”, „Zobacz też”)
- Użytkownik przywraca bez dyskusji linki, które były usunięte
- Przejście na wskazaną stronę prowadzi do strony, która nie zawiera informacji dotyczących artykułu
- Strona jest marginalnie lub całkowicie nie związana z tematem artykułu
- Użytkownik dodaje linki do innych artykułów w Wikipedii, gdzie już umieścił spam
- Użytkownik dołącza do linku opis „hostowane przez example.com” z osobnym linkiem do example.com
- Adres jest nieprawidłowo wstawiony. Spamer może być nowym użytkownikiem nieobeznanym ze składnią Wikipedii dla linków zewnętrznych.
- Opis linku daleko wykracza poza informacje o zawartości i zachęca do odwiedzenia, na przykład: „Więcej na temat komputerów w tym doskonałym artykule”, „Najlepsza i jedyna fanowska strona”
Najczęstsze wyjaśnienia spamerów
edytuj- „Ale w artykule są inne linki do stron komercyjnych.”
- Spamowanie to promocja twojej własnej strony lub strony, którą kochasz a nie tylko stron komercyjnych. Linki do stron komercyjnych są często prawidłowe. Linki dodane do Wikipedii w celu promocji twojej strony – już nie.
- „Ale w innych artykułach są takie strony” lub „dodane w celach promocji”.
- Tamte należy także usunąć. Fakt, że nie zajęliśmy się tym jeszcze, nie znaczy, że jesteśmy zobligowani do linkowania do twojej strony.
- „Ale w artykule jest link do strony Y, a moja strona jest dokładnie taka jak tamta.”
- Nie musimy linkować do wszystkich stron, które spełniają podane kryteria. Czasami wystarczy jedna jako reprezentant kategorii. (Zobacz także komentarze dotyczące linkowania do katalogów internetowych, żeby Wikipedia nie stała się następnym katalogiem.)
- „Ale te linki były tutaj i jakoś nikomu to przez tyle czasu nie przeszkadzało.”
- Na Wikipedii nie ma wiążących decyzji, w szczególności, gdy decyzje takie nie zostały przedyskutowane na stronie dyskusji. Fakt, że nikt nie zauważył wprowadzonego przez Ciebie spamu, nie oznacza, że masz „prawo” do wymagania od nas zostawienia go w artykule.
- „Moje linki są wyjątkowe.”
- Jest duże prawdopodobieństwo, że dodane linki nie zawierają żadnych informacji niebędących już w artykule.
- „Moja strona jest niekomercyjna, więc nie może być spamem” (podobne 'nie przynosi zysków', 'charytatywna', 'przeciwdziała okrucieństwu wobec zwierząt' itd.)
- To nie ma znaczenia – niekomercyjność (i inne) nie nadaje licencji na spamowanie, a często takie strony sprzedają różne produkty, nawet jeśli organizacja nie jest nastawiona na zyski.
Zakładanie dobrej woli
edytujWielu wikipedystów zakłada dobrą wolę autorów wpisów, nawet gdy fakty zdają się świadczyć o jej braku. Zachowanie spamerów pasuje do określonego profilu. Gdy użytkownik spełnia podany profil, jego zachowanie jest szkodliwe dla Wikipedii – niezależnie od tego, czy miał dobre intencje. Powinniśmy reagować w taki sposób, by odpowiedź wystosowana pod adresem spamera zachęcała go do efektywnej pracy na rzecz Wikipedii; jeśli jednak perswazja nie przynosi skutków, blokujemy niesfornego użytkownika, by nie marnować czasu na niepotrzebne rewerty.
Regularne usuwanie nieprzedyskutowanych linków
edytujW niektórych artykułach może użyteczna być metoda usuwania nieprzedyskutowanych linków. By nie zniechęcać użytkowników, możesz zostawiać wiadomość na stronie dyskusji użytkownika:
- Regularnie usuwamy nieprzedyskutowane linki. Proszę zaproponuj link na stronie dyskusji strony przed dodaniem go do artykułu.
Dodatkowo dodaj specjalne ostrzeżenie do sekcji Linki zewnętrzne w artykule:
<!-- ============================================================ --> <!-- NIE DODAWAJ WIĘCEJ LINKÓW. WIKIPEDIA NIE JEST ZBIOREM LINKÓW --> <!-- ANI MIEJSCEM NA TWOJĄ (LUB CZYJĄKOLWIEK) REKLAMĘ!!! --> <!-- Jeżeli sądzisz, że Twój link może się przydać, zamiast tutaj --> <!-- umieść go najpierw na stronie dyskusji tego artykułu. Linki --> <!-- umieszczone bez przeprowadzonej weryfikacji ZOSTANĄ USUNIĘTE --> <!-- WCZEŚNIEJ przeczytaj http://pl.wikipedia.org/wiki/WP:LZ --> <!-- ============================================================ -->
Do tego celu najłatwiej stosować szablon {{subst:linkownia}}
Co robić z nadmiarem linków
edytuj- Zasady Wikipedii mówią, że Wikipedia nie jest katalogiem linków.
Szablony
edytujSzablon | Sposób wykorzystania |
---|---|
{{testlink}} | Informacja dla nowicjusza o zasadach zamieszczania linków zewnętrznych (jeżeli był to pojedynczy przypadek lub niewłaściwe dodanie LZ w kilku artykułach) |
{{testlink1}} | Ostrzeżenie użytkownika o spamowaniu, zazwyczaj gdy pierwszy test nie poskutkuje |
{{spam}} | Ostatnie ostrzeżenie użytkownika; wstawiamy je też w przypadku oczywistego zalewania wiki spamem |
{{dopracować|linkizew}} | Artykuł wymaga weryfikacji pod kątem spamu |
Ujednolicone opisy zmian
edytujZachęcamy do stosowania wspólnych opisów zmian, żeby wzbudzić zainteresowanie problemem spamu i projektem.
- Usunięte spamlinki. Wikipedia [[WP:CWNJ|nie]] jest katalogiem. Dołącz do [[WP:WPSPAM|Wikiprojektu Spam]]!
- Usunięty [[WP:LZ|link zewnętrzny]] [[WP:SPAM|spam]]. ([[WP:WPSPAM|Też możesz pomóc!]])
- przystosowany do skryptu popups):
- Wycofano [[WP:LZ|linki zewnętrzne]] dodane przez [[Specjalna:Contributions/<user>|<user>]] do wersji %s, przy pomocy [[:en:Wikipedia:Tools/Navigation_popups|popups]]. Wikipedia [[WP:CWNJ|nie]] jest katalogiem linków. ([[WP:WPSPAM|Też możesz pomóc!]])
Narzędzia
edytuj- narzędzia do przeszukiwania
- Wyszukiwarka linków zewnętrznych – znajduje wszystkie linki zewnętrzne, prowadzące do wybranej strony. Przydatne, gdy spam dodawany jest przez wielu użytkowników.
- Cross wiki linksearch wyszukuje linki zewnętrzne we wszystkich wersjach językowych Wikipedii.
- Archive link search przeszukuje listy, strony i dyskusje w poszukiwaniu podanego linka. Użyteczne przy szukaniu dyskusji na temat linku.
- Narzędzie Microsoftu do wykrywania komercyjnych stron
- Jeżeli linki występują w wielu artykułach na polskiej Wikipedii, zaproponuj linki do polskiej czarnej listy
- Jeżeli linki występują na wielu projektach, możesz zaproponować linki do czarnej listy wszystkich projektów Wikimedii
- MediaWiki:Spam-blacklist – czarna lista linków
- MediaWiki:Spam-whitelist – biała lista linków
Zobacz też
edytuj- Wikipedia:Czym Wikipedia nie jest (skrót: WP:CWNJ)
- Wikipedia:Spam (skrót: WP:SPAM)
- Wikipedia:Zasady wstawiania linków zewnętrznych (skrót: WP:LZ)