Wikipedia:Narzędzia
Strona ta ma za zadanie zbierać skrypty, które rozszerzają funkcjonalność serwisu Wikipedii. Poniżej znajdą się linki do instrukcji instalacji oraz obsługi poszczególnych skryptów. Bardziej szczegółowe objaśnienia, dotyczące dostosowywania wyglądu i funkcje Wikipedii, znajdują się na stronie Pomoc:Personalizacja, a w szczególności w sekcji „Parę pytań i odpowiedzi”.
Aby móc zainstalować sobie narzędzia ułatwiające działanie w Wikipedii, trzeba najpierw utworzyć sobie konto.
Dostępne narzędzia
Dostępne jako Gadżety
Gadżety można włączać w preferencjach. Informacje techniczne na temat gadżetów są dostępne na stronie Specjalna:Gadżety.
| Nazwa (link) | Autor | Skórki[1] | Skrótowy opis i uwagi |
|---|---|---|---|
| DelReqHandler | Lupo, Lampak, Wargo, Nux | Dodaje przyciski [zostaw] [usuń] [brak wyniku] koło zgłoszeń w Poczekalni, pozwalając na obsłużenie ich jednym kliknięciem. | |
| disFixer | Matma Rex | monobook, vector | disFixer to narzędzie pozwalające na łatwą poprawę linków do ujednoznacznień i przekierowań. |
| Dynamiczne adresy IP | Beau | Skrypt wyświetla ramkę z informacją, że dany użytkownik posiada dynamiczny adres IP (na stronach zakładania blokady, wkładu oraz dyskusji). | |
| EditHysteria | ChP94, Beau | Skrypt wyświetla pod tytułem strony informacje o ostatnich autorach. | |
| HotCat | TheDJ, Leafnode | Szybka edycja kategorii – dodawanie, usuwanie, modyfikacja. Podpowiadanie nazw kategorii przy szybkiej edycji. | |
| Kolorowanie i zamiana nicków | Beau | Skrypt pozwala na kolorowanie (przyporządkowanie stylu) i podmianę nicków. Standardowo koloruje nicki administratorów, botów oraz stewardów. | |
| LiveRC | Educa33e, TiChou, Leafnode | Narzędzie do patrolowania ostatnich zmian w czasie rzeczywistym. Podgląd zmian, rewerty, monitorowanie rewertowanych użytkowników i dużo więcej. | |
| Na Commons! | Żbiczek | monobook, vector | Udostępnia dodatkowe przyciski do oznaczania plików do przeniesienia na Commons, NPA lub też plików bez źródła. |
| Navigation popups | Lupin | Po najechaniu na link pojawia się menu z dodatkowymi opcjami i podglądem artykułu. | |
| Odpowiedzi z linkami | Nux | monobook, vector | Dodaje linki do edycji strony dyskusji przy ksywce wikipedysty (szczególnie przydatne, jeśli ktoś nie ma takiego linka). Po kliknięciu w takiego linka automatycznie wstawiany jest tytuł nowej sekcji, a pod spodem link do strony, na której się było (wraz z odniesieniem do konkretnej sekcji). Ponadto nazwy uniwersalnych botów są tłumaczone na nazwy ich operatorów, dzięki czemu odpowiada się od razu operatorowi bota. Dodawany jest też link umożliwiający sprawdzenie IP w bazie whois. |
| Pokaż zakładki pod artykułem | Nux | monobook | Kopiuje zakładki akcji (dyskusja, edycja, historia itd.) z nad okna artykułu (i innej otwartej strony) pod to okno. |
| Przenieś do brudnopisu | Beau | vector, monobook | Skrypt umożliwiający szybkie przenoszenie stron z przestrzeni głównej do brudnopisu autora. |
| QuickEditCounter | ChP94 | Wyświetla pod tytułem na stronie użytkownika oraz na stronie dyskusji tego użytkownika informację o liczbie wykonanych przez niego edycji. | |
| refTools | Mr.Z-man, Holek | Dodaje przycisk „cytuj” do paska edycji pozwalający na szybkie wypełnienie i dodanie najczęściej wykorzystywanych szablonów cytowania. | |
| Schowaj menu boczne | Nux | monobook, vector | Prosty skrypt, który dodaje link, umożliwiający schowanie całego menu bocznego. Co to daje? Jakieś 150px więcej na edytowanie i czytanie artykułów. |
| Sprzątanie kodu | Nux ++ | monobook, vector | Narzędzie poprawia m.in. przekierowania, sprząta różnego rodzaju wikilinki i porządkuje szablony. Tego typu zmiany należy dokonywać zasadniczo przy okazji innej edycji (przy okazji, nie zamiast). |
| wikEd | Cacycle, opieka na pl: Leafnode | Modyfikacja okna edycji artykułów – kolorowanie składni, wklejanie tekstu z Worda i Excela, paski narzędzi do edycji. | |
| Wyszukiwanie i zamiana | Zocky Nux |
monobook, vector | Ułatwia masowe poprawianie artykułu oraz znalezienie określonego miejsca do edycji w długim tekście. Działa we wszystkich nowych wersjach przeglądarek. |
| CzyWiesz | Kaligula | vector, powinny inne też | Ułatwia zgłaszanie artykułów do Czywiesza. Działa podobnie jak skrypt do zgłaszania do Poczekalni. Szczegółowe informacje o kompatybilności na stronie opisu. |
| Ciemny Wektor | Msz2001 | wektor,
wektor 2022, minerva |
Ciemny motyw Wikipedii dla skórki Wektor (klasycznej i nowej) oraz skórki dla wersji mobilnej. |
| Fixed top bar.css | Nux | vector 2022 | Style dla V22, w szczególności przypięty nagłówek i pasek boczny. Zmiany również m.in. dla ToC. |
| interwiki-langlist | Msz2001 | Rozszerzenie dla szablonu {{link-interwiki}}, które wyświetla wyskakującą listę języków przy czerwonych linkach, stworzonych z użyciem tego szablonu. | |
| Zgłoś do wyróżnienia | Msz2001 | Ułatwia zgłaszanie artykułów do przyznania lub weryfikacji wyróżnień: Artykuł na Medal, Lista na Medal oraz Dobry Artykuł | |
| Pending Changes Helper | Nux; Beau; Matma Rex | Pomocnik przeglądania artykułów Wikipedii. Otwiera pierwsze 5 stron do przejrzenia i potem kolejne 5. Na stronie z wkładem użytkownika(-czki) stara się otworzyć unikatowe strony. | |
| wstaw-link-interwiki | Msz2001 | wszystkie | Wspomaga wstawianie szablonu {{Link-interwiki}} w miejsce czerwonych linków |
Pozostałe narzędzia
| Nazwa (link) | Autor | Skórki[1] | Skrótowy opis i uwagi |
|---|---|---|---|
| MojeJęzyki | Lampak | monobook, vector | MojeJęzyki jest skryptem, którego zadaniem jest pogrubianie i przenoszenie na górę listy zdefiniowanych przez użytkownika linków interwiki. Ma to na celu ułatwić przemieszczanie się pomiędzy wersjami Wikipedii w znanych przez siebie językach. |
| QuickEK | Howcheng ChP94 |
monobook | Ułatwia wstawianie szablonu {{ek}}. Dodaje dwa przyciski: „Błyskawiczne kasowanie” i „Ekspresowe kasowanie”, które umożliwia także podanie powodu „EKnięcia” artykułu. |
| Snookerowe sny | Nux | monobook, vector | Snookerowe sny, to pasek narzędziowy przeznaczony dla fanów snookera, zrodzony w okresie międzyturniejowym :). Pasek aktywuje się odpowiednią ikonką... |
| WikiMiniAtlas | Dschwen | Przeglądarka mapowa Wikipedii – umożliwia odszukiwanie artykułów Wikipedii, o ile mają podane współrzędne geograficzne, podobnie jak przegląda się atlas geograficzny. | |
| Wstawianie tagów XML (HTML, MediaWiki) | Nux | monobook, vector | Ułatwia wstawianie tagów HTML oraz MediaWiki (np. przypisy „ref”) do tekstu artykułu. Pełną funkcjonalność posiada w Firefoksie gdzie wstawienie dowolnego krótkiego tagu sprowadza się do 3 szybkich kliknięć na klawiaturze. |
| Wyraźniejszy podgląd zmian | ToSter | vector, monobook | Podczas porównywania wersji artykułu dokonane zmiany zaznaczane są w bardziej jaskrawy sposób niż domyślnie. |
| Otwieracz nieprzejrzanych edycji | HaRRy[LP] | vector | Dodaje na każdej stronie specjalnej z wkładem użytkownika link umożliwiający otwarcie 10 pierwszych, unikatowych, zdezaktualizowanych stron, w których dany użytkownik dokonał edycji. |
| Dodatkowe opisy zmian | Bulwersator | monobook, vector | Dodanie nowych opisów zmian oraz powiązanie z nimi tekstu dopisywanego do strony (przydatne w ZB), łatwo dodać ich jeszcze więcej |
| Dodatkowe przyciski opisu edycji | Skalee | vector, prawdopodobnie monobook | Ułatwione dodawanie opisów zmian, narzędzie podobne do wyżej wymienionego autorstwa Bulwersatora; nieco inne możliwości (porównaj) |
| Czas ostatniej edycji | Beau | vector, monobook | Skrypt wyświetlający pod tytułem na stronie dowolnego użytkownika lub jego dyskusji (oraz stron podrzędnych) informację o czasie ostatniej edycji. |
| Raporty konserwacyjne kategorii | Beau | vector, monobook, modern | Skrypt rozszerzający niektóre strony specjalne z raportami konserwacyjnymi na temat kategorii. |
| Wstawianie szablonów informacyjnych | Beau | vector, monobook | Skrypt umożliwiający szybkie wstawienie wcześniej przygotowanych wiadomości do dyskusji innego wikipedysty. |
| Ukrywanie edycji botów na zakładce historii | Matma Rex, Vinne2 | wszystkie | Wstawia link umożliwiający ukrycie edycji wykonanych przez boty na zakładce historii (dowolnej strony). |
| myNotepad | Vinne2 | wszystkie | Prosty, podręczny ukrywalny notatnik, dynamicznie zmieniany rozmiar, autozapis zawartości (local storage) na bieżąco co umożliwia natychmiastowe odczytanie nowej zawartości w równolegle otwartej karcie/oknie przeglądarki, jak również po zamknięciu przeglądarki. |
| Zlicz linkujące | Skalee | prawdopodobnie wszystkie | Prosta zliczarka linkujących do artykułu. |
| QR Code | Skalee | prawdopodobnie wszystkie | Wyświetla QR Code z URL-em do artykułu w panelu po lewej, a także w stopce wersji do druku. |
| watchCat | Kaligula | wszystkie | Na stronie kategorii zaznacza 1) strony znajdujące się na Liście Obserwowanych oraz 2) ich stan wersji przejrzanych i 3) czy nastąpiła zmiana od ostatniej wizyty. W pełni konfigurowalny (obszerny opis na początku skryptu). |
| Rozbudowa własnego paska narzędziowego | Sławek Borewicz; narzędzie na zasadzie „zrób to sam” | prawdopodobnie wszystkie | Skrypt rozszerzający możliwości własnego paska edycji (WikiEditor 2010). |
| Gadżet do dokładnego wyświetlania zabezpieczeń strony | Zamkorus, źródło części kodu | Vector | Jak sama nazwa wskazuje gadżet wyświetla w szczegółowy sposób poziomy zabezpieczeń strony. Dokładny opis i prezentacja działania na stronie gadżetu. |
| ciemny motyw | Zamkorus | vector, monobook i minerva | Ciemny motyw, nie dokończony, ale kompatybilny z Vectorem i Monobookiem |
| ref z klawiatury | Msz2001 | prawdopodobnie wszystkie | Skrypt, który umożliwia wstawianie przypisów za pomocą skrótów klawiszowych. Działa z edytorem kodu źródłowego. |
| WikilinQs | Nux | wszystkie | Wspomaga wspomaganie wstawiania linków interwiki :) (ułatwia odnalezienie odpowiednich Q-id) |
| ReportSolver | AramilFeraxa | prawdopodobnie wszystkie | ułatwia zamykanie zgłoszeń / sekcji, poprzez szybkie wstawianie {{Załatwione}}, {{Odrzucone}} itp. |
| FriendsGadget | Dzakejopl | prawdopodobnie wszystkie | FriendsGadget pozwala na oznaczanie wybranych wikipedystów jako przyjaciół. W dyskusjach, edycjach i na stronach użytkowników osoba oznaczona zostaje jako przyjaciel. |
Niedziałające
| Nazwa (link) | Autor | Skórki[1] | Skrótowy opis i uwagi |
|---|---|---|---|
| QuickEdit | ASM, poprawki Leafnode | Umożliwia edycję poszczególnych sekcji artykułu bez konieczności przeładowywania strony. Po kliknięciu linku „QuickEdit” znajdującego się obok „zwykłego edit”, zamiast treści sekcji pojawia się okienko edycji. | |
| CoffeeScript dla MediaWiki | Skalee | prawdopodobnie wszystkie | Wspomaga tworzenie skryptów użytkownika/narzędzi/gadżetów w języku CoffeeScript. |
| Anti-Vandal Tool | Lupin, parę dodatków ChP94 | Odświeżana automatycznie lista ostatnich zmian bazująca na RSS. Przydatna także dla osób niebędących adminami. |
Ogólna instrukcja instalacji
Do instalacji większości narzędzi możemy użyć jednej z dwóch metod. Narzędzia mogą zostać włączone na zakładce Gadżety w preferencjach. Jest to metoda nowa i łatwiejsza, jednak nie wszystkie narzędzia możemy zainstalować w ten sposób. Metoda druga, edycja stron zawierających skrypty i style użytkownika, jest starsza i trudniejsza, ale dzięki niej możemy wprowadzić dowolne modyfikacje, wybrać dowolne skrypty i ustawić opcje konfiguracyjne narzędzi. Obie metody można łączyć, część narzędzi włączać poprzez preferencje, część poprzez edycję stron.
| Nazwa skórki |
Podstrony | |
|---|---|---|
| JavaScript (.js) |
Arkusz stylów (.css) | |
| Globalne (na Meta) | global.js | global.css |
| Wszystkie skórki (lokalnie) |
common.js | common.css |
| Wybrana skórka (przekierowanie) |
skin.js | skin.css |
| Wektor 2022 (domyślna) |
vector-2022.js | vector-2022.css |
| Wektor 2010 | vector.js | vector.css |
| Minerva (mobilna) | minerva.js | minerva.css |
| Książka | monobook.js | monobook.css |
| Timeless | timeless.js | timeless.css |
Zmiany w pliku JavaScript
W większości przypadków powinny wystarczyć poniższe trzy kroki:
- KROK 1. Otwórz swoją podstronę o nazwie common.js.
- KROK 2. Przejdź do jej edycji (klikając na zakładkę „edytuj”) i wklej treść skryptu (całą lub podany przez autora fragment).
- KROK 3. Odśwież pamięć przeglądarki (zobacz jak to zrobić).
Zmiany w CSS
Czasem mogą być konieczne dodatkowe zmiany w swoim arkuszu stylów (CSS). Należy wówczas wykonać kroki podobne do poprzednich:
- KROK 1. Otwórz swoją podstronę o nazwie common.css.
- KROK 2. Przejdź do jej edycji (klikając na zakładkę „edytuj”) i wklej treść podanego przez autora fragmentu arkusza stylów.
- KROK 3. Odśwież pamięć przeglądarki (zobacz jak to zrobić).
Tworzenie gadżetów
Narzędzia dla programistów i programistek gadżetów:
- Wikiblame – używane do szukania, kiedy dana funkcja lub opcja została wprowadzona.
- Wiki-to-Git – pozwala pobrać historię JS/CSS do repozytorium Git, które to repo można następnie użyć do rozwoju gadżetów oraz wykorzystać komendę git blame i inne bardziej standardowe narzędzia programistyczne.
- Wikiploy – używane do wdrażania gadżetów na stronach Wikipedii, Meta i innych witrynach opartych na oprogramowaniu MediaWiki.
- Global Search – używane do sprawdzania globalnego użycia gadżetów, funkcji, opcji itp.
- Dokumentacja API JavaScript MediaWiki
- Narzędzia przeglądarek:
- Dokumentacja dla Firefox DevTools – debugger JS, edytor CSS itp.
- Chrome DevTools.
Ogólniejsze porady:
Pamięć podręczna
Gadżety, podobnie jak pozostałe moduły, zawierające kod wykonywany po stronie klienta (zwykle przeglądarki), są dostarczane z wykorzystaniem biblioteki ResourceLoader, wbudowanej w MediaWiki. Odpowiada ona również za zarządzanie pamięcią podręczną dla modułów.
Gadżety, kiedy zostaną pobrane, są przechowywane w pamięci lokalnej przeglądarki (localStorage) do momentu aż pojawi się ich nowsza wersja (czyli np. gadżet zostanie zaktualizowany). ResourceLoader gwarantuje, że po zmianach moduł rozpropaguje się do klientów w ciągu 5–10 minut[2]. W przypadku użytkowników zalogowanych dzieje się to często nawet szybciej[3]. Zasoby statyczne (np. MediaWiki:Common.css) dla aplikacji mobilnych są przechowywane w CDN przez 24 godziny[4]. 24 godziny to również teoretyczny czas, po którym u niezalogowanych powinny być wczytywane nowe moduły (np. gadżety), choć w praktyce należy się nastawić, że jest to bliższe 7 lub nawet 14 dniom[5].
Dostępne skrypty i narzędzia zewnętrzne
W tej sekcji znajdziesz skrypty i programy zewnętrzne (oraz porady dotyczące korzystania z nich), które mogą pomóc ci w edytowaniu Wikipedii.
Programy i wtyczki do programów
jEdit z wtyczką mwjedWikipeditor- AutoWikiBrowser
Diderot- Makra dla VIM i vi
- Plog4u
- Context Search (Firefox)
- Sun Wiki Publisher – rozszerzenie do Open Office i Star Office
Tworzenie szablonów
Skrypty autorstwa Kpjasa, napisane w Ruby. Uwaga: Generowanie szablonów poniżej roku 50 n.e. jest niezalecane.
Tworzenie grafik
- Skrypt tworzący obrazki do związków chemicznych (autor: Hannibal, język: Perl + ImageMagick)
Inne
- Sprawdzanie Google Top 10 (autor: Kpjas, język: Ruby)
- Wyszukiwarka czerwonych linków – wystarczy wpisać kategorię, a strona pokaże wszystkie czerwone linki
- Narzędzie do konwersji szablonów cytowania z angielskiego („cite book” itp).
- Wyszukiwarka książek wyświetlająca szablon {{Cytuj}} oraz {{Cytuj książkę}}.
- konwerter lokalizacji GPS z Map Google do formatu ludzkiego używanego przez Wikipedię
Zobacz też
- Pomoc:Personalizacja – ogólnie o dostosowywaniu Wikipedii do własnych potrzeb (dla początkujących i zaawansowanych).
- Pomoc:Personalizacja - porady dla zaawansowanych – dodawanie linków do górnego paska, tworzenie własnych narzędzi.
- Duży zbiór narzędzi na toolforge.org.
- Szeroki zbiór narzędzi w angielskim wydaniu Wikipedii.
- Serwer narzędziowy – Wikimedia Polska.
Przypisy
- ↑ a b c Skrypty dostosowane lub testowane na wymienionych.
- ↑ ResourceLoader/Architecture [online], MediaWiki [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- ↑ Użytkownicy niezalogowani doświadczają bardziej agresywnego cache'owania. Lista gadżetów jest dołączana do dokumentu HTML, który trafia do użytkownika. To powoduje, że tworzenie gadżetu ma zwykle większy poślizg w cache niż edytowanie gadżetu.
- ↑ PCS style cache TTL - Wikitech-l - lists.wikimedia.org [online], lists.wikimedia.org [dostęp 2024-06-04] (ang.).
- ↑ T362747: #9727635, #9855542