Tiligul-Tiras Tyraspol

Chronologia nazw:

• 1938: Spartac Tyraspol (ros. «Спартак» Тирасполь)
• 1961: Pișcevic Tyraspol (ros. «Пищевик» Тирасполь)
• 1963: Luceafărul Tyraspol (ros. «Лучафэрул» Тирасполь)
• 1966: Energhia Tyraspol (ros. «Энергия» Тирасполь)
• 1968: Nistru Tyraspol (ros. «Днестр» Тирасполь)
• 1971: Energhia Tyraspol (ros. «Энергия» Тирасполь)
• 1972: Avtomobilist Tyraspol (ros. «Автомобилист» Тирасполь)
• 1978: Start Tyraspol (ros. «Старт» Тирасполь)
• 1979: Avtomobilist Tyraspol (ros. «Автомобилист» Тирасполь)
• 1986: Textilșcic Tyraspol (ros. «Текстильщик» Тирасполь)
• 1990: Tiras Tyraspol (ros. «Тирас» Тирасполь)
• 1991: Tiligul Tyraspol (ros. «Тилигул» Тирасполь)
• 2004: Tiligul-Tiras Tyraspol
• 6.06.2009: klub rozwiązano

Klub piłkarski Spartac Tyraspol został założony w miejscowości Tyraspol w roku 1938^[1]. Był pierwszą tego typu organizacją w Mołdawii i Naddniestrzu. W 1938 zespół startował w rozgrywkach Pucharu ZSRR i Pucharu Ukraińskiej SRR. W 1946 wystartował w rozgrywkach mistrzostw Mołdawskiej SRR, gdzie zajął trzecie miejsce w pierwszej podgrupie^[2]. W 1949 klub był drugim, a w 1956 zdobył swój pierwszy tytuł mistrzowski, w 1957 dotarł do finału Pucharu Mołdawskiej SRR.

W 1961 klub zmienił nazwę na Pișcevic Tyraspol i otrzymał prawo występu w Klasie B mistrzostw ZSRR, gdzie zajął 11.miejsce wśród 16 zespołów w 1 grupie republik radzieckich. Następny sezon zakończył na przedostatniej 16.pozycji. W 1963 po kolejnej reorganizacji systemu lig ZSRR klub z nazwą Luceafărul Tyraspol został oddelegowany do klasy niżej zwanej Klasą B. W kolejnych sezonach został sklasyfikowany na pozycjach: 8 (1963 grupa republik radzieckich), 13 (1964 – 2 grupa ukraińska), 41 (1965 – grupa ukraińska). Po takich słabych wynikach sportowych klub w 1966 nie otrzymał prawa występów w zawodowych rozgrywkach o mistrzostwo ZSRR i został rozwiązany.

W 1965 w Tyraspolu również istniały dwa inne kluby Energhia Tyraspol i Temp Tyraspol, które zdobyły odpowiednio mistrzostwo i wicemistrzostwo Mołdawskiej SRR. Właśnie Energhia została wybrana na następcę wiodącego klubu miasta. W 1966 klub zajął trzecie miejsce w mistrzostwach Mołdawskiej SRR. W 1967 Energhia ponownie otrzymała prawo gry w Klasie B mistrzostwach ZSRR, gdzie zajęła 15.lokatę w 1 grupie ukraińskiej. W 1968 klub zmienił nazwę na Nistru Tyraspol i zajął 13.miejsce w 1 grupie ukraińskiej. W 1969 był szóstym w grupie. W 1970 po kolejnej reorganizacji systemu lig ZSRR klub nie otrzymał promocji do grona najlepszych i został zdegradowany do rozgrywek lokalnych.

W 1971 jako Energhia Tyraspol zajął 7.miejsce w drugiej grupie mistrzostw Mołdawskiej SRR. W następnym sezonie 1972 zmienił nazwę na Avtomobilist Tyraspol i znów był siódmym w drugiej grupie. Sezon 1973 zakończył na 8.pozycji. W latach 1974–1975 miasto reprezentował zespół m.Tyraspol. Dopiero w 1978 klub został reaktywowany jako Start Tyraspol. Zespół startował w rozgrywkach Wtoroj Ligi, gdzie zajął ostatnie 23.miejsce w 2 grupie. W następnym sezonie 1979 przywrócił nazwę Avtomobilist Tyraspol. Klub zajmował następujące miejsca: 22 w 2 grupie (1979), 3 w 8 grupie (1980), 3 w 8 grupie (1981), 5 w 5 grupie (1982), 4 w 5 grupie (1983), 9 w 5 grupie (1984), 9 w 5 grupie (1985). W 1986 przyjął nazwę Textilșcic Tyraspol i potem zajmował następujące miejsca: 2 w 5 grupie (1986), 8 w 5 grupie (1987), 3 w 5 grupie (1988). W 1989 zespół najpierw zwyciężył w 5 grupie, a potem w finale B znów był pierwszym i zdobył awans do Pierwoj Ligi. W 1990 jako Tiras Tyraspol startował w Pierwoj Lidze, zajmując środkowe 13.miejsce. W następnym 1991 klub zmienił nazwę na Tiligul Tyraspol i zakończył sezon na drugim miejscu, zdobywając awans do Wyższej Ligi. Jednak rozpad ZSRR nie pozwolił klubowi debiutować na najwyższym szczeblu rozgrywek piłkarskich.

Po uzyskaniu niepodległości przez Mołdawię i organizowaniu własnych mistrzostw klub startował w 1992 w rozgrywkach pierwszej edycji Divizia Națională – sezonie 1992 (wygrała fazę zasadniczą, ale nie zdobyła mistrzostwa Mołdawii na skutek odmowy gry w meczu barażowym o tytuł przeciwko Zimbru Kiszyniów z powodu wojny w Naddniestrzu). W następnym sezonie 1992/93 klub znów był drugim. Zespół zdobywał wicemistrzostwo kraju w kolejnych 3 sezonach, w sezonie 1996/97 był trzecim, w 1997/98 znów drugim. Największe sukcesy to trzykrotne z rzędu wywalczenie krajowego pucharu w latach 1993-1995. W sezonie 1998/99 klub zajął ponownie trzecie miejsce, w 1999/00 był na 5.pozycji, w 2000/01 na trzecim. Sezon 2001/02 zakończył na 7.lokacie, po czym został zdegradowany do Divizia A. Po zdobyciu mistrzostwa Divizia A klub w 2003 wrócił do Divizia Națională. Był szóstym w sezonach 2003/04 i 2004/05. W 2004 klub zmienił nazwę na Tiligul-Tiras Tyraspol. W sezonie 2005/06 zajął 4.miejsce, w 2006/07 ósme miejsce, w 2007/08 siódme. Sezon 2008/09 zakończył na 10.lokacie, a 6 czerwca 2009 został zlikwidowany z powodu braku środków finansowych na działalność.

Miesiąc później, po wycofaniu się zespołu z mistrzostw, jego nazwę postanowiło utrzymać kierownictwo innego mołdawskiego klubu – Olimpia Bielce. Przywódcy Olimpii zasugerowali byłemu przywództwu Tiligul-Tiras wydzierżawienie bazy Tiligula klubowi z Bielc w zamian za to, że menadżerowie Olimpii zapłacą 20% długów Tiligul-Tiras i zmienią nazwę swojego drugiego zespołu występującego w Divizia A na Olimpia-2-Tiligul, która będzie występować na stadionie Tiligul-Tiras.

Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 31-05-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Liga Mistrzów (Puchar Europy)	zdobywca	0
	finalista	0
Liga Europy (Puchar UEFA)	zdobywca	0
	finalista	0
	1 runda (1/32 f.)	3	1996/97, 1997/98, 1998/99
Puchar Zdobywców	zdobywca	0
	finalista	0
	1 runda (1/16 f.)	2	1994/95, 1995/96

Mołdawia

Zdobyte trofea w rozgrywkach Mołdawii (stan na: 31-05-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	0
	II miejsce	6	1992, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 1995/96, 1997/98
	III miejsce	3	1996/97, 1998/99, 2000/01
Puchar	zdobywca	3	1992/93, 1993/94, 1994/95
	finalista	2	1992, 1995/96
II liga	I miejsce	1	2002/03
	II miejsce	0
	III miejsce	0

ZSRR

Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 31-12-1992)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	0
	II miejsce	0
	III miejsce	0
Puchar	zdobywca	0
	finalista	0
	1/16 finału	1	1991/92
II liga	I miejsce	0
	II miejsce	1	1991
	III miejsce	0

• Wtoraja Liga:
  • mistrz (1x): 1989 (finał B)
  • wicemistrz (1x): 1986 (5 grupa)
  • 3.miejsce (3x): 1980 (8 grupa), 1981 (8 grupa), 1988 (5 grupa)
• Mistrzostwa Mołdawskiej SRR:
  • mistrz (4x): 1956, 1965, 1987, 1989
  • wicemistrz (2x): 1949, 1985
  • 3.miejsce (4x): 1966, 1967, 1986, 1988
• Puchar Mołdawskiej SRR:
  • zdobywca (1x): 1985
  • finalista (4x): 1957, 1967, 1984, 1986

Klub rozgrywał swoje mecze domowe na Stadionie Miejskim w Tyraspolu, który mógł pomieścić 3525 widzów. Na początku XXI wieku przeniósł się na Stadion Tiligul w miejscowości Tîrnauca, gdzie były dwa boiska z trawą i jedno z nawierzchnią syntetyczną^[3].

...

• 1963:   Władimir Suchostawski
• 1964:   Gieorgij Sudakow

...

• 1969:   Nicolae Esin

...

• 1978:   Walentin Fołomiejew
• 1979–1984:   Wałentyn Wojczenko
• 1985–05.1986:   Vladimir Gosperschi
• 06.1986–1986:   Eugeniu Șincarenco
• 1987–1990:   Ivan Daniliants
• 1991:   Vladimir Veber
• 1992–07.1992:   Petro Kutuzow
• 1993–0?.1993:   Eugeniu Șincarenco
• 0?.1993–??.1993:   Alexandru Verevchin
• ??.1993–??.1993:   Serghei Dubrovin
• ??.1993–06.1994:   Wiktor Zubkow
• 07.1994–10.1994:   Juchym Szkolnykow
• 11.1994–0?.1995:   Alexandru Mațiura
• 0?.1995–0?.1995:   Wiktor Matwijenko
• 0?.1995–0?.1996:   Ołeksandr Sztelin
• 0?.1996–??.1996:   Anatolij Bajdaczny
• 1997–??.1998:   Alexandru Spiridon
• ??.1998–??.1998:   Serghei Dubrovin
• ??.1998–??.1998:   Vladimir Cosse
• ??.1998–??.1998:   Serghei Dubrovin
• 1999–??.2000:   Alexandru Spiridon
• ??.2000–2001:   Ołeksandr Hołokołosow
• ??.200?–??.200?:   Ghenadie Tiumin
• ??.2002–??.2002:   Vladimir Vusatîi
• 2003–??.2005:   Eugeniu Șincarenco
• ??.2005–??.2006:   Igor Dobrowolski
• ??.2006–??.2006:   Alexandru Verevchin
• ??.2006–2007:   Octavio Zambrano
• 2008–2009:   Valeriu Vasiliev

• Crasnoe Znamea Tyraspol
• Dinamo-Auto Tyraspol
• FC Tyraspol
• Plastic Tyraspol
• Sheriff Tyraspol
• SKA Odessa
• Stroitel Tyraspol
• Temp Tyraspol

• Dawna strona internetowa klubu. fctiligul.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-17)]. (ros.).
• Tiligul-Tiras Tyraspol w bazie Football Facts (ros.)
• Profil w bazie Wildstat (ang. • ros.)
• Profil w bazie Divizia A (rum. • ros.)
• Profil w bazie moldova.sports.md (ros.)
• CS Tiligul-Tiras Tiraspol, [w:] baza Soccerway (drużyny) [dostęp 2021-01-02] .
• Profil w bazie UEFA (ang.)
• Profil. weltfussballarchiv.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-16)]. w bazie WeltFussballArchiv (ang.)
• Profil w bazie Foot.dk (duń.)
• Profil w bazie Footballdatabase (ang.)
• Profil w bazie Thefinalball (ang.)
• Profil w bazie Worldfootball (ang.)
• Tiligul-Tiras Tiraspol, [w:] baza Transfermarkt (drużyny) [dostęp 2020-11-27] .
• Wyniki meczów klubu w bazie RSSSF (ang.)