Skwer Kościuszki w Gdyni
Skwer Kościuszki – reprezentacyjna ulica (kategoria: droga powiatowa[1]) Śródmieścia Gdyni stanowiąca wspólnie z ulicą 10 Lutego i aleją Jana Pawła II wizytówkę Gdyni. Skrzyżowanie skweru z ulicami Świętojańską i 10 Lutego jest punktem centralnym Gdyni.
Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
270 m | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Gdyni | |||||||||||||||||||||||||||||||
54°31′09,3″N 18°32′40,8″E/54,519261 18,544667 |
Ważniejsze obiekty
edytuj- Dowództwo Marynarki Wojennej, oficjalny adres: ul. Waszyngtona 44
- Centrum Kultury i Rozrywki „Gdynia Waterfront”, zwane też jako „Centrum Gemini” (kompleks kinowo-gastronomiczny), otwarte w r. 2000, w 2018 zamknięte i rozebrane, w maju 2021 planowane rozpoczęcie planowanych do 2023 prac budowlanych nad nową zabudową[2][3]; oficjalny adres: ul. Waszyngtona 21
- Kamienica Pręczkowskich z 1937 (skwer Kościuszki 10-12)
- Kamienica Zygmunta Peszkowskiego z 1928 (14)
- Kamienica Adama Jurkowskiego z 1938 (16)
- Pomniki: odsłonięty 24 czerwca 2018 z okazji 100-lecia Marynarki Wojennej niedokończony pomnik Polski Morskiej (proj. prof. Andrzej Getter; koszt realizacji 3 mln zł), którego najwyższym elementem jest 9-12-metrowa bryła ze stali nierdzewnej; jej środkowa część, zwieńczona godłem Polski, ma nawiązywać do sztandaru lub gali banderowej; do kwietnia 2018 znajdowała się w tym miejscu płyta „Marynarz Polski” z urnami z ziemią z pól bitewnych; wcześniej, w 1990 zdemontowano obelisk ku czci Armii Radzieckiej, tzw. Nataszę[4][5][6].
oraz tablica upamiętniająca wizytę Jana Pawła II; a także przy granicy Skweru Kościuszki i Mola Południowego zlokalizowana jest fontanna, która istniała w innym kształcie już przed wojną[potrzebny przypis].
W 1904 Towarzystwo Kąpielowe „Weichsel” postawiło w centrum obecnego Skweru drewniano-murowany budynek Domu Zdrojowego (wzgl. Domu Kuracyjnego, niem. Kurhaus) z obszerną werandą, a także 50-metrowym drewnianym molem oraz damskimi i męskimi łazienkami kąpielowymi[7][8]. Po I wojnie światowej Dom Kuracyjny został oddany w dzierżawę, a następnie przejęty przez miasto i w 1934 z powodu złego stanu technicznego rozebrany[9].
W południowej części placu, przy Parku Rady Europy, przewidywane jest powstanie kolejnego hotelu[10].
Granice skweru Kościuszki
edytujCzęsto mylnie skwerem Kościuszki nazywa się obszar od skrzyżowania ulic Świętojańskiej i 10 Lutego aż po kraniec pirsu. W rzeczywistości skwer Kościuszki to obszar pomiędzy wspomnianym skrzyżowaniem a początkiem pirsu. Sam pirs nosi nazwę Molo Południowe, przez który przebiega aleja Jana Pawła II (dawniej aleja Zjednoczenia, jeszcze dawniej aleja Zjednoczenia Ziem Polskich)[11].
Granica skweru Kościuszki i Mola Południowego znajduje się na wysokości przedłużenia Nabrzeża Prezydenta[12].
Uwagi na temat granicy skweru Kościuszki
edytujFaktyczna granica skweru Kościuszki jest od ulicy Świętojańskiej do ulicy Waszyngtona[13][14][15]. Przez skwer nie przebiega ulica Waszyngtona[16], tylko styka się ze skwerem na rogu budynku Dowództwa Marynarki Wojennej. Skwer Kościuszki nie styka się z Molem Południowym[17][18][19]. Granica alei Jana Pawła II jest od skweru (lub od ulicy Waszyngtona) do końca Akwarium Gdyńskiego[20][21][22]. Fontanna nie znajduje się na skwerze Kościuszki, tylko na alei Jana Pawła II.
Okręt Błyskawica i żaglowiec Dar Pomorza nie stoją (nie cumują) przy skwerze Kościuszki, tylko przy Nabrzeżu Pomorskim lub ogólnie przy Molo Południowym.
Czas II wojny światowej
edytujPodczas okupacji Niemcy zmienili nazwę skweru na Adolf Hitler Platz[23].
Bibliografia
edytuj- Encyklopedia Gdyni. Gdynia: Oficyna Verbi Causa, 2006. ISBN 83-921571-8-4.
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wykaz dróg powiatowych na stronie ZDiZ.. zdiz.gdynia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-14)]. data dostępu 2016.03.17
- ↑ Biurowce i mieszkania przy Sea Towers. Zielone światło dla zabudowy gdyńskiego Waterfrontu
- ↑ Rozpoczyna się potężna inwestycja w sercu Gdyni. Waterfront za blisko 200 mln zł
- ↑ Ruszyła budowa pomnika Polski Morskiej
- ↑ Święto Marynarki Wojennej w Gdyni. Duda i Błaszczak obiecują "dobrą zmianę"
- ↑ Odsłonięty przez prezydenta Dudę pomnik w Gdyni został ogrodzony jako plac budowy
- ↑ Nieliczni turyści i kary za paradowanie w stroju kąpielowym. Tak kiedyś wyglądały gdyńskie plaże
- ↑ Gdynia świętuje 96. urodziny. W ciągu 20 lat na nadmorskich łąkach wyrosło nowoczesne miasto
- ↑ Kurhaus – pierwszy hotel dawnej Gdyni
- ↑ Koniec kiczu na skwerze Kościuszki. W sercu Gdyni wyrośnie luksusowy hotel
- ↑ Sławomir Kitowski: Claptona urzekło Molo Południowe. Gazeta.pl, 14 sierpnia 2008. [dostęp 2009-05-19].
- ↑ Geoportal – mapa rastrowa. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2010-10-02].
- ↑ Mapa na stronie Targeo.pl z zaznaczonym śladem ulicy – wpisz w okienko z prawej strony kościuszki
- ↑ Mapa na stronie gdynia.pl, na górze wpisać kościuszki. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
- ↑ Mapa na stronie server.miasto.gdynia.pl, kliknąć na ikonę Znajdz ulicę ... i wpisać kościuszki [dostęp: 2013-10-01]
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 28 kwietnia 2010 r. i mapa przebiegu drogi gminnej – ulica Jerzego Waszyngtona
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 27 stycznia 2010 r. i mapa przebiegu drogi powiatowej – Skwer Kościuszki
- ↑ mapa z wyświetlaną granicą skweru i Mola
- ↑ widok z satelity
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 28 kwietnia 2010 r. i mapa przebiegu drogi powiatowej – al. Jana Pawła II pdf
- ↑ Mapa na stronie gdynia.pl, na górze wpisać aleja. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
- ↑ Mapa na stronie server.miasto.gdynia.pl, kliknąć na ikonę Znajdz ulicę ... i wpisać aleja [dostęp: 2013-10-01]
- ↑ www.gotenhafen.com.pl. [dostęp 2016-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-13)].