Serbia i Czarnogóra
Serbia i Czarnogóra (serb. Србија и Црна Гора / Srbija i Crna Gora), Związek Państwowy Serbii i Czarnogóry (serb. Државна Заједница Србија и Црна Гора / Državna Zajednica Srbija i Crna Gora) – dawne państwo w Europie Południowej, powstałe 4 lutego 2003 roku w miejsce dotychczasowej Federacyjnej Republiki Jugosławii i istniejące do 5 czerwca 2006 roku, kiedy po proklamowaniu niepodległości przez Czarnogórę (3 czerwca 2006) parlament Republiki Serbii uznał Serbię za prawnego kontynuatora państwowości Serbii i Czarnogóry.
| 2003–2006 | |||||
| |||||
| Hymn: Hej, Sloveni (Hej, Słowianie) | |||||
| Ustrój polityczny | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Data powstania | |||||
| Data likwidacji |
3–5 czerwca 2006 | ||||
| Prezydent | |||||
| Powierzchnia |
102 350 km² | ||||
| Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
105 os./km² | ||||
| Kod ISO 3166 |
CS | ||||
| Waluta |
dinar serbski[a] | ||||
| Telefoniczny nr kierunkowy |
+381 | ||||
| Domena internetowa | |||||
| Kod samochodowy |
SCG | ||||
| Strefa czasowa |
UTC +1 – zima | ||||
| Język urzędowy | |||||
| |||||
Położenie na mapie
| |||||
Geografia
edytuj- Lokalizacja: południowo-wschodnia Europa
- Stolica: Belgrad
- Całkowita granica lądowa: 2246,00 km
- Długość wybrzeża: 199,00 km
- Długość granic z sąsiadującymi państwami:
- Najwyższy punkt: Đeravica (Gjerovica) 2656 m n.p.m.
- Najniższy punkt: Morze Adriatyckie 0 m n.p.m.
- Kod samochodowy: SCG
Ważniejsze miasta: Belgrad, Kragujevac, Nisz, Nowy Sad, Pančevo, Podgorica, Subotica.
Środowisko naturalne
edytujParki Narodowe na terenie Serbii i Czarnogóry:
- Serbia
- Đerdap (Nacionalni Park Đerdap) – 63,7 tys. ha
- Kopaonik (Nacionalni Park Kopaonik) – 11,8 tys. ha
- Tara (Nacionalni Park Tara) – 19,2 tys. ha
- Sar Planina (Nacionalni Park Sar Planina) – 39 tys. ha
- Fruška gora (Nacionalni Park Fruška Gora) – 25,4 tys. ha
- Czarnogóra
- Durmitor (Nacionalni Park Durmitor) – 39 tys. ha
- Lovcen (Nacionalni Park Lovcen) – 6,4 tys. ha
- Biogradska gora (Nacionalni Park Biogradska gora) – 5,4 tys. ha
- Jezioro Szkoderskie (Nacionalni Park Skadarsko jezero) – 40 tys. ha
Religia (2000)
edytuj- Prawosławie: 54,36%
- Islam: 16,2%
- Katolicyzm: 5,12%
- Protestantyzm: 2,15%:
- Zielonoświątkowcy: 0,9%
- Luteranizm: 0,5%
- Kalwinizm: 0,2%
- Świadkowie Jehowy: 0,1%[1]
Historia
edytujPorozumienie z 14 marca 2002 roku, wynegocjowane za pośrednictwem Unii Europejskiej, podpisane przez prezydenta Jugosławii Vojislava Koštunicę i prezydenta Czarnogóry Mila Đukanovicia, przewidywało utworzenie przez Serbię i Czarnogórę luźnej federacji pod nazwą „Serbia i Czarnogóra”. 9 kwietnia 2002 roku parlamenty obu republik opowiedziały się za porozumieniem. Po 3 latach obie republiki miały prawo rozpisać referenda w sprawie ogłoszenia własnej niepodległości. Federalny parlament jugosłowiański uchwalił, po dziewięciomiesięcznych negocjacjach, akt konstytucyjny, proklamowany 4 lutego 2003 roku. Nowe państwa miały wspólne:
- prezydenta federalnego i 4 ministrów
- jednoizbowy parlament
- politykę obronną
- politykę zagraniczną
- miejsce w ONZ
Osobne natomiast były:
- urzędy prezydentów
- rządy
- parlamenty
- waluta (Serbia – dinar serbski, Czarnogóra – euro)
- służby celne
- policja
- Sąd Konstytucyjny
- polityka gospodarcza
Istnienie federacji stanęło pod znakiem zapytania 21 maja 2006 roku, gdy mieszkańcy Czarnogóry w referendum opowiedzieli się za separacją i powołaniem niezależnego państwa. Rozpad stał się faktem 3 czerwca 2006 po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości przez parlament Czarnogóry.
Podział administracyjny kraju
edytuj| Nazwa terytorium | Nazwa oficjalna | Nazwa cyrylicą | Powierzchnia |
| Serbia | Republika Srbija | Република Србија | 88 361 km² |
| Czarnogóra | Republika Crna Gora | Република Црна Гора | 13 812 km² |
| Kosowo | Kosovo i Metohija | Косово и Метохија | 10 887 km² |
| Wojwodina | Autonomna Pokrajina Vojvodina | Аутономна Покрајина Војводина | 21 500 km² |
Ustrój polityczny
edytujFederacja Serbii i Czarnogóry była republiką federacyjną. Władza ustawodawcza należała do parlamentu federacyjnego, tzw. Rady Obywatelskiej i Rady Republik (od 2005 nie funkcjonowały z powodu bojkotu ze strony Czarnogóry). Rada Obywatelska składała się ze 138 członków (108 Serbia i 30 Czarnogóra), wybieranych w wyborach bezpośrednich, natomiast Rada Republik składała się z 40 członków, mianowanych po połowie przez parlamenty krajowe Serbii i Czarnogóry. Obie republiki federacji miały własne parlamenty, prezydentów i rządy. Prezydent federacji był wybierany wspólnie przez Radę Obywatelską i Radę Republik. Władzę wykonawczą sprawował rząd federalny.