Sanna Marin
Sanna Mirella Marin (ur. 16 listopada 1985 w Helsinkach) – fińska polityk, posłanka do Eduskunty, w 2019 minister transportu i komunikacji, w latach 2019–2023 premier Finlandii, od 2020 do 2023 przewodnicząca Socjaldemokratycznej Partii Finlandii (SDP).
Pełne imię i nazwisko |
Sanna Mirella Marin |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 listopada 1985 |
Premier Finlandii | |
Okres |
od 10 grudnia 2019 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister transportu Finlandii | |
Okres |
od 6 czerwca 2019 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodziła się w Helsinkach, w wieku 8 lat wraz z rodziną przeniosła się do Pirkkali[1]. Pracowała jako pakowaczka, sprzedawczyni oraz przy doręczaniu czasopism[2]. W 2012 ukończyła prawo administracyjne na Uniwersytecie w Tampere (UTA)[3], a w 2017 uzyskała magisterium z prawa administracyjnego na tejże uczelni[4].
Zaangażowała się w działalność polityczną w ramach Socjaldemokratycznej Partii Finlandii. W latach 2010–2012 była wiceprzewodniczącą młodzieżówki partyjnej[3]. W 2014 została drugą wiceprzewodniczącą partii socjaldemokratycznej[5], a w 2017 pierwszą wiceprzewodniczącą tego ugrupowania[3].
W 2008 wystartowała w wyborach samorządowych[6], jednakże nie została wybrana[7]. W 2012 uzyskała mandat radnej Tampere[8], a 21 stycznia 2013 została przewodniczącą rady tego miasta[9][10].
W 2015 została wybrana do Eduskunty[11]. W wyborach w 2019 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję[12].
6 czerwca 2019 objęła stanowisko ministra transportu i komunikacji w nowo utworzonym koalicyjnym rządzie Anttiego Rinne[13][14]. 8 grudnia 2019, kilka dni po złożeniu dymisji przez Anttiego Rinne, Socjaldemokratyczna Partia Finlandii wskazała ją jako swoją kandydatkę na nowego premiera[15]. 10 grudnia 2019 parlament zatwierdził ją na tym stanowisku stosunkiem głosów 99 za do 70 przeciw (przy 30 posłach nieobecnych)[16]. Tego samego dnia jej gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie[17][18].
23 sierpnia 2020 zastąpiła Anttiego Rinne również na funkcji przewodniczącego socjaldemokratów[19]. W 2023 kierowana przez nią partia zajęła w wyborach trzecie miejsce (zwiększając przy tym o 3 mandaty swoją poselską reprezentację). Sanna Marin została wówczas po raz kolejny wybrana do fińskiego parlamentu[20]. Urząd premiera sprawowała do 20 czerwca 2023, kiedy to zastąpił ją Petteri Orpo, lider zwycięskiej Partii Koalicji Narodowej[21].
We wrześniu 2023 na funkcji przewodniczącego SDP zastąpił ją Antti Lindtman[22]. W tym samym miesiącu ogłosiła rezygnację z zasiadania w parlamencie w związku z objęciem stanowiska doradcy w think tanku Tony Blair Institute for Global Change[23].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii (2022)[24][25]
- Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja, 2024)[26]
Życie prywatne
edytujOprócz ojczystego języka fińskiego zna języki szwedzki, angielski i niemiecki[27]. Została wychowana przez parę jednopłciową – przez swoją matkę i jej partnerkę[28][29][30][31]. W młodości trenowała piłkę nożną i koszykówkę[32]. Jest wegetarianką[1].
W 2004 poznała Markusa Räikkönena[33], w 2005 razem przeprowadzili się do Tampere[1]. W 2018 urodziła się ich córka Emma[34][35]. W 2020 para zawarła związek małżeński[36]. W maju 2023 małżonkowie wystąpili o orzeczenie rozwodu[37].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Lauri Nurmi: Aatteen nainen. satakunnankansa.fi, 2019-12-23. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
- ↑ Ihminen, ei broileri. sannamarin.net, 2016-11-17. [dostęp 2019-12-16]. (fiń.).
- ↑ a b c Ansioluettelo. sannamarin.net. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin. eduskunta.fi. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
- ↑ SDP:n varapuheenjohtajiksi Lindtman, Marin ja Kiuru. yle.fi, 2014-05-09. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Kunnallisvaalit 26.10.2008: Ehdokkaat – Suomen Sosialidemokraattinen Puolue – Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Kunnallisvaalit 26.10.2008: Tulos: Valitut ehdokkaat Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Kunnallisvaalit 28.10.2012: Tulos: Valitut ehdokkaat Tampere. vaalit.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin valittiin kaupunginvaltuuston puheenjohtajaksi. tampere.fi, 2013-01-21. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin kaupunginvaltuuston puheenjohtajaksi. sdp.fi, 2013-01-22. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Eduskuntavaalit 2015: Tulokset: Koko maa: Valitut. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (fiń.).
- ↑ Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 2019-04-15. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
- ↑ Government of Prime Minister Rinne appointed. valtioneuvosto.fi, 2019-06-06. [dostęp 2019-06-10]. (ang.).
- ↑ Tässä he nyt vihdoin ovat: Rinteen punavihreän kansanrintaman kaikki ministerit. iltalehti.fi, 2019-06-05. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
- ↑ Tarmo Virki: Finland’s Social Democrats name Marin to be youngest ever prime minister. reuters.com, 2019-12-08. [dostęp 2019-12-08]. (ang.).
- ↑ Eduskunta valitsi Sanna Marinin pääministeriksi. eduskunta.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin the new Prime Minister. valtioneuvosto.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (ang.).
- ↑ Government of Prime Minister Marin appointed. valtioneuvosto.fi, 2019-12-10. [dostęp 2019-12-10]. (ang.).
- ↑ Marin takes over as SDP chair, pledges focus on jobs and education. yle.fi, 2020-08-23. [dostęp 2020-08-31]. (ang.).
- ↑ Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
- ↑ Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 2023-06-20. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
- ↑ Antti Lindtman confirmed as SDP leader. yle.fi, 2023-09-01. [dostęp 2023-09-07]. (ang.).
- ↑ Claudia Chiappa, Bethany Dawson: Sanna Marin joins Tony Blair Institute. politico.e, 2023-09-07. [dostęp 2023-09-07]. (ang.).
- ↑ Juho Mäkelä: Katso tästä, ketkä kaikki saavat itsenäisyyspäivän kunniamerkin. maaseuduntulevaisuus.fi, 1 grudnia 2022. [dostęp 2023-12-07]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin saa Suomen Valkoisen Ruusun suurristin – täältä näet kaikki myönnetyt kunniamerkit. is.fi, 1 grudnia 2022. [dostęp 2023-12-07]. (fiń.).
- ↑ Tio utländska medborgare tilldelas Nordstjärneorden. regeringen.se, 22 października 2024. [dostęp 2024-11-15]. (szw.).
- ↑ Vaalikone 2015: Sanna Marin. yle.fi. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Teija Sutinen: Sateenkaariperheen lapsi nousi Sdp:n puolue-eliittiin. hs.fi, 2014-05-09. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Jukka Vuokola: Kahden äidin perheessä kasvanut Sanna Marin: Meidän perheemme ei ole rikkinäinen, yhteiskunta on. aamulehti.fi, 2014-02-22. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Emmi Laukkanen: Sateenkaariperheessä kasvanut Sanna Marin: „Meitä ei tunnustettu oikeaksi perheeksi”. menaiset.fi, 2015-05-21. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Sateenkaariperheen tytär valtuuston johtoon Tampereella. iltasanomat.fi, 2013-01-10. [dostęp 2015-12-28]. (fiń.).
- ↑ Jutta Sarhimaa: Tämä nainen aikoo panna eduskunnan kuriin ja demarit uusiksi – ja toruu nyt fitnesskellokansaa. hs.fi, 2015-04-25. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).
- ↑ Tamperelaisesta baarista Kesärantaan – näin Sanna Marinin ja Markus-puolison 16-vuotinen rakkaustarina on edennyt. is.fi, 2020-08-02. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
- ↑ Sanna Marin suunnitteli tyttärelleen isoisoäitinsä nimeä, mutta ystävä vei sen nenän edestä: „Se oli onni onnettomuudessa”. iltalehti.fi, 2018-05-12. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
- ↑ Kirsi Matson-Mäkelä: Kansanedustaja Sanna Marinille syntyi vauva. yle.fi, 2018-01-31. [dostęp 2019-12-10]. (fiń.).
- ↑ Leena Ylimutka: Pääministeri Sanna Marin meni naimisiin – julkaisi herkän kuvan: „Sinä olet minulle se oikea”. iltalehti.fi, 2020-08-01. [dostęp 2020-08-03]. (fiń.).
- ↑ Finland prime minister divorces husband. reuters.com, 2023-05-10. [dostęp 2023-05-10]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Sanna Marin – strona prywatna. [dostęp 2019-06-10]. (fiń.).