Rafał Orlewski
Rafał Orlewski (ur. 2 stycznia 1934 w Przybyłowie[1][2][3][4][5], zm. 17 października 2020[1]) – polski polonista, działacz kulturalny, harcmistrz, poeta, prozaik, eseista.
| Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1934 |
|---|---|
| Data śmierci |
17 października 2020 |
| Stopień instruktorski | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Wczesne lata
edytujDzieciństwo spędził w Przybyłowie. W okresie II wojny światowej wraz z rodziną przebywał we Francji (lata 1944–1945). W okresie powojennym mieszkał w Kolumnie. Ukończył Liceum Pedagogiczne w Zduńskiej Woli, Studium Nauczycielskie w Piotrkowie a następnie filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim[2][4][6].
Praca zawodowa
edytujUczył języka polskiego w szkołach podstawowych w Kolumnie i Przygłowie. Od 1971 do emerytury był związany z Zespołem Szkół Ekonomicznych w Piotrkowie Trybunalskim. Jako nauczyciel angażował się w organizację amatorskiego ruchu teatralnego[2].
Działalność kulturalna
edytujBył współinicjatorem i członkiem grup literackich: "Grabia 59" (Łask)[7], Piotrkowskiego Klubu Literackiego, grupy "Pomosty" (Piotrków Trybunalski) oraz działających w Łodzi grup literackich: "Karawana"[8], "Wiadukt" i Klub Literacki Nauczycieli.[4] Redagował serię "Piotrkowskie Zeszyty Poetyckie" oraz czasopismo literackie "Pomosty", a także wiele książek i almanachów poetyckich. Sprawował warsztatową opiekę nad Klubem Literackim „Zakole” przy Wojewódzkim Domu Kultury w Piotrkowie[1][2][6].
Harcerstwo
edytujRafał Orlewski służył w ZHP przez ponad pięćdziesiąt lat. W tym okresie pełnił funkcje zastępowego, drużynowego, szczepowego, członka komend w hufcach Łask i Piotrków oraz komend kilkunastu komend obozów letnich i zimowisk instruktorskich. Harcerska drużyna artystyczna, którą prowadził w Kolumnie, została wyróżniona na festiwalu Chorągwi Ziemi Łódzkiej. W okresie stalinowskim dowodził tajną grupą harcerską w Kolumnie, gdzie zdobył stopnie harcerza orlego i harcerza Rzeczypospolitej. Dosłużył się wszystkich stopni instruktorskich. Harcerstwu poświęcił wiele utworów literackich. Na użytek harcerzy i zuchów opracował i wydał śpiewnik pt. Z moim słowem[2].
Twórczość literacka
edytujDorobek literacki Rafała Orlewskiego obejmuje ponad 40 książek i liczne publikacje prasowe. Debiutował w harcerskim tygodniku "Na Przełaj" w 1958 r.[2]
Był członkiem Związku Literatów Polskich. Wybrane pozycje książkowe:
Poezje
edytuj- Krzesiwo (1969)
- Idąc (1979)
- Tańczące ognisko (1983)
- Nad Grabię fraszką wabię (1985)
- Ścieżki niczyje (1985)
- Sonety nadgrabiańskie (1986)
- Syringa (1987)
- Słowo znad Wołgi (1988)
- Zakole : wiersze wybrane z lat 1958–1988 (1989)
- Szkatułka : wiersze dla dzieci (1992)
- Bliskość : [poezje] (1994) – wspólnie z Władysławem Strzeleckim.
- Epitreum (1995)
- Leptony : utwory satyryczne (1998)
- Miłość : wiersze (1995) – tom uzyskał nagrodę główną "Głosu Nauczycielskiego".
- Gęstwina (1999)
- Witraże (2003)
- Diminuendo (2007)
- Ptaki nadziei : wybór poezji (2007)
- Pielgrzymka spod strzechy (2010)
- Legion serdeczny (2012)
- Okruchy snu : wiersze wyodrębnione z lat 1957-2011 (2012)
- Kwiaty i znicze (2014)
- Ogródek bez ogródek : fraszki (2014)
- Orliczki (2016)
- Krople pożegnań : nekrotyki (2019)
Proza
edytuj- Igliwie (1972)
- Krąg Tęczy : powieść dla dzieci (1991, 2005, 2015)
- Piękna brzydula : opowiadania (1993)
- Wzloty z podglebia : [esej] (1999)
- Sute mosty (2007, 2018)
Wspomnienia
edytuj- Zapiski z dalekiej podróży (2010)
- Nurty dzielą, pomosty łączą : dzieje piotrkowskiej grupy literackiej "Pomosty" (2010)
- Mój szlak harcerski (2010)
Ordery i odznaczenia
edytujZa swoją pracę i twórczość otrzymał liczne odznaczenia, m.in.:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia RP
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”
- złoty medal "Za Zasługi dla Piotrkowa"
- medal "Za Zasługi dla Miasta Łasku" (dwukrotnie)
Rafał Orlewski otrzymał także tytuły: Zasłużony dla Kultury Polskiej oraz Honorowy Obywatel Piotrkowa Trybunalskiego[2][4].
Upamiętnienie
edytujPrywatna Szkoła Podstawowa w Piotrkowie Trybunalskim w 2015 r. otrzymała imię Rafała Orlewskiego[3][9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c w, Nie żyje Rafał Orlewski, piotrkowski poeta, pisarz, harcerz, nauczyciel, Honorowy Obywatel Piotrkowa Trybunalskiego [online], Nasze Miasto Piotrków Trybunalski, 19 października 2020 [dostęp 2023-01-10].
- ↑ a b c d e f g Rafał Orlewski nauczyciel, harcerz, poeta, pisarz, [w:] Jerzy Witaszczyk, Poczet znanych postaci Ziemi Łaskiej, Łask: Intrograf, 2010, s. 114-116, ISBN 978-83-62361-03-8.
- ↑ a b Rafał Orlewski [online], Literacka Mapa Województwa Łódzkiego [dostęp 2023-01-10].
- ↑ a b c d Grabia 59, Łask: Urząd Miasta i Gminy w Łasku ; Towarzystwo Przyjaciół Łasku, 1984, s. 9.
- ↑ Orlewski Rafał, [w:] Tadeusz Błażejewski, Współczesna Łódź literacka, Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza. Oddział w Łodzi, 1989, s. 87-88, ISBN 83-03-02714-X.
- ↑ a b Rafał Orlewski - poeta, pisarz, nauczyciel, harcerz [online], Prywatna Szkoła Podstawowa im. Rafała Orlewskiego [dostęp 2023-01-10].
- ↑ Grabia'59, [w:] Ewa Głębicka, Grupy literackie w Polsce 1945–1989 : [leksykon], Wyd. 2 poszeszone, Warszawa: Wiedza Powszechna, 2000, s. 194-196, ISBN 83-214-1203-3.
- ↑ Karawana, [w:] Ewa Głębicka, Grupy literackie w Polsce 1945–1989 : [leksykon], Wyd. 2 poszerzone, Warszawa: Wiedza Powszechna, 2000, s. 203, ISBN 83-214-1203-3.
- ↑ Nadania szkole imienia [online], Nadania szkole imienia [dostęp 2023-01-10].