Połyśnica marchwianka

Osobniki dorosłe mają 5–8 mm długości i około 13 mm rozpiętości skrzydeł. Są czarne lub ciemnobrązowe, lśniące z żółtą głową i nogami oraz opalizującymi skrzydłami. Zwykle dwa razy do roku składają jaja w pobliżu roślin żywicielskich w szczelinach gleby lub tuż pod powierzchnią^[1]. Samice odnajdują rośliny dzięki wyczuwaniu kilku związków lotnych wydzielanych przez liście^[2]. Jaja o białej barwie są podłużne i mają około 0,5 mm długości. Wylęgają się z nich beznogie larwy – początkowo białe, później kremowobiałe. Larwy żerują na bocznych korzeniach roślin żywicielskich. Gdy mają około 8 mm długości, opuszczają korzeń i w glebie przechodzą w stadium poczwarki. Poczwarka ukryta w puparium jest żółto-brązowa i ma 4–5 mm długości^[1].

 

Połyśnica marchwianka jest głównym szkodnikiem marchwi, niszczy także uprawy: pietruszki, pasternaku i selera. Larwy drążąc tunele uszkadzają korzenie, ułatwiając rozwój patogenów i gnicie. Uszkodzone korzenie spichrzowe nie nadają się do przechowywania. W sezonie wegetacyjnym pojawiają się dwa pokolenia szkodnika. Pierwsze rozwija się od czerwca do lipca, a drugie od sierpnia do października. Zimę owady spędzają jako larwy w korzeniach lub jako poczwarki w glebie^[1].

Poza metabolitami wtórnymi przyciągającymi owady rośliny marchwi wytwarzają także związek będący substancją obronną – frara-2-nonenal^[3][4]. W zależności od wytwarzanych metabolitów wtórnych odmiany marchwi wykazują różną odporność na larwy szkodnika^[5]. Naturalnym czynnikiem regulującym liczebność populacji połyśnicy jest też pasożytniczy grzyb Entomophthora muscae. Zainfekowane samice umierają, zanim złożą jaja, albo w przeciwieństwie do zdrowych samic, które składają po kilka jaj w wielu miejscach, umieszczają tylko jedną dużą ich grupę w jednym miejscu^[6].