Pomoc:Znaczniki
- Dla zaawansowanych
- Te informacje dotyczą edytora wikikodu. Brak analogicznych dotyczących edytora wizualnego (Czym to się różni?)
Na tej stronie znajduje się lista znaczników, które są często spotykane w Wikipedii. Dzielą się one na znaczniki specyficzne tylko dla MediaWiki (nie są rozpoznawane przez przeglądarkę bez przetworzenia) i znaczniki (X)HTML.
Wiele znaczników XHTML, mimo że można je spotkać w artykułach Wikipedii, jest zdecydowanie niezalecanych i gdy się je zauważy, należy je zmienić na wikikod.
Wielu znaczników nie należy stosować w artykułach encyklopedycznych. Przy tego rodzaju znacznikach umieszczony został znak: .
Znaczniki mają postać <xxx>
. Warto pamiętać, że dla znacznej części z nich, gdy formatujemy tekst, należy też użyć „zamknięcia” poprzez użycie tego znacznika w postaci </xxx>
na końcu formatowanego tekstu. Dla tego typu znaczników w poniższej tabelce przedstawiamy obie formy – otwierającą i zamykającą formatowanie.
Ta strona pełni przede wszystkim rolę szybkiej ściągi dla osób, które zapomniały jak wygląda znacznik, którego chciałby użyć.
Znaczniki Mediawiki
edytujZnacznik | Zastosowanie / Przykład użycia / Efekt / Uwagi |
---|---|
<poem> | Zastosowanie: Formatuje tekst tak, jakby w każdym wierszu wstawiony został znacznik nowej linii (<br /> ), ponadto zachowuje spacje na początku wersów
|
<poem>
To jest wiersz o znaczniku
Co się poem nazywa
Nie powstałby w Kórniku
Ale i tak bywa...
</poem>
| |
To jest wiersz o znaczniku | |
Uwagi: Stosuje się go w przypadku wstawiania fragmentów wierszy i innych krótkich tekstów literackich opisywanych w artykułach. Można też, zwłaszcza w przypadku tekstów niepolskojęzycznych, zastosować szablon {{Tekst utworu}}. Dokumentacja | |
<gallery> | Zastosowanie: Ułatwia stworzenie galerii obrazków |
<gallery>
Plik:Eye iris.jpg
Plik:Wild Boar Habbitat 2.jpg|Podpis pod obrazkiem
Plik:Wikipedia-logo.png|Ogólne logo Wikipedii
</gallery>
| |
| |
Uwagi: Używane czasami w Wikipedii do tworzenia minigalerii. W większości wypadków lepiej jest dodać link do Commons, w którym można stworzyć osobną stronę na galerię. Zobacz: Pomoc:Ilustrowanie#Tworzenie_minigalerii:_znacznik_<gallery>, mw:Help:Images/pl#Rendering_a_gallery_of_images. | |
<ref> | Zastosowanie: Stosowany przy tworzeniu przypisów w tekście |
''Przypisy wstawiamy w artykułach, używając
znaczników i szablonu {{S|Przypisy}}''<ref>szablon wstawiamy
na dole artykułu nad sekcją bibliografia</ref>. Używanie przypisów
jest zalecane<ref>Zobacz na stronę [[Wikipedia:Weryfikowalność]]</ref>
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
| |
Przypisy wstawiamy w artykułach, używając znaczników i szablonu {{Przypisy}}[1]. Używanie przypisów jest zalecane[2]
| |
Uwagi: Więcej na stronie Pomoc:Przypisy | |
<syntaxhighlight lang="kod języka"> | Zastosowanie: Powoduje kolorowanie składni według reguł języka podanego w parametrze lang .
|
<syntaxhighlight lang="cpp">void witajSwiecie(int powtorzenia) { for (; powtorzenia; powtorzenia--) { std::cout << "Witaj świecie!" << endl; } }</syntaxhighlight> | |
void witajSwiecie(int powtorzenia)
{
for (; powtorzenia; powtorzenia--)
{
std::cout << "Witaj świecie!" << endl;
}
}
| |
Uwagi: Stosowane do listingów kodów programów. Dostępne języki i inne szczegóły na stronie rozszerzenia. | |
<nowiki> | Zastosowanie: Powoduje, że wszelkie interpretowanie kodu wiki zostaje „wyłączone” |
<nowiki>tu '''po wpisaniu'''<br>nic się <u>nie dzieje</u></nowiki>
| |
tu '''po wpisaniu'''<br>nic się <u>nie dzieje</u> | |
Uwagi: Stosujemy, gdy chcemy np. pokazać, jak działają znaczniki. :) Kliknij „edytuj” na tej stronie, by zobaczyć więcej. | |
<noinclude> | Zastosowanie: Ukrywanie fragmentów szablonu przy jego wywołaniu. |
Treść szablonu<noinclude>
Informacje dla wstawiających niewyświetlane
przy wstawianiu szablonu w treści artykułu.</noinclude>
| |
Tekst w znacznikach <noinclude></noinclude> nie pojawia się na stronach, gdzie szablon został użyty. Będzie widoczny tylko na stronie szablonu.
| |
Uwagi: Stosujemy w celu wyjaśnienia, np. jak należy używać szablonu. W szablonach dodajemy w ten sposób także kategorię, do której ma być on dopisany. | |
<includeonly> | Zastosowanie: Ukrywanie fragmentów szablonu na stronie szablonu. |
Treść szablonu<includeonly>
[[Kategoria:Dla artykułu, do którego wstawiono szablon]]</includeonly>
| |
Tekst w znacznikach <includeonly></includeonly> pojawi się jedynie na stronie, do której został wstawiony. Nie pojawi się za to na stronie szablonu.
| |
Uwagi: Stosujemy najczęściej do dodawania kategorii w artykułach, w których szablon będzie użyty. | |
<onlyinclude> | Zastosowanie: Określenie, który fragment ma być widoczny przy wywołaniu szablonu. |
<onlyinclude>Treść szablonu</onlyinclude>
Informacje dla wstawiających nie wyświetlane przy wstawianiu szablonu w treści artykułu.
| |
Jeśli znacznik zostanie użyty w szablonie, to tylko tekst zawarty w znacznikach <onlyinclude></onlyinclude> pojawi się na stronie, do której zostanie wstawiony ten szablon.
| |
Uwagi: Użycie znacznika <onlyinclude> powoduje, że ignorowana jest także treść znacznika <includeonly> .
| |
<inputbox> | Zastosowanie: Wstawienie prostego formularza umożliwiającego np. tworzenie nowego artykułu. |
<inputbox>type=create</inputbox>
| |
Uwagi: Bardziej szczegółowy opis na stronie: Wikipedia:InputBox | |
<categorytree> | Zastosowanie: Wyświetla w tekście drzewko kategorii w dół od danej kategorii. |
<categorytree>Chemia</categorytree>
| |
<timeline> | Zastosowanie: Tworzy i wyświetla wykres zdarzeń w czasie. |
<timeline>
# Miesiące roku # (nawiasem mówiąc po # jest komentarz)
TimeAxis = orientation:horizontal # oś czas - pozioma
ImageSize = width:600 height:100 # wielkość obrazka
PlotArea = left:100 top:10 bottom:10 right:10 # marginesy (liczone od osi)
DateFormat = dd/mm/yyyy # format daty
Period = from:01/01/2000 till:31/12/2000 # okres czasu jaki obejmuje wykres
ScaleMinor = unit:month increment:3 start:01/03/2000 # podziałka
# Tu ustalamy kolejność inną niż wynikającą z poniższych danych
# i dodajemy inny tekst na osi.
# Można też dodać link.
BarData=
bar:długie text:długie miesiące
bar:krótkie text:krótkie miesiące
bar:nt text:nietypowe link:http://pl.wikipedia.org/wiki/Rok_przest%C4%99pny
# Dane do wykresu
PlotData=
bar:długie from:01/01/2000 till:31/01/2000 text:I
bar:nt from:01/02/2000 till:28/02/2000 text:II
bar:długie from:01/03/2000 till:31/03/2000 text:III
bar:krótkie from:01/04/2000 till:30/04/2000 text:IV
bar:długie from:01/05/2000 till:31/05/2000 text:V
bar:krótkie from:01/06/2000 till:30/06/2000 text:VI
bar:długie from:01/07/2000 till:31/07/2000 text:VII
bar:długie from:01/08/2000 till:31/08/2000 text:VIII
bar:krótkie from:01/09/2000 till:30/09/2000 text:IX
bar:długie from:01/10/2000 till:31/10/2000 text:X
bar:krótkie from:01/11/2000 till:30/11/2000 text:XI
bar:długie from:01/12/2000 till:31/12/2000 text:XII
</timeline>
| |
Uwagi: Więcej na Pomoc:Timeline, mw:Extension:EasyTimeline oraz mw:Extension:EasyTimeline/syntax | |
<ce> i <chem> | Zastosowanie: Umieszczanie wzorów chemicznych |
<ce>NaOH -> {Na^+} + OH^-</ce>
| |
Uwagi: Zaleca się użycie szablonu {{chem2}}. Znacznik można edytować w edytorze wizualnym. | |
<charinsert> | Zastosowanie: Tworzenie przycisków szybkiego wstawiania znaczników w edytorze. Najbardziej znanym miejscem jest przestrzeń pod polem edycji, a przyciski te definiowane są na MediaWiki:Edittools. Wstaw plus w miejscu, gdzie ma pojawić się kursor po wstawieniu znacznika. |
<charinsert>[[Category:+]]</charinsert>
| |
doda przycisk wstawiający do pola edycji, a kursor umieści przed
| |
Uwagi: | |
<graph> | Zastosowanie: Tworzenie wykresów. |
Zobacz przykłady | |
Uwagi: | |
<hiero> | Zastosowanie: Wstawianie hieroglifów |
Opis na mw:Extension:WikiHiero/Syntax | |
Uwagi: | |
<imagemap> | Zastosowanie: Umożliwia wstawienie zdjęcia, na którym można wyodrębnić elementy, po których kliknięciu otworzy się inny artykuł opisujący kliknięty element. |
Uwagi: Opis | |
<indicator> | Zastosowanie: Umieszcza ikonki koło tytułu strony |
<indicator name="foo">[[File:info.svg|20px]]</indicator>
| |
Umieści ikonkę obok tytułu strony. | |
Uwagi: Ikonek może być kilka, każdą należy dodać osobnym znacznikiem. | |
<langconvert> | Zastosowanie: Konwertuje zapis jednego wariantu języka na inny |
Zobacz mw:Writing_systems#LanguageConverter | |
Uwagi: | |
<mapframe> | Zastosowanie: Wstawianie mapy |
<mapframe text="San Francisco museums" width="350" height="350" zoom="13" longitude="-122.3988" latitude="37.8013" />
| |
Uwagi: | |
<maplink> | Zastosowanie: Wstawianie linku do mapy |
<maplink zoom="13" latitude="46.204391" longitude="6.143158"/>
| |
46°12′16″N 6°8′35″E | |
Uwagi: | |
<math> | Zastosowanie: wzory matematyczne |
<math>\left ( \frac{\sqrt[n]{2}}{2} \right )</math>
| |
Uwagi: | |
<score> | Zastosowanie: Wstawianie nut. |
<score>\relative c' { f d f a d f e d cis a cis e a g f e }</score>
| |
Uwagi: | |
<section> | Zastosowanie: Wydzielanie sekcji strony. Sekcje te nie wyróżniają się wizualnie w porównaniu z == Sekcja ==. Służą one do np. umożliwienia transkludowania wybranej sekcji na innych stronach. |
<section begin="chapter1" />Rozdział pierwszy<section end="chapter1" />
| |
Po umieszczeniu {{#lst:Tytuł strony z sekcją|chapter1}} wyświetli zawartość sekcji wydzielonej jak wyżej. | |
Uwagi: mw:Extension:Labeled Section Transclusion | |
<templatedata> | Zastosowanie: Umieszczanie danych na temat pól szablonów, aby były zrozumiałe przez edytor wizualny. |
Uwagi: | |
<templatestyles> | Zastosowanie: Dołączanie dla szablonu arkusza CSS szablonu |
<templatestyles src="Szablon:MójSzablon/style.css" />
| |
Style z arkusza Szablon:MójSzablon/style.css będą stosowane do tego, co pokaże szablon Szablon:MójSzablon gdy wstawimy do niego powyższy kod. | |
Uwagi: mw:Help:TemplateStyles |
Znaczniki (X)HTML
edytujDopuszczalne znaczniki XHTML
edytujPoniżej podane są znaczniki „tolerowane”. Oznacza to, że nie są co prawda zalecane, ale można je stosować, gdy podobnego efektu nie da się uzyskać w ramach formatowania MediaWiki
Znacznik | Zastosowanie | Przykład użycia | Efekt |
---|---|---|---|
<br /> | Przeniesienie tekstu do nowego wiersza | to jest tekst<br />a tu tekst w nowej linii | to jest tekst a tu tekst w nowej linii |
Uwagi: Nie należy używać tego znacznika do tworzenia nowych akapitów w tekście – zamiast tego należy zostawić jedną pustą linię! Użycie <br> jest dopuszczalne jedynie w tabelach i szablonach, gdzie wstawianie nowego akapitu nie jest wskazane.
| |||
<small> | Zmniejszenie wielkości czcionki | <small>To jest tekst, którego czcionka została zmniejszona</small> | To jest tekst, którego czcionka została zmniejszona |
Uwagi: Nie zaleca się stosować w treści artykułów, ewentualnie w tabelach, chociaż w wielu wypadkach lepszym wyjściem jest użycie stylów (style="font-size:90%" ).
| |||
<big> | Zwiększenie wielkości czcionki | <big>To jest tekst, którego czcionka została zwiększona</big> | To jest tekst, którego czcionka została zwiększona |
Uwagi: Nie zaleca się stosować w artykułach - w tabelach i portalach można użyć znacznika <span> lub <div> z odpowiednimi parametrami CSS lub po prostu dodanie stylu do komórki. Dzięki temu ma się większą kontrolę nad wyglądem strony.
| |||
<del> | Przekreślenie tekstu | <del>ten tekst został wykreślony</del> | |
Uwagi: Stosuje się na stronach dyskusji, czy głosowaniach, np. do wykreślenia własnych, wcześniejszych uwag. Nie zaleca się używać znaczników <strike></strike> oraz <s></s>
| |||
<u> | Podkreślenie tekstu | <u>ten tekst został podkreślony</u> | ten tekst został podkreślony |
Uwagi: Stosuje się na metastronach dla podkreślenia ważnych treści. Nie należy stosować do podkreślenia własnego zdania. | |||
<blockquote> | Oznacza, że dany tekst jest cytatem (długim). | <blockquote>Długi cytat</blockquote> |
|
Uwagi: Tekst zostanie przesunięty w prawo. Więcej na ten temat W artykułach zaleca się stosować szablon {{Cytat}} | |||
<code> | Wyróżniania fragmenty kodu programu. | <code>var zmienna = "wartosc"</code> | var zmienna = "wartosc"
|
Uwagi: Więcej na ten temat | |||
<div> | Tworzy element blokowy, który może zawierać tekst, grafikę, inne znaczniki. <div></div> spowoduje umieszczenie całego bloku w nowej linii, oddzielając od pozostałych elementów poprzedzających i następujących po nich. Dodatkowo za pomocą parametru style="" i języka CSS można w dowolny sposób sformatować i umiejscowić cały blok. | tekst poprzedzający znaczniki <div style="text-align: center;">tekst wyśrodkowany</div> tekst następujący po znacznikach | tekst poprzedzający znaczniki tekst wyśrodkowany tekst następujący po znacznikach
|
Uwagi: Podany przykład wyśrodkowania zaleca się używać, zamiast znaczników <center></center> . Więcej na temat <div> tu i tu.
| |||
<span> | Element liniowy, za pomocą parametru style="" i języka CSS można zdefiniować wygląd fragmentu tekstu, najczęściej kolor czcionki. | tekst przed <span style="color:red">Dowolny tekst</span> tekst po | tekst przed Dowolny tekst tekst po |
Uwagi: Jego stosowanie nie jest zalecane w artykułach, ewentualnie w tabelach. Do zastosowania w portalach lub w niektórych przypadkach na metastronach. | |||
<!-- … --> | Oznakowanie komentarza. Tekst zawarty między tymi znacznikami nie będzie widoczny na ekranie, ale nadal będzie w kodzie artykułu. | komentarza nie <!-- To jest komentarz --> widać :-) | komentarza nie widać :-) |
Uwagi: Przydaje się do ukrywania fragmentów haseł, nad którymi się aktualnie pracuje (np. tekstów obcojęzycznych w trakcie tłumaczenia). |
Znaczniki do podmiany
edytujPoniżej podajemy popularne znaczniki, których w ogóle nie należy stosować w Wikipedii - nie tylko w artykułach. W opisie podajemy ich zamienniki, które należy stosować zamiast nich. Zobacz też: Pomoc:Używanie kodu HTML.
Znacznik(-i) | Zamiennik(-i) | Uwagi |
---|---|---|
= nagłówek 1 =
== nagłówek 2 ==
|
Nagłówki stanowią nie tylko wyróżnienie, ale także na ich podstawie budowany jest spis treści, a oprogramowanie umożliwia edycję dane sekcji. W wypadku chęci wyróżnienia tekstu można go '''pogrubić''' lub zastosować znacznik <span> lub <div> wraz z odpowiednimi stylami CSS.
| |
<poem>, <syntaxhighlight>
|
Tekst wstępnie sformatowany można uzyskać, stosując podane wyżej znaczniki MediaWiki. Znaczniki te mają tą przewagę, że ich użycie określa jednocześnie rodzaj zawartości. Stąd zależnie od kontekstu należy użyć <poem> , <syntaxhighlight> . Jeśli chce się uzyskać ramkę, to (podobnie jak powyżej) można zastosować znacznik <span> lub <div> wraz z odpowiednimi stylami CSS. Więcej na stronie Pomoc:Formatowanie tekstu
| |
<div style="text-align:center">
|
Zależnie od kontekstu można zamiast tego zastosować znacznik <div> , lub po prostu dodać odpowiedni styl do innego użytego elementu.
| |
'''pogrubione'''
|
Do pogrubienia zaleca się stosować jeden z podstawowych elementów składni MediaWiki podany obok. Prawidłowe pogrubienie można zastosować do zaznaczonego tekstu, naciskając nad oknem edycji. | |
''kursywa''
|
Do pochylenia tekstu (kursywa, italiki) zaleca się stosować składnię podaną obok. Prawidłowe pochylenie można zastosować do zaznaczonego tekstu, naciskając nad oknem edycji. | |
<del></del>
|
W większości wypadków zalecane jest stosowanie znacznika posiadającego również znaczenie semantyczne (a nie tylko formatujące). Znacznik <del> (z ang. delete) jest stosowany do „kasowania” i jest zalecany do wykreślania własnych wypowiedzi w dyskusji.
| |
|
{| |
Tabelki należy wstawiać według formatowania MediaWiki. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie Pomoc:Tabele (zob. sekcję Informacje dla osób znających znaczniki (X)HTML). |