Pałac Wesslów

 

Pałac został wzniesiony pomiędzy 1746 a 1752, jego projektantem mógł być Jakub Fontana^[1]. Pierwszy znany widok pałacu znajduje się w obramieniu planu Warszawy z 1762 autorstwa Piotra Ricauda de Tirregaille. Najpierw pałac stanowił własność generała Franciszka Jana Załuskiego, starosty grójeckiego. W 1761 sprzedał go Teodorowi Wesslowi, podskarbiemu koronnemu, który z kolei w 1764 sprzedał go Antoniemu Ostrowskiemu, biskupowi kujawskiemu, późniejszemu prymasowi^[2].

W 1780 budynek zakupił na użytek poczty Franciszek Ignacy Przebendowski – wojewoda pomorski i dyrektor poczt. Od tego czasu w pałacu do 1874 mieścił się urząd (stacja) pocztowa przeniesiona tutaj z kamienicy Wasilewskich. Początkowo była to poczta królewska utrzymująca łączność z Saksonią, stąd popularna nazwa – Poczta Saska. 2 listopada 1830 na poczcie nadał swój bagaż i pożegnał się z najbliższymi Fryderyk Chopin przed opuszczeniem Warszawy na zawsze^[3].

Gdy w 1882 przystąpiono do poszerzania ulicy Trębackiej, zburzono narożną trzyokienną kamienicę przylegającą do pałacu. W następstwie tego w latach 1883–1884 gruntownie przebudowano pałac według projektu architektów Aleksandra Woydego i Władysława Marconiego ścinając narożnik i dodając nową elewację od strony poszerzonej ulicy. Dobudowano też trzecie piętro. Od 1887 w pałacu mieściła się przez czas jakiś redakcja „Kuriera Codziennego” i „Tygodnika Ilustrowanego”.

W 1944 budynek został spalony, jednak zachowały się mury oraz część wyposażenia. Został odbudowany w 1947 według projektu Jana Bieńkowskiego. Do budynku wprowadziła się Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym^[4]. Obecnie mieści się tu warszawska prokuratura regionalna i Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.

• Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 609. ISBN 83-01-08836-2.
• Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 166. ISBN 83-223-2047-7.