Mirosław Milewski (generał MO)

Syn Bolesława i Anastazji. W 1939 ukończył drugą klasę gimnazjum ogólnokształcącego, po agresji ZSRR na Polskę zatrudnił się Zarządzie Gminy Lipsk administracji Białoruskiej SRR. W 1944 został prawdopodobnie żołnierzem Armii Czerwonej, a w październiku 1944 przeniesiony do Urzędu Bezpieczeństwa w Augustowie^[1], który obok oddziałów 50 Armii ZSRR, wojsk NKWD oraz wydzielonych oddziałów ludowego Wojska Polskiego^[2], jest odpowiedzialny za obławę augustowską (lipiec 1945). Brał czynny udział w zatrzymaniu zamordowanych później Polaków^[3]. W 1945 podjął współpracę z sowieckim kontrwywiadem wojskowym SMIERSZ, w wyniku czego aresztowanych zostało wielu członków Armii Krajowej^[4].

Do 19 marca 1946 służył w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Białymstoku, następnie został oddelegowany na roczny kurs przeszkolenia dla oficerów bezpieczeństwa publicznego. Po jego ukończeniu powrócił do WUBP Białystok, gdzie objął stanowisko kierownika sekcji. 1 marca 1953 objął stanowisko naczelnika Wydziału IX. 1 kwietnia 1955 został przeniesiony do Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie na stanowisko naczelnika Wydziału IV. W latach 1956–1957 służył w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Warszawie, 1 września 1959 objął stanowisko naczelnika Wydziału II w Departamencie III MSW. 15 listopada 1962 objął stanowisko zastępcy dyrektora Departamentu I, od 15 stycznia 1969 był dyrektorem tegoż departamentu. 25 stycznia 1971 został powołany na stanowisko wiceministra spraw wewnętrznych. 8 października objął stanowisko ministra i pełnił je do 31 lipca 1981^[5] . W październiku 1971 na mocy uchwały Rady Państwa PRL otrzymał nominację na stopień generała brygady MO; nominację wręczył mu w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL Józef Cyrankiewicz^[6]. W październiku 1979 awansowany do stopnia generała dywizji MO.

W latach 1945–1948 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1971–1980 zastępca członka, a od 1980 członek Komitetu Centralnego PZPR. Od lipca 1981 był członkiem Biura Politycznego i sekretarzem KC PZPR. Od 1981 był także przewodniczącym Komisji Prawa i Praworządności KC PZPR. W latach 1981–1983 był członkiem Komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej^[7]. Do połowy lat 80. zaliczany był do bliskich współpracowników gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

Był także członkiem i aktywnym działaczem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. W latach 1974–1985 członek Rady Naczelnej, a w latach 1979–1985 wiceprezes Zarządu Głównego ZBoWiD.

Powiązany z aferą „Żelazo” i zabójstwem księdza Jerzego Popiełuszki. W 2004 prof. Andrzej Paczkowski ujawnił dokument ze swego prywatnego archiwum, który obłożony był zastrzeżeniem, że może zostać ujawniony dopiero w 2010. Dokument będący notatką z narady, która odbyła się przed południem 25 października 1984 w Urzędzie Rady Ministrów, został spisany przez Wiesława Górnickiego, doradcę premiera. Uczestniczyli w niej premier gen. Wojciech Jaruzelski, szef URM gen. Michał Janiszewski oraz płk Bogusław Kołodziejczak.

Morderca księdza, Grzegorz Piotrowski, zeznał, że miał poparcie w aparacie władzy, a konkretnie sekretarza KC PZPR, gen. Mirosława Milewskiego:

Politycznym inspiratorem porwania – niezależnie od indywidualnego fanatyzmu sprawcy – mógł być wyłącznie towarzysz Mirosław Milewski [...] Towarzysz premier, podzielając dezaprobatę zebranych dla działalności tow. Milewskiego i nie podając w wątpliwość politycznej, a może i osobistej odpowiedzialności za uprowadzenie, a być może i za morderstwo na osobie ks. Popiełuszki, sprzeciwił się jednocześnie podejmowaniu decyzji personalnych na XVII Plenum KC PZPR, które miało się wkrótce rozpocząć^[8].

W 1985 został usunięty ze wszystkich stanowisk w partii i państwie, a następnie przeniesiony na emeryturę. W 1990 na krótko aresztowany.

Zmarł 23 lutego 2008 w Warszawie, został pochowany w rodzinnym grobie na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej^[9].

Mieszkał w Warszawie. Żona Łucja Milewska (1931–2001), syn Mirosław Milewski (1950–2009)^[9].

Był odznaczony m.in.^[10]:

• Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• Orderem Krzyża Grunwaldu III kl.,
• Order Sztandaru Pracy I kl.,
• Złotym Krzyżem Zasługi,
• Srebrnym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie),
• Brązowym Krzyżem Zasługi,
• Odznaką „10 Lat w Służbie Narodu”,
• Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945,
• Odznaką „10 Lat w Służbie Narodu”,
• Odznaką „20 Lat w Służbie Narodu”,
• Medalem 10-lecia Polski Ludowej,
• Medalem 30-lecia Polski Ludowej,
• Medalem 40-lecia Polski Ludowej
• Srebrnym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”,
• Srebrną Odznaką „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”,
• Brązową Odznaką „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”,
• Odznaką Grunwaldzką,
• Złotą odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy” (1966)^[11],
• Orderem Czerwonej Gwiazdy (ZSRR),
• Orderem Czerwonej Gwiazdy (Czechosłowacja),
• Medalem pamiątkowym „30 lat MO i SB”,
• Jubileuszowym Medalem 100. Rocznicy Urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1983)^[12].

• 1947 – chorąży,
• 1949 – podporucznik,
• 1951 – porucznik,
• 1954 – kapitan,
• 1958 – major,
• 1961 – podpułkownik,
• 1964 – pułkownik,
• 1971 – generał brygady,
• 1979 – generał dywizji.

• W. Bagieński (red.), Instrukcje i przepisy wywiadu cywilnego PRL z lat 1953–1990, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020, ISBN 978-83-8098-203-1, OCLC 1243005981 .
• W. Borodziej, J. Kochanowski: PRL w oczach Stasi. Tom II. Dokumenty z lat 1980–1983, Wydawnictwo Fakt, Warszawa 1996, ISBN 83-85776-82-6.
• H. P. Kosk, L. Kosk: Generalicja polska. T. II. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0. OCLC 69534875. Brak numerów stron w książce
• L. Kowalski: Generał ze skazą. Biografia wojskowa gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Warszawa: Wydawnictwo RYTM, 2001. ISBN 83-88794-43-4. OCLC 830291461. Brak numerów stron w książce
• Kronika komunizmu w Polsce (oprac. zbiorowe), Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 2009, ISBN 978-83-7447-087-2.
• Kto jest kim w Polsce 1984, LidiaL. Becela (red.), Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, ISBN 83-223-2073-6, OCLC 830254920 . Brak numerów stron w książce
• M. Czajka, M. Kamler, W. Sienkiewicz: Leksykon Historii Polski. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 1995. ISBN 83-214-1042-1. OCLC 69545827. Brak numerów stron w książce
• T. Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991. ISBN 83-01-10386-8. OCLC 69290887. Brak numerów stron w książce
• Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989: praca zbiorowa, JerzyJ. Myszor (red.), JulitaJ. Anteczek, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Verbinum, 2002, ISBN 83-7192-143-8, OCLC 749272042 . Brak numerów stron w książce
• A. Paczkowski: Pół wieku dziejów Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996, ISBN 83-01-14487-4.
• P. Pytlakowski: Republika MSW. Warszawa: Wydawnictwo Andy Grafik, 1991. ISBN 83-85265-11-2. OCLC 830495462. Brak numerów stron w książce
• P. K. Raina: Kardynał Wyszyński i Solidarność, Wydawnictwo „von borowiecky”, 2005
• M. F. Rakowski: Dzienniki polityczne 1984–1986, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2005
• W. Roszkowski: Historia Polski, 1914–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992
• J. Stroynowski (red.): Who is who in the Socialist countries of Europe: a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia 1989, tom 3, K.G. Saur Pub., 1989
• R. Szczepkowska: Ks. Jerzy Popiełuszko: życie i śmierć: dokumenty i wspomnienia, Polemika, 1986
• Tajne dokumenty Biura Politycznego. 1980–1981, Wyd. „Ajaks”, Londyn 1991
• R. Terlecki: Miecz i tarcza komunizmu: historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce, 1944–1990, Wydawnictwo Literackie, 2007
• VI Kongres ZBoWiD Warszawa 7–8 maja 1979, Wydawnictwo ZG ZBoWiD, Warszawa 1979
• Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-11-17].

• Artykuł zawierający fotografię Mirosława Milewskiego w mundurze UB (ang.)