Luben Berow
Luben Borisow Berow, bułg. Любен Борисов Беров (ur. 6 października 1925 w Sofii, zm. 7 grudnia 2006[1] tamże) – bułgarski ekonomista, nauczyciel akademicki i polityk, profesor, w latach 1992–1994 premier Bułgarii, do 1993 również minister spraw zagranicznych w tym gabinecie.
Pełne imię i nazwisko |
Luben Borisow Berow |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
6 października 1925 |
Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 2006 |
Premier Bułgarii | |
Okres |
od 30 grudnia 1992 |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister spraw zagranicznych Bułgarii | |
Okres |
od 30 grudnia 1992 |
Poprzednik | |
Następca |
Życiorys
edytujW 1949 ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy[2]. Od 1950 do 1985 był zawodowo związany z wyższym instytutem ekonomicznym WII „Karl Marks”, przekształconym później w Uniwersytet Gospodarki Narodowej i Światowej. Początkowo pracował jako asystent, następnie jako docent, a od 1971 zajmował stanowisko profesora. W 1976 uzyskał doktorat z nauk ekonomicznych. Pełnił funkcję kierownika katedry, prodziekana i dziekana na swojej uczelni. Od 1985 był profesorem w członek Bułgarskiej Akademii Nauk[2]. Opublikował około 200 prac naukowych z zakresu historii gospodarczej Bułgarii i Bałkanów[1].
W latach 1990–1992 był doradcą ekonomicznym prezydenta Żelu Żelewa[2]. Po ustąpieniu gabinetu Filipa Dimitrowa, w następstwie przegłosowanego przez parlament wotum nieufności[3], 30 grudnia 1992 prezydent mianował Lubena Berowa na stanowisko premiera. Urząd ten sprawował do 17 października 1994[4]. Do 23 czerwca 1993 jednocześnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w swoim gabinecie[5]. Jako premier pozostawał bezpartyjny, jego kandydaturę wystawił Ruch na rzecz Praw i Wolności, a wsparła postkomunistyczna Bułgarska Partia Socjalistyczna[2].
Opozycyjny Związek Sił Demokratycznych wielokrotnie zarzucał premierowi próby przywrócenia systemu socjalistycznego, krytykę opozycji wzbudziły ponowne zatrudnianie urzędników z ekipy Todora Żiwkowa w mediach publicznych i resortach, akceptacja dla stacjonowania wojsk radzieckich w Sofii, wstrzymanie reform gospodarczych zainicjowanych przez Iwana Kostowa, a także ustawa zapewniająca sędziom z czasów reżimu komunistycznego czteroletnią gwarancję pracy i nietykalności. Jawne okazywanie sympatii do obalonego reżimu spowodowało wzrost niezadowolenia społecznego dla rządu, ale również dla prezydenta, wspierającego premiera, chociaż wywodzącego się z obozu antykomunistycznego. Doprowadziło to do konfliktu Żelu Żelewa z jego macierzystą partią oraz z wiceprezydent Błagą Dimitrową, która w 1993 podała się do dymisji[3]. W kraju szerzyła się również zorganizowana przestępczość[6]. Od 1993 w Bułgarii zaczęło dochodzić do protestów przeciwko ubóstwu i korupcji[6], po czym nastąpił strajk generalny górników, sprzeciwiających się zamykaniu kopalń. W kraju nasilały się również problemy ekonomiczne, wynikające m.in. z embarga, jakie Unia Europejska nałożyła na Jugosławię, będącą jednym z głównych partnerów handlowych Bułgarii. Zła sytuacja gospodarcza, w tym wysoki deficyt budżetowy, spowolnienie reform i nieudana prywatyzacja, zaniepokoiły przedstawicieli Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Ostatecznie gabinetowi Lubena Berowa udało się uzyskać pomoc finansową z MFW, a także redukcję o 50% zadłużenia zagranicznego. Rząd nie posiadał większości w Zgromadzeniu Narodowym, w 1994 doszły do tego problemy zdrowotne premiera, który w marcu musiał poddać się poważnej operacji serca[6]. Ostatecznie Luben Berow złożył dymisję 2 września 1994[6].
Od 1995 do 1997 był członkiem, a od 1997 przewodniczącym rady dyrektorów przedsiębiorstwa „Selskostopanska kreditna centrała”. Ponadto pełnił funkcję przedstawiciela rady plenarnej Bułgarsko-Rosyjskiego Banku Inwestycyjnego (od 1996) oraz przedstawiciela rady dyrektorów spółki akcyjnej „Agroprodukt B” (od 1998)[2].
Luben Berow był żonaty, miał syna i córkę[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Почина Любен Беров. dariknews.bg, 7 grudnia 2006. [dostęp 2017-04-20]. (bułg.).
- ↑ a b c d e Любен Беров. omda.bg. [dostęp 2017-04-20]. (bułg.).
- ↑ a b Human rights in Bulgaria in 1993. bghelsinki.org. s. 1. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).
- ↑ Leaders of Bulgaria. zarate.eu. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).
- ↑ Rulers: Bulgaria: Ministries etc.. rulers.org. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).
- ↑ a b c d 1993: Lyuben Berov – The Straw Man. bnr.bg, 18 lipca 2015. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).