Los jest myśliwym

Narracja książki prowadzona jest w pierwszej osobie. Zaczyna się od relacji autora z incydentu zbliżenia dwu samolotów nad Stanami Zjednoczonymi w latach 30. XX w. Jednym z samolotów był pasażerski liniowiec z załogą, w której autor był jednym z pilotów. Ernest Gann relacjonuje sekwencję czynności załogi jego samolotu przed niespodziewanym zbliżeniem, mogącym się skończyć totalną katastrofą. Pokazuje, że choć każda czynność była rutynowa i racjonalna – spokojnie i prawidłowo wykonywana w odpowiedzi na rutynowe elementy tego konkretnego lotu – tylko przypadkowe zbieżności tych rutynowych elementów uchroniły jego statek od zderzenia. Było bardzo prawdopodobne, że nieznacznie zmieniając przebieg lotu – a również postępując prawidłowo – on i jego kapitan mogli wprowadzić samolot na kurs kolizyjny i doprowadzić do śmierci własnej i pasażerów.

W następnych rozdziałach czytelnik jest świadkiem głęboko profesjonalnego przygotowywania pilotów liniowych do ich zadań. Na kolejnych stronach książki jest opisywany rozwój amerykańskiego lotnictwa komunikacyjnego, rozwój techniki i nawigacji, postęp pozwalający na bezpieczne wykonywanie coraz trudniejszych zadań w lotnictwie cywilnym. Autor interesująco opisuje koleje swojej kariery zawodowej, przy czym stale powraca motyw występowania czynnika losu; relacjonuje wiele potencjalnie tragicznych incydentów, zakończonych szczęśliwie dzięki czynnikom nieznanym, niezauważonym, znajdującym się poza świadomą kontrolą w pełni poprawnie postępujących pilotów.

Jednocześnie z kart książki kolejno znikają żywo i kolorowo opisane w poprzednich rozdziałach postacie – piloci, którzy zostali „upolowani” przez tytułowy „Los”. Niektóre z tych przypadków są dokładnie przedstawiane i analizowane. Ernest Gann pokazuje, jak często owi piloci nic nie mogli wiedzieć, że zmierzają ku zagładzie – nic innego nie mieli powodu robić niż to, co robili; na nic nie mogli się wcześniej przygotować, ani niczemu zapobiec. Opisywane wydarzenia często nie mają charakteru gwałtownych aktów żywiołu, które racjonalnie myślący człowiek stosunkowo łatwo akceptuje jako nieuniknione, poza kontrolą. W niezrozumiały sposób los-myśliwy sprawia, że opisywana przez autora spokojna i racjonalna rutyna czasem chroni ludzi przed niebezpieczeństwem, a czasem prowadzi ich do zguby.

Ci, którzy zostali ocaleni przez los, nie potrafią zrozumieć, dlaczego oni przeżyli a ich przyjaciele już nigdy nie wrócą.

Książka została wydana pierwszy raz w Polsce w 1965 roku przez wydawnictwo Iskry. W 2011 r. ukazało się drugie wydanie nakładem Lotniczej Oficyny Wydawniczej „Lowpass”^[1].