Lodowce Islandii

Lodowce Islandii – lodowce znajdujące się na Islandii stanowią około 10% powierzchni wyspy – w 2014 roku zajmowały 10 500 km² podczas gdy całkowita powierzchnia Islandii to 103 000 km²^[1][a]. W 2014 roku lodowce niosły 3400 km³ wody, co odpowiadałoby warstwie lodu o grubości 33 m na powierzchni całej wyspy^[1]. Ponad 99% zasobów wody pitnej Islandii zmagazynowanej jest w lodowcach^[1].

Wskutek zmian klimatycznych lodowce Islandii topią się i ich masa się zmniejsza^[3]. W latach 2000–2018 ich powierzchnia zmniejszyła się o 600 km², a od końca XIX w. o ok. 2 tys. km²^[3]. W ostatnich latach średnie tempo zmniejszania się lodowców to ok. 40 km² rocznie^[3]. W latach 1995–2018 lodowce utraciły 250 km³ swojej masy, co stanowiło ok. 7% ich masy ogólnej^[3]. Gdyby wszystkie lodowce Islandii się naraz stopiły, to poziom mórz i oceanów podniósłby się o ok. 1 cm^[1].

W 2014 roku jako pierwszy utracił status lodowca stopniały Okjökull^[4]. 18 sierpnia 2019 roku dokonano jego uroczystego pożegnania z udziałem m.in. ministra ds. ochrony środowiska Guðmundura Ingi Guðbrandssona i pisarza Andriego Snæra Magnasona, który jest autorem treści pamiątkowej tablicy ustawionej w miejscu dawnego lodowca^[5]. Szacuje się, że w ciągu kolejnej dekady zniknie lodowiec Hofsjökull eystri^[5].

60% wszystkich lodowców na Islandii pokrywa tereny aktywne wulkanicznie^[1]. Pod lodowcem Mýrdalsjökull na południu wyspy znajduje się czynny wulkan Katla, który wybuchał ponad 20 razy od momentu zasiedlenia Islandii, często powodując powodzie lodowcowe – jökulhlaup^[6]. Wybuch wulkanu Eyjafjallajökull pod lodowcem o tej samej nazwie w 2010 roku wyniósł ogromne masy pyłu, co spowodowało problemy w transporcie powietrznym na całym świecie^[6]. Lodowiec Torfajökull pokrywa jeden z najbardziej aktywnych geotermalnie terenów na wyspie^[6].