Kurtyna w górę
Kurtyna w górę (właściwie Kabaret Olgi Lipińskiej) – cykl telewizyjnych programów kabaretowych Olgi Lipińskiej, który był bezpośrednim następcą cyklu Właśnie leci kabarecik. Kurtyna w górę to nieformalny tytuł cyklu, który w rzeczywistości nosił tytuł Kabaret Olgi Lipińskiej, ale przylgnął do niego z czasem, dla odróżnienia od nowej serii kabaretów realizowanej w latach 1990-2005.
Rodzaj programu |
rozrywkowy |
---|---|
Kraj produkcji | |
Język | |
Data premiery | |
Lata emisji | |
Pora emisji |
niedziela i święta, po 22:00 |
Liczba odcinków |
20 |
Czas trwania odcinka |
30-70 minut |
Format nadawania |
4:3 |
Produkcja | |
Produkcja | |
Reżyseria | |
Stacja telewizyjna |
Miejscem akcji był mały teatrzyk rewiowy (scena, kulisy i gabinet dyrekcji), w którym stale próbowano doprowadzić do powstania spektaklu, jednak nigdy się to nie udawało. W zamierzeniu autorki to miała być zawoalowana aluzja do sytuacji w kraju na przełomie lat 70. i 80. XX wieku[1].
Kabaret był premierowo emitowany w ramach bloku programowego Tylko w niedzielę[2]. Produkcję programu przerwano wbrew woli autorki w 1981 roku, kiedy 13 grudnia został wprowadzony stan wojenny. Dzień wcześniej, do późnych godzin wieczornych, nagrywano nigdy nie ukończony potem odcinek pt. Blondynka. Trzy lata później kabaret na krótko powrócił na antenę[3].
Obsada
edytujAktor | Rola | Okres występowania |
---|---|---|
Janusz Gajos | woźny Turecki | 1977–1981, 1984 |
Jan Kobuszewski | pan Janek, przewodniczący Związku Zawodowego | 1977–1981 |
Wojciech Pokora | pan Dyrektor | 1977–1979 |
Janusz Rewiński | dyrektor Misiek | 1978[a], 1980–1981, 1984 |
Barbara Wrzesińska | panna Basieńka | 1977–1981, 1984 |
Krystyna Sienkiewicz | panna Krysia | 1978–1979 |
Piotr Fronczewski | pan Piotruś | 1977–1980, 1984 |
Marek Kondrat | pan Marek | 1979, 1981, 1984 |
Izabella Olejnik | Bellissima | 1980–1981, 1984 |
Iwona Biernacka | Mała | 1980–1981, 1984 |
Tadeusz Kwinta | Myszowaty | 1979–1981, 1984 |
Czesław Majewski | pan Czesio | 1977–1981, 1984 |
Gościnnie w programie wystąpili m.in. Maryla Rodowicz, Magdalena Zawadzka, Krzysztof Kowalewski, Witold Dębicki, Wiktor Zborowski, Joachim Lamża, Joanna Żółkowska, Sylwester Maciejewski, Kazimierz Brusikiewicz, Bohdan Łazuka, Jacek Czyż, Jan Tadeusz Stanisławski czy Krzysztof Stroiński.
Lista odcinków
edytujW tabeli podano nazwiska aktorów występujących tylko w premierowych skeczach i piosenkach (nie uwzględniono powtórek).
Kabarety sylwestrowe
edytujPomiędzy zakończonym cyklem Kurtyna w górę a Kabaretem Olgi Lipińskiej (1990-2005) powstały jeszcze dwa programy specjalne w 1986 i 1987 roku, które były emitowane w sylwestrowe wieczory.
Tytuł | Data premiery | Dzień tygodnia i godzina emisji |
Źródło |
---|---|---|---|
Kabaret sylwestrowy | 31 grudnia 1986 | środa 22:50[43] | [44] |
Wystąpili: Barbara Wrzesińska, Bohdan Smoleń, Tatiana Kwiatkowska, Olga Lipińska | |||
Wieczór sylwestrowy | 31 grudnia 1987 | czwartek 22:35[45] | [46] |
Wystąpili: Barbara Wrzesińska, Krystyna Sienkiewicz, Piotr Fronczewski, Jan Kobuszewski, Marek Kondrat, Wojciech Pokora, Jerzy Turek, Wiktor Zborowski, Dorota Furman, Ewa Małachowska, Hanna Śleszyńska, Jolanta Wesołowska, Czesław Majewski, Olga Lipińska |
Krytyka i kontrowersje
edytujW czasach PRL kabaret budził szczególną niechęć u publicystów związanych z betonowym skrzydłem PZPR (m.in. Bożeny Krzywobłockiej). Do osób nieprzychylnych twórczości Lipińskiej zaliczali się także Stanisława Gierkowa i Zofia Gomułkowa. Zarzucano jej podważanie sukcesów PRL (por. kurtyna ciągle opadająca w dół), naigrawanie się z socjalizmu i promowanie „zgnilizny moralnej” w swoim programie.
W 1978 roku kabaret Lipińskiej zdjęto z anteny na osiem miesięcy za opowiedziany przez Jana Kobuszewskiego dowcip o pierogach: „Kto zamawiał ruskie? Nikt, same przyszli” – stało się to za interwencją ambasady radzieckiej, która dopatrzyła się w dowcipie aluzji do obecności wojsk radzieckich w Polsce[47][48].
Kurtyna w górę na DVD
edytujW 2008 roku ukazało się 21 odcinków Kabaretu Olgi Lipińskiej na siedmiu płytach DVD. Od 22 września 2008 roku premiery kolejnych albumów trafiały do sprzedaży co dwa tygodnie do salonów sieci Empik. Na siedmiu płytach znalazła się zdecydowana większość cyklu Kurtyna w górę (z wyjątkiem programów Duchy i Jak się nie kręć...), a także specjalne Kabarety Sylwestrowe z 1986 i 1987 roku oraz program Goście Studia 2 z 1977 roku[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Kabaret Olgi Lipińskiej na DVD [online], www.empik.com [dostęp 2024-09-29] (pol.).
- ↑ a b Trybuna Robotnicza, 1977, nr 280, „5521 IV”, 1977 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Olga Lipińska. Nastał stan wojenny | Notacje, oglądaj na Ninateka [online], Ninateka [dostęp 2024-09-29] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1978, nr 11, „5521 IV”, 1978 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1978, nr 46, 1978 [dostęp 2024-09-28] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1978, nr 86, „5521 IV”, 1978 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1978, nr 241, „5521 IV”, 1978 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1978, nr 263, 1978 [dostęp 2024-09-28] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1979, nr 20, „5521 IV”, 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1979, nr 66, „5521 IV”, 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Głos Pomorza. 1979, kwiecień, nr 94, 28 kwietnia 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1979, nr 168, „5521 IV”, 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1979, nr 265, „5521 IV”, 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1979, nr 289, „5521 IV”, 1979 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1980, nr 127, „5521 IV”, 1980 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1980, nr 209, „5521 IV”, 1980 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1980, nr 270, 1980 [dostęp 2024-09-28] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1981, nr 28, „5521 IV”, 1981 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1981, nr 73, „5521 IV”, 1981 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza. Magazyn Niedziela, 1981, nr 197, 1981 [dostęp 2024-09-28] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1983, nr 308, 1983 [dostęp 2024-09-28] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Trybuna Robotnicza, 1984, nr 308, „5521 IV”, 1984 [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-28] .
- ↑ Stanisław. Red. nacz. Wojtek , Trybuna Robotnicza, 1986, nr 303, 1986 [dostęp 2024-09-29] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-29] .
- ↑ Stanisław. Red. nacz. Wojtek , Trybuna Robotnicza, 1987, nr 305, 1987 [dostęp 2024-09-29] (pol.).
- ↑ Kabarety Olgi Lipińskiej [online], www.kabaretyol.cba.pl [dostęp 2024-09-29] .
- ↑ Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 105. ISBN 978-83-8031-299-9.
- ↑ Izolda Kiec , Historia polskiego kabaretu, Wydawnictwo Poznańskie, s. 193, ISBN 978-83-7177-917-6 .
Uwagi
edytuj- ↑ Tutaj w roli menadżera Maryli Rodowicz.
- ↑ Tytuł nawiązuje do miniatury scenicznej Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego pod tym samym tytułem, należącej do cyklu Teatrzyk Zielona Gęś.
- ↑ Zarejestrowany fragment niedokończonego kabaretu z przedednia wybuchu stanu wojennego – 12 grudnia 1981 roku.