Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Konklawe 2005 – zgromadzenie kardynałów zwołane po śmierci papieża Jana Pawła II, który zmarł 2 kwietnia 2005 po ponad 26 latach pontyfikatu, w celu wyboru nowego biskupa Rzymu. Procedury regulujące wybór nowego papieża zawiera konstytucja apostolska Universi Dominici gregis z 1996 roku wydana przez Jana Pawła II. Do czasu dokonania wyboru przez konklawe, Kościołem kierowało Kolegium Kardynałów, a władzę administracyjną w Watykanie sprawował kamerling Eduardo Martinez Somalo.

Konklawe 2005
Ilustracja
Daty i miejsce
18 – 19 kwietnia 2005
Kaplica Sykstyńska, Rzym
Główne postacie
Dziekan

Joseph Ratzinger (do wyboru 19 kwietnia)

Prodziekan

Angelo Sodano (w dniu 19 kwietnia)

Kamerling

Eduardo Martínez Somalo

Protoprezbiter

Stephen Kim Sou-hwan (nieelektor)

Protoprezbiter elektorów

William Wakefield Baum

Protodiakon

Jorge Medina Estévez

Wybory
Liczba głosowań

4

Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


115
2

Liczba nieelektorów

66

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Joseph Ratzinger
Przybrane imię: Benedykt XVI

Zgodnie z decyzją Kolegium Kardynałów, konklawe rozpoczęło się w Watykanie 18 kwietnia 2005 o godzinie 1630. Głosowania miały się odbywać codziennie: 2 razy do południa i 2 razy po południu. 19 kwietnia o godzinie 1750 z komina na dachu kaplicy Sykstyńskiej uniósł się, zgodnie z tradycją, biały dym, a kilka minut później na potwierdzenie tego sygnału rozległy się watykańskie dzwony, oznajmiając światu wybór nowego papieża. Bicie w dzwony to nowy znak zakończenia konklawe – wcześniej wybór Biskupa Rzymu ogłaszany był jedynie przez biały dym. Dym czarny pojawiał się natomiast po zakończeniu głosowania, które nie przyniosło rezultatu w postaci wyboru następcy św. Piotra. Ze względu na praktyczne trudności w uzyskaniu dokładnie białego dymu (co podczas wcześniejszych konklawe prowadziło do chwilowo błędnego odczytywania znaku przez wiernych zgromadzonych na placu św. Piotra, a także przez dziennikarzy) Jan Paweł II nakazał równoczesne bicie w dzwony na znak radości z wyboru papieża. Joseph Ratzinger (Benedykt XVI) był pierwszym papieżem, o wyborze którego bicie dzwonów bazyliki watykańskiej zawiadomiło na równi z białym dymem unoszącym się z komina kaplicy Sykstyńskiej. Konklawe 2005 roku zakończyło się po niespełna 26 godzinach od chwili rozpoczęcia.

Skład

edytuj

Prawo głosu mieli członkowie Kolegium Kardynałów, z wyłączeniem kardynałów, którzy ukończyli 80 lat[1]. Kolegium składało się ze 183 kardynałów, z których 117 miało prawo głosu. Było wśród nich 20 Włochów, 11 Amerykanów, 6 Niemców, 6 Hiszpanów i pojedynczy kardynałowie z innych krajów, w tym 3 elektorów z Polski: Józef Glemp, Zenon Grocholewski, Franciszek Macharski. Z Polski pochodził również arcybiskup Lwowa reprezentujący łaciński episkopat Ukrainy, Marian Jaworski. Spośród elektorów aż 114 zostało mianowanych przez Jana Pawła II, a tylko 3 przez Pawła VI. W gronie kardynałów niemających praw wyborczych Paweł VI mianował 10, a Jan Paweł II pozostałych 56.

Konklawe 2005
Elektorzy 117
Nieobecnych 2
Obecnych 115
Europa 58
Ameryka Łacińska 21
Stany Zjednoczone i Kanada 14
Afryka 11
Azja 10
Oceania 2
Bliski Wschód 1

W 2003 roku mianując kardynałów, Jan Paweł II zachował imię jednego kardynała w tajemnicy, w swoim sercu (łac: in pectore). Spekuluje się, że mógł to być jeden z chińskich księży albo najbliższy współpracownik papieża, arcybiskup Stanisław Dziwisz. Papież nie umieścił tego nazwiska w swoim testamencie, w związku z czym prawdopodobnie zabrał je ze sobą do grobu. Jednakże gdyby tak nie było, to i tak nie istniałaby możliwość wyboru 118 kardynała – formalnym warunkiem jest podanie nazwiska tego kardynała w obecności przynajmniej dwóch świadków. Według oficjalnego komunikatu Watykanu sprawa kardynała in pectore nie będzie już podnoszona.

9 kwietnia biuro prasowe Watykanu podało, że kardynałowie Jaime Sin i Adolfo Antonio Suárez Rivera na pewno nie wezmą udziału w konklawe, ze względu na stan zdrowia.

Lista uczestników według porządku rang i starszeństwa

edytuj

Ostatecznie w konklawe wzięło udział 115 kardynałów, w tym 2 mianowanych przez Pawła VI i 113 nominatów Jana Pawła II:

Kardynałowie biskupi (5)

edytuj
  • Joseph Ratzinger (Niemcy; nominacja kardynalska: 27 czerwca 1977) – kardynał biskup Ostii i Velletri-Segni; dziekan Kolegium Kardynalskiego; prefekt Kongregacji Nauki Wiary[2]; przewodniczący Papieskiej Komisji Biblijnej[2]; przewodniczący Międzynarodowej Komisji Teologicznej[2]
  • Angelo Sodano (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał biskup Albano; komendatariusz kościoła prezbiterialnego S. Maria Nuova; wicedziekan Kolegium Kardynalskiego; sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej[2]; przewodniczący Międzydykasterialnej Komisji ds. Kościołów Partykularnych[2]; przewodniczący Międzydykasterialnej Komisji ds. Kościoła w Europie Wschodniej[2]; przewodniczący Komisji Kardynalskiej ds. Nadzoru nad Instytutem Dzieł Religijnych
  • Alfonso López Trujillo (Kolumbia; 2 lutego 1983) – kardynał biskup Frascati; przewodniczący Papieskiej Rady ds. Rodziny[2]
  • Giovanni Battista Re (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał biskup Sabina-Poggio Mirteto; prefekt Kongregacji ds. Biskupów[2]; przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej[2]
  • Ignacy Mojżesz I Daoud (Syria; 21 lutego 2001) – kardynał patriarcha; prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich[2]; emerytowany syryjskokatolicki patriarcha Antiochii

Kardynałowie prezbiterzy (95)

edytuj
  • William Wakefield Baum (Stany Zjednoczone; 24 maja 1976) – kardynał prezbiter S. Croce in Via Flaminia; emerytowany penitencjariusz większy
  • Marco Cé (Włochy; 30 czerwca 1979) – kardynał prezbiter S. Marco; emerytowany patriarcha Wenecji
  • Franciszek Macharski (Polska; 30 czerwca 1979) – kardynał prezbiter S. Giovanni a Porta Latina; arcybiskup Krakowa
  • Michael Michai Kitbunchu (Tajlandia; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Panisperna; arcybiskup Bangkoku
  • Godfried Danneels (Belgia; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Anastasia; arcybiskup Mechelen-Brukseli i prymas Belgii; ordynariusz Belgijskich Sił Zbrojnych; przewodniczący Konferencji Episkopatu Belgii
  • Thomas Stafford Williams (Nowa Zelandia; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter Gesù Divin Maestro alla Pineta Sacchetti; emerytowany arcybiskup Wellington
  • Carlo Maria Martini SJ (Włochy; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Cecilia; emerytowany arcybiskup Mediolanu
  • Jean-Marie Lustiger (Francja; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Luigi dei Francesci; emerytowany arcybiskup Paryża
  • Józef Glemp (Polska; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere; arcybiskup Warszawy i prymas Polski; ordynariusz katolików obrządków wschodnich w Polsce
  • Joachim Meisner (Niemcy; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Pudenziana; arcybiskup Kolonii
  • Francis Arinze (Nigeria; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Giovanni della Pigna; prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów[2]
  • Miguel Obando Bravo SDB (Nikaragua; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Giovanni Evangelista a Spinaceto; emerytowany arcybiskup Managua
  • Ricardo Vidal (Filipiny; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter Ss. Pietro e Paolo a Via Ostiense; arcybiskup Cebu
  • Paul Poupard (Francja; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Prassede; przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury[2]; przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Kulturowego Dziedzictwa Kościoła[2]; przewodniczący Papieskiej Komisji Archeologii Sakralnej[2]
  • Friedrich Wetter (Niemcy; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio; arcybiskup Monachium-Fryzyngi
  • Adrianus Simonis (Holandia; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Clemente; arcybiskup Utrechtu i prymas Holandii; przewodniczący Konferencji Episkopatu Holandii
  • Bernard Law (Stany Zjednoczone; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Susanna; archiprezbiter bazyliki liberiańskiej; emerytowany arcybiskup Bostonu
  • Giacomo Biffi (Włochy; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni Evangelista e Petronio; emerytowany arcybiskup Bolonii
  • Eduardo Martínez Somalo (Hiszpania; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter SS. Nome di Gesù; kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego; emerytowany prefekt Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego
  • José Freire Falcão (Brazylia; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Luca a Via Prenestrina; emerytowany arcybiskup Brasília
  • Michele Giordano (Włochy; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Gioacchino ai Prati di Castello; arcybiskup Neapolu
  • Edmund Szoka (Stany Zjednoczone; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter Ss. Andrea e Gregorio al Monte Celio; przewodniczący Papieskiej Rady dla Miasta-Państwa Watykan; Gubernator Miasta-Państwa Watykan
  • László Paskai OFM (Węgry; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Teresa al Corso d'Italia; emerytowany arcybiskup Esztergom-Budapesztu
  • Christian Wiyghan Tumi (Kamerun; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter Ss. Martiri dell'Uganda a Poggio Armeno; arcybiskup Douala; przewodniczący Konferencji Episkopatu Kamerunu
  • Frédéric Etsou-Nzabi-Bamungwabi CICM (Demokratyczna Republika Konga; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Lucia a Piazza d'Armi; arcybiskup Kinszasy; przewodniczący Konferencji Episkopatu Kongo
  • Nicolás de Jesús López Rodriguez (Dominikana; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Pio X alla Balduina; arcybiskup Santo Domingo i prymas Dominikany; ordynariusz Sił Zbrojnych Dominikany
  • Roger Mahony (Stany Zjednoczone; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter Ss. IV Coronati; arcybiskup Los Angeles
  • Camillo Ruini (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Agnese fuori le mura; wikariusz generalny diecezji rzymskiej; archiprezbiter bazyliki laterańskiej; wielki kanclerz Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego; przewodniczący Konferencji Episkopatu Włoch
  • Henri Schwery (Szwajcaria; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter Ss. Protomartiri a Via Aurelia Antica; emerytowany biskup Sion
  • Georg Sterzinsky (Niemcy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Giuseppe all'Aurelio; arcybiskup Berlina
  • Miroslav Vlk (Czechy; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Croce in Gerusalemme; arcybiskup Pragi i prymas Czech
  • Peter Seiichi Shirayanagi (Japonia; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Emerenziana a Tor Fiorenza; emerytowany arcybiskup Tokio
  • Julius Darmaatmadja SJ (Indonezja; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Cuore di Maria; arcybiskup Dżakarty; ordynariusz Indonezyjskich Sił Zbrojnych; przewodniczący Konferencji Episkopatu Indonezji
  • Jaime Ortega (Kuba; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Ss. Aquila e Priscilla; arcybiskup Hawany
  • Emmanuel Wamala (Uganda; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Ugo; arcybiskup Kampali
  • William Keeler (Stany Zjednoczone; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Maria degli Angeli; arcybiskup Baltimore
  • Jean-Claude Turcotte (Kanada; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Nostra Signora del SS. Sacramento e Ss. Martiri Canadesi; arcybiskup Montréalu
  • Ricardo María Carles Gordó (Hiszpania; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Maria Consolatrice al Tiburtino; emerytowany arcybiskup Barcelony
  • Adam Maida (Stany Zjednoczone; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Ss. Vitale; Valeria; Gervasio e Protasio; arcybiskup Detroit; zwierzchnik samodzielnej misji na Kajmanach
  • Vinko Puljić (Bośnia i Hercegowina; 26 listopada 1994) − kardynał prezbiter S. Chiara a Vigna Clara; arcybiskup Sarajewa
  • Armand Gaétan Razafindratandra (Madagaskar; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino ai Monti; arcybiskup Antananarywy
  • Juan Sandoval Íñiguez (Meksyk; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Nostra Signora di Guadalupe e S. Filippo Martire in Via Aurelia; arcybiskup Guadalajara
  • Salvatore De Giorgi (Włochy; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Maria in Ara Coeli; arcybiskup Palermo
  • Antonio María Rouco Varela (Hiszpania; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso; arcybiskup Madrytu
  • Aloysius Ambrozic (Kanada; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter Ss. Marcellino e Pietro; arcybiskup Toronto
  • Dionigi Tettamanzi (Włochy; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter Ss. Ambrogio e Carlo; arcybiskup Mediolanu
  • Polycarp Pengo (Tanzania; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter Nostra Signora de La Salette; arcybiskup Dar-es-Salaam
  • Christoph Schönborn, O.P. (Austria; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter Gesù Divin Lavoratore; arcybiskup Wiednia; przewodniczący Konferencji Episkopatu Austrii; ordynariusz katolików obrządków wschodnich w Austrii
  • Norberto Rivera Carrera (Meksyk; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Francesco d'Assisi a Ripa Grande; arcybiskup México i prymas Meksyku
  • Francis George OMI (Stany Zjednoczone; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Bartolomeo all'Isola; arcybiskup Chicago
  • Marian Jaworski(Ukraina[3]; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Sisto; łaciński arcybiskup Lwowa; przewodniczący Rzymskokatolickiej Konferencji Episkopatu Ukrainy
  • Janis Pujats (Łotwa; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Silvia; arcybiskup Rygi
  • Ivan Dias (Indie; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter Spirito Santo alla Ferratella; arcybiskup Bombaju
  • Geraldo Majella Agnelo (Brazylia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Gregorio Magno alla Magliana Nuova; arcybiskup São Salvador da Bahia; przewodniczący Konferencji Episkopatu Brazylii
  • Pedro Rubiano Sáenz (Kolumbia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter Transfigurazione de N.S.G.C.; arcybiskup Bogoty i prymas Kolumbii; przewodniczący Konferencji Episkopatu Kolumbii
  • Theodore McCarrick (Stany Zjednoczone; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter Ss. Nereo ed Achilleo; arcybiskup Waszyngtonu
  • Desmond Connell (Irlandia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Silvestro in Capite; emerytowany arcybiskup Dublinu
  • Audrys Bačkis (Litwa; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter Natività di N.S.G.C. a Via Gallia; arcybiskup Wilna; przewodniczący Konferencji Episkopatu Litwy
  • Francisco Javier Errázuriz Ossa PSchönstatt (Chile; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Maria della Pace; arcybiskup Santiago de Chile; przewodniczący Konferencji Episkopatu Chile; przewodniczący Rady Episkopatu Ameryki Łacińskiej
  • Julio Terrazas Sandoval, CSsR (Boliwia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Giovanni Battista de' Rossi; arcybiskup Santa Cruz; przewodniczący Konferencji Episkopatu Boliwii
  • Wilfrid Fox Napier OFM (RPA; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Francesco d'Assisi ad Acilia; arcybiskup Durban; przewodniczący Konferencji Episkopatu Afryki Południowej
  • Oscar Andrés Rodríguez Maradiaga SDB (Honduras; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Giovanni Evangelista a Spinaceto; arcybiskup Tegucigalpa
  • Bernard Agré (Wybrzeże Kości Słoniowej; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Giovanni Crisostomo a Monte Sacro Alto; arcybiskup Abidżan
  • Juan Luis Cipriani Thorne Opus Dei (Peru; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Camillo de Lellis; arcybiskup Limy i prymas Peru
  • Francisco Álvarez Martínez (Hiszpania; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Maria "Regina Pacis" a Monte Verde; emerytowany arcybiskup Toledo
  • Claudio Hummes OFM (Brazylia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Antonio da Padova in Via Merulana; arcybiskup São Paulo
  • Varkey Vithayathil CSsR (Indie; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Bernardo alle Terme; syro-malabarski arcybiskup Ernakulam-Amgamaly
  • Jorge Mario Bergoglio SJ (Argentyna; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Roberto Bellarmino; arcybiskup Buenos Aires i prymas Argentyny; ordynariusz katolików obrządków wschodnich w Argentynie
  • José da Cruz Policarpo (Portugalia; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Antonio in Campo Marzio; patriarcha Lizbony; przewodniczący Konferencji Episkopatu Portugalii
  • Severino Poletto (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Giuseppe in Via Trionfale; arcybiskup Turynu
  • Cormac Murphy-O’Connor (Wielka Brytania; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Maria sopra Minerva; arcybiskup Westminster; przewodniczący Konferencji Episkopatu Anglii i Walii
  • Edward Egan (Stany Zjednoczone; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo; arcybiskup Nowego Jorku
  • Lubomyr Husar MSU (Ukraina; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Sofia a Via Boccea; greckokatolicki arcybiskup większy Lwowa
  • Karl Lehmann (Niemcy; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Leone I; biskup Moguncji; przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec
  • Angelo Scola (Włochy; 21 października 2003) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli; patriarcha Wenecji
  • Anthony Olubunmi Okogie (Nigeria; 21 października 2003) – kardynał prezbiter Beata Vergine Maria del Monte Carmelo a Mostacciano; arcybiskup Lagos
  • Bernard Panafieu (Francja; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Gregorio Barbarigo alle Tre Fontane; arcybiskup Marsylii
  • Gabriel Zubeir Wako (Sudan; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Atanasio a Via Tiburtina; arcybiskup Chartumu
  • Carlos Amigo Vallejo OFM (Hiszpania; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S Maria in Montserrato degli Spagnoli; arcybiskup Sewilli
  • Justin Francis Rigali (Stany Zjednoczone; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Prisca; arcybiskup Philadelphia
  • Keith Michael Patrick O’Brien (Wielka Brytania; 21 października 2003) – kardynał prezbiter Ss. Gioacchino e Anna al Tuscolano; arcybiskup Saint Andrews and Edinburgh; przewodniczący Konferencji Episkopatu Szkocji
  • Eusébio Scheid SCI (Brazylia; 21 października 2003) – kardynał prezbiter Ss. Bonifacio ed Alessio; arcybiskup Rio de Janiero
  • Ennio Antonelli (Włochy; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Andrea delle Fratte; arcybiskup Florencji
  • Tarcisio Bertone SDB (Włochy; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Maria Ausiliatrice in Via Tuscolana; arcybiskup Genui
  • Peter Turkson (Ghana; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Liborio; arcybiskup Cape Coast
  • Telesphore Toppo (Indie; 21 października 2003) – kardynał prezbiter Sacro Cuore di Gesù agonizzante a Vitinia; arcybiskup Ranchi; przewodniczący Konferencji Episkopatu Indii
  • George Pell (Australia; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Maria Domenica Mazzarello; arcybiskup Sydney; przewodniczący Komitetu „Vox Clara”
  • Josip Bozanić (Chorwacja; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Girolamo dei Croati; arcybiskup Zagrzebia
  • Jean-Baptiste Phạm Minh Mẫn (Wietnam; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Giustino; arcybiskup Ho Chi Minh
  • Rodolfo Quezada Toruño (Gwatemala; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Saturnino; arcybiskup Gwatemali; przewodniczący Konferencji Episkopatu Gwatemali
  • Philippe Barbarin (Francja; 21 października 2003) – kardynał prezbiter SS. Trinità al Monte Pincio; arcybiskup Lyonu i prymas Galii
  • Péter Erdö (Węgry; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Balbina; arcybiskup Esztergom-Budapesztu i prymas Węgier
  • Marc Ouellet PSS (Kanada; 21 października 2003) – kardynał prezbiter S. Maria in Traspontina; arcybiskup Québec i prymas Kanady

Kardynałowie diakoni (17)

edytuj
  • Jorge Medina Estévez (Chile; 21 lutego 1998) – kardynał diakon S. Saba; protodiakon Kolegium Kardynalskiego; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakrmaentów
  • Darío Castrillón Hoyos (Kolumbia; 21 lutego 1998) – kardynał diakon SS. Nome di Maria al Foro Traian; prefekt Kongregacji ds. Duchowieństwa[2]; przewodniczący Międzynarodowej Rady ds. Katechezy[2]; przewodniczący Papieskiej Komisji Ecclesia Dei[2]
  • James Stafford (Stany Zjednoczone; 21 lutego 1998) – kardynał diakon Gesù Buon Pastore alla Montagnola; penitencjariusz większy
  • Agostino Cacciavillan (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon Ss. Angeli Custodi a Città Girardino; emerytowany przewodniczący Administracji Patrymonium Stolicy Apostolskiej
  • Sergio Sebastiani (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon S. Eustachio; przewodniczący Prefektury Spraw Ekonomicznych Stolicy Apostolskiej[2]
  • Zenon Grocholewski (Polska; 21 lutego 2001) – kardynał diakon S. Nicola in Carcere; prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej[2]; przewodniczący Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich[2]; przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Formacji Kandydatów do Kapłaństwa[2]; przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Równomiernego Rozmieszczenia Kapłanów w Świecie[2]; wielki kanclerz Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego[2]
  • José Saraiva Martins CMF (Portugalia; 21 lutego 2001) – kardynał diakon Nostra Signora del S. Cuore; prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych[2]
  • Crescenzio Sepe (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon Dio Padre misericordioso; prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów[2]; przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Zakonów Pracujących na Misjach[2]
  • Mario Francesco Pompedda (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon Annunciazione della B.V.M. a Via Ardeatina; przewodniczący Komisji ds. Adwokatów[2]
  • Walter Kasper (Niemcy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon Ognissanti in Via Appia Nuova; przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan[2]
  • Jean-Louis Tauran (Francja; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Apollinare alle Terme Neroniane-Alessandrine; bibliotekarz i archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego
  • Renato Raffaele Martino (Włochy; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Francesco di Paola ai Monti; przewodniczący Papieskiej Rady Iustitia et Pax[2]
  • Francesco Marchisano (Włochy; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Lucia del Gonfalone; archiprezbiter bazyliki watykańskiej; przewodniczący Stałej Komisji ds. Ochrony Historycznych i Artystycznych Pomników Stolicy Apostolskiej[2]; przewodniczący Biura Pracy Stolicy Apostolskiej[2]
  • Julián Herranz Casado Opus Dei (Hiszpania; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Eugenio; przewodniczący Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych[2]; przewodniczący Komisji Dyscyplinarnej Kurii Rzymskiej[2]
  • Javier Lozano Barragán (Meksyk; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Michele Arcangelo; przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia[2]
  • Stephen Fumio Hamao (Japonia; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Giovanni Bosco in via Tuscolana; przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych[2]
  • Attilio Nicora (Włochy; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Filippo Neri in Eurosia; przewodniczący Administracji Patrymonium Stolicy Apostolskiej[2]

Nieobecni z powodu choroby

edytuj
  • Jaime Sin (Filipiny; 24 maja 1976) – kardynał prezbiter S. Maria ai Monti; emerytowany arcybiskup Manili
  • Adolfo Antonio Suárez Rivera (Meksyk; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Nostra Signora di Guadalupe a Monte Mario; emerytowany arcybiskup Monterrey

Kardynałowie wykluczeni z głosowania z racji wieku

edytuj

Kardynałowie biskupi (4)

edytuj
  • Bernardin Gantin (Benin; 27 czerwca 1977) – kardynał biskup Palestriny; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Biskupów; emerytowany przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej; emerytowany dziekan Kolegium Kardynalskiego
  • Roger Etchegaray (Francja; 30 czerwca 1979) – kardynał biskup Porto-Santa Rufina; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady Iustitia et Pax; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady Cor Unum
  • Nasrallah Pierre Sfeir (Liban; 26 listopada 1994) – kardynał patriarcha; maronicki patriarcha Antiochii; przewodniczący Zgromadzenia Katolickich Patriarchów i Biskupów Libanu; przewodniczący Synodu Kościoła Maronickiego
  • Stephanos II Ghattas CM (Egipt; 21 lutego 2001) – kardynał patriarcha; katolicki patriarcha Aleksandrii obrządku koptyjskiego; przewodniczący Synodu Katolickiego Kościoła Koptyjskiego; przewodniczący Zgromadzenia Katolickiej Hierarchii w Egipcie

Kardynałowie prezbiterzy (52)

edytuj
  • Stephen Sou Hwan Kim (Korea Południowa; 28 kwietnia 1969) – kardynał prezbiter S. Felice da Cantalice a Centocelle; protoprezbiter Kolegium Kardynalskiego; emerytowany arcybiskup Seulu
  • Eugênio de Araújo Sales (Brazylia; 28 kwietnia 1969) – kardynał prezbiter S. Gregorio VII; emerytowany arcybiskup Rio de Janeiro
  • Johannes Willebrands (Holandia; 28 kwietnia 1969) – kardynał prezbiter S. Sebastiano alle Catecombe; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan
  • Luis Aponte Martínez (Puerto Rico; 5 marca 1973) – kardynał prezbiter S. Maria Madre della Provvidenza a Monte Verde; emerytowany arcybiskup San Juan
  • Raúl Primatesta (Argentyna; 5 marca 1973) – kardynał prezbiter Beata Maria Vergine Addolorata a Piazza Buenos Aires; emerytowany arcybiskup Córdoba
  • Salvatore Pappalardo (Włochy; 5 marca 1973) – kardynał prezbiter S. Maria Odigitria dei Siciliani; emerytowany arcybiskup Palermo
  • Paulo Evaristo Arns, O.F.M. (Brazylia; 5 marca 1973) – kardynał prezbiter S. Antonio di Padova in Via Tuscolana; emerytowany arcybiskup São Paulo
  • Pio Taofinuʻu SM (Samoa; 5 marca 1973) – kardynał prezbiter S. Onofrio; emerytowany arcybiskup Samoa-Apia
  • Aloísio Lorscheider OFM (Brazylia; 24 maja 1976) – kardynał prezbiter S. Pietro in Montorio; emerytowany arcybiskup Aparecida
  • Giuseppe Caprio (Włochy; 30 czerwca 1979) – kardynał prezbiter S. Maria della Vittoria; emerytowany przewodniczący Prefektury Spraw Ekonomicznych Stolicy Apostolskiej
  • Ernesto Corripio Ahumada (Meksyk; 30 czerwca 1979) – kardynał prezbiter Immacolata al Tiburtino; emerytowany arcybiskup México
  • Alexandre do Nascimento (Angola; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Marco in Agro Laurentino; emerytowany arcybiskup Luandy
  • Duraisamy Simon Lourdusamy (Indie; 2 lutego 1983) – kardynał prezbiter S. Maria delle Grazzie alle Fornaci fuori Porta Cavelleggeri; emerytowany prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich
  • Antonio Innocenti (Włochy; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Maria in Aquiro; emerytowany przewodniczący Stałej Komisji ds. Ochrony Artystycznych i Historycznych Pomników Stolicy Apostolskiej; emerytowany przewodniczący Papieskiej Komisji Ecclesia Dei
  • Paul Augustin Mayer OSB (Niemcy; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Anselmo all'Aventino; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów; emerytowany przewodniczący Papieskiej Komisji Ecclesia Dei
  • Angel Suquía Goicoechea (Hiszpania; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter Gran Madre di Dio; emerytowany arcybiskup Madrytu
  • Henryk Gulbinowicz (Polska; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter Immacolata Concezione di Maria a Grottarossa; emerytowany arcybiskup Wrocławia
  • Jozef Tomko (Słowacja; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Sabina; przewodniczący Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego; emerytowany prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów; przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Zakonów Pracujących na Misjach
  • Andrzej Maria Deskur (Polska; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Cesario in Palatio; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu
  • Louis-Albert Vachon (Kanada; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Paolo della Croce a "Corviale"; emerytowany arcybiskup Québec
  • Rosalio José Castillo Lara SDB (Wenezuela; 25 maja 1985); – kardynał prezbiter Nostra Signora di Coromoto in S. Giovanni di Dio; emerytowany przewodniczący Administracji Patrymonium Stolicy Apostolskiej; emerytowany przewodniczący Papieskiej Komisji dla Miasta-Państwa Watykan
  • Silvano Piovanelli (Włochy; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Maria delle Grazie a Via Trionfale; emerytowany arcybiskup Florencji
  • Edouard Gagnon PSS (Kanada; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Marcello; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Rodziny; emerytowany przewodniczący Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego
  • Alfons Maria Stickler SDB (Austria; 25 maja 1985) – kardynał prezbiter S. Giorgio in Velabro; emerytowany bibliotekarz i archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego
  • Achille Silvestrini (Włochy; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Benedetto fuori Porta S. Paolo; emerytowany prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich
  • Angelo Felici (Włochy; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter Ss. Biagio e Carlo ai Catinari; emerytowany prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych; emerytowany przewodniczący Papieskiej Komisji Ecclesia Dei
  • Alexandre José Maria dos Santos OFM (Mozambik; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Fumenzio ai Prati Fiscali; emerytowany arcybiskup Maputo
  • Giovanni Canestri (Włochy; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Andrea della Valle; emerytowany arcybiskup Genui
  • Antonio María Javierre Ortas SDB (Hiszpania; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Maria Liberatrice a Monte Testaccio; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej; emerytowany przewodniczący Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich; emerytowany przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Formacji Kandydatów do Kapłaństwa; emerytowany przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Równomiernego Rozmieszczenia Kapłanów w Świecie; emerytowany wielki kanclerz Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego
  • Simon Pimenta (Indie; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Maria "Regina Mundi" a Torre Spaccata; emerytowany arcybiskup Bombaju
  • Edward Bede Clancy (Australia; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Maria in Vallicella; emerytowany arcybiskup Sydney
  • Jean Margéot (Mauritius; 28 czerwca 1988) – kardynał prezbiter S. Gabriele Arcangelo all'Acqua Traversa; emerytowany biskup Port Louis
  • Anthony Bevilacqua (Stany Zjednoczone; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter SS. Redentore e S. Alfonso in Via Merulana; emerytowany arcybiskup Philadelphia
  • Giovanni Saldarini (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Cuore di Gesù a Castro Pretorio; emerytowany arcybiskup Turynu
  • Cahal Daly (Irlandia; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Patrizio; emerytowany arcybiskup Armagh
  • Ján Chryzostom Korec SJ (Słowacja; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter Ss. Fabiano e Venanzio a Villa Fiorelli; biskup Nitry
  • Pio Laghi (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli; patron zakonu joannitów; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej; emerytowany przewodniczący Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich; emerytowany przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Formacji Kandydatów do Kapłaństwa; emerytowany przewodniczący Stałej Komisji Międzydykasterialnej ds. Równomiernego Rozmieszczenia Kapłanów w Świecie; emerytowany wielki kanclerz Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego
  • Edward Cassidy (Australia; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Maria in Via Lata; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan
  • José Tomás Sánchez (Filipiny; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Pio V a Villa Carpegna; emerytowany prefekt Kongregacji ds. Duchowieństwa; emerytowany przewodniczący Międzynarodowej Rady ds. Katechezy
  • Virgilio Noè (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter Regina Apostolorum; emerytowany wikariusz generalny Miasta-Państwa Watykan; emerytowany archiprezbiter bazyliki watykańskiej; emerytowany przewodniczący Fabryki Świętego Piotra
  • Fiorenzo Angelini (Włochy; 28 czerwca 1991) – kardynał prezbiter S. Spirito in Sassia; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia
  • Luigi Poggi (Włochy; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina; emerytowany bibliotekarz i archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego
  • Carlo Furno (Włochy; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Cuore di Cristo Re; Wielki Mistrz Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie
  • Gilberto Agustoni (Włochy; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter Ss. Urbano e Lorenzo a Prima Porta; emerytowany prefekt Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej
  • Paul Joseph Phạm Đình Tụng (Wietnam; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Maria "Regina Pacis" in Ostia mare; emerytowany arcybiskup Hanoi
  • Kazimierz Świątek (Białoruś; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter S. Gerardo Maiella; arcybiskup Mińska-Mohylewa; administrator diecezji Pińsk; przewodniczący Konferencji Episkopatu Białorusi
  • Ersilio Tonini (Włochy; 26 listopada 1994) – kardynał prezbiter SS. Redentore a Val Melaina; emerytowany arcybiskup Rawenny
  • Serafim Fernandes de Araújo (Brazylia; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Luigi Maria Grignion di Montfort; emerytowany arcybiskup Belo Horizonte
  • Paul Shan Kuo-hsi SJ (Tajwan; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Crisogono; biskup Kaohsiung; przewodniczący Konferencji Episkopatu Chin
  • Adam Kozłowiecki SJ (Zambia[4]; 21 lutego 1998) – kardynał prezbiter S. Andrea al Quirinale
  • Antonio José González Zumárraga (Ekwador; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Maria in Via; emerytowany arcybiskup Quito
  • Jean Honoré (Francja; 21 lutego 2001) – kardynał prezbiter S. Maria della Salute a Primavalle; emerytowany arcybiskup Tours

Kardynałowie diakoni (10)

edytuj
  • Lorenzo Antonetti (Włochy; 21 lutego 1998) – kardynał diakon S. Agnese in Agone; papieski delegat ds. bazyliki Świętego Franciszka w Asyżu
  • Giovanni Cheli (Włochy; 21 lutego 1998) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano; emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych
  • Dino Monduzzi (Włochy; 21 lutego 1998) – kardynał diakon S. Sebastiano al Palatino; emerytowany prefekt Domu Papieskiego
  • Jorge María Mejía (Argentyna; 21 lutego 2001) – kardynał diakon S. Giorlamo della Carità; emerytowany bibliotekarz i archiwista Świętego Kościoła Rzymskiego
  • Roberto Tucci SJ (Włochy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon S. Ignazio di Loyola a Campo Marzio
  • Leo Scheffczyk (Niemcy; 21 lutego 2001) – kardynał diakon S. Francesco Saverio alla Garbatella
  • Avery Dulles SJ (Stany Zjednoczone; 21 lutego 2001) – kardynał diakon SS. Nomi di Gesù e Maria in Via Lata
  • George Marie Martin Cottier, O.P. (Szwajcaria; 21 października 2003) – kardynał diakon Ss. Domenico e Sisto; proteolog Domu Papieskiego
  • Tomáš Špidlík SJ (Czechy; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Agata de' Goti
  • Stanisław Nagy SCI (Polska; 21 października 2003) – kardynał diakon S. Maria della Scala

Domniemani kandydaci na papieża

edytuj

Zawsze przed konklawe, dziennikarze i komentatorzy starają się odgadnąć kto zostanie wybrany papieżem. Za zdecydowanego faworyta uważano dziekana Kolegium Kardynalskiego Josepha Ratzingera, ale wśród domniemanych kandydatów (tzw. papabile) wymieniano także m.in. następujących kardynałów:

Wybór papieża

edytuj

19 kwietnia 2005 w 4. głosowaniu na następcę papieża Jana Pawła II, wybrano niemieckiego kardynała Josepha Ratzingera, który przyjął imię Benedykta XVI. Austriacki kardynał Schönborn powiedział, że w decydującym głosowaniu Ratzinger otrzymał znacznie więcej niż wymagane 2/3[5]. Według prasy włoskiej Ratzinger otrzymał nie mniej niż 95 i nie więcej niż 107 głosów, przy wymaganej większości 77 głosów elektorskich[6]. Jest to najstarszy w chwili wyboru papież od 275 lat. Benedykt XVI miał w chwili wyboru 78 lat i 3 dni. Jest to zarazem pierwszy Niemiec wybrany na ten urząd od ponad dziewięciu stuleci[7].

Jak wynika z doniesień prasowych[8], opierających się na trudnych do zweryfikowania przeciekach z Watykanu, jedynym poważniejszym konkurentem Ratzingera był 78-letni Carlo Maria Martini, uważany za lidera frakcji "postępowej". W pierwszym głosowaniu wieczorem 18 kwietnia Ratzinger i Martini mieli otrzymać po około 40 głosów, być może Martini dostał nawet nieco więcej. Cierpiący na chorobę Parkinsona Martini zrezygnował jednak z kandydowania, wskutek czego następnego dnia większość kardynałów stopniowo przerzucała swoje głosy na Ratzingera. W drugim głosowaniu Ratzinger dostał prawdopodobnie około 60 głosów, w trzecim ponad 70. Jednym z głównych promotorów Bawarczyka był wikariusz Rzymu Camillo Ruini, który sam w pierwszym głosowaniu mógł otrzymać około tuzina głosów. Według The Times frakcja "liberalna" po wycofaniu się Martiniego zaproponowała kandydaturę Jorge Mario Bergoglio z Argentyny. W porannych głosowaniach 19 kwietnia miało go poprzeć około 40 kardynałów (a więc ponad 1/3 wystarczająca do blokowania elekcji), jednak poparcie to okazało się nietrwałe i w czwartym głosowaniu Ratzinger został wybrany na papieża uzyskując około 95 głosów.

Benedykt XVI jest uważany za przedstawiciela nurtu konserwatywnego w Kościele. Jednocześnie jednak był wieloletnim bliskim współpracownikiem Jana Pawła II, co obserwatorzy odebrali jako zapowiedź kontynuacji jego nauki.

Domniemany dziennik elektora

edytuj

22 i 23 września 2005 roku na łamach gazet włoskich ukazały się kopie domniemanego dziennika jednego z elektorów, który wziął udział w pierwszym konklawe XXI w. Kardynał ten – wedle włoskiej prasy – zdradził przysięgę konklawe, w której wyraźnie mówi, że pod żadnym pozorem nie można ujawnić jego przebiegu.

Po przeczytaniu tego artykułu dochodzi się do wniosku, że największym rywalem Josepha Ratzingera – papieża Benedykta XVI – w konklawe 2005, był argentyński 68-letni kardynał Jorge Mario Bergoglio SJ (wybrany na papieża 8 lat później), a nie jak wcześniej uważano, włoski emerytowany arcybiskup Mediolanu kardynał Carlo Maria Martini SJ.

Prócz tej jednej sensacji, w dzienniku zapisano drugą. Joseph Ratzinger w ostatnim głosowaniu, w którym wybrano go następcą Jana Pawła II otrzymał podobno 84 głosów, a nie co najmniej 95, jak poinformowały niesprawdzone źródła watykańskie po konklawe. Oznaczać by to mogło, że prefekt Kongregacji Nauki Wiary miał w rzeczywistości mniejsze poparcie wśród elektorów, niż przypuszczano.

Oto wyniki poszczególnych głosowań według tego źródła:

  • Pierwsza tura: Ratzinger – 47; Bergoglio – 10; Martini – 9; Ruini – 6; Sodano – 4; Maradiaga – 3; Tettamanzi – 2; reszta – 34
  • Druga tura: Ratzinger – 65; Bergoglio – 35; Sodano – 4; Tettamanzi – 2; reszta – 9
  • Trzecia tura: Ratzinger – 72; Bergoglio – 40; reszta – 3
  • Czwarta tura: Ratzinger – 84; Bergoglio – 26; reszta – 5

Przypisy

edytuj
  1. na podstawie pkt 33 konstytucji apostolskiej Jana Pawła II Universi Dominicii gregis z 22 lutego 1996: 33. Prawo wyboru Biskupa Rzymskiego przysługuje jedynie Kardynałom Świętego Kościoła Rzymskiego, z wyjątkiem tych, którzy przed dniem śmierci Papieża lub dniem, w którym nastąpił wakat Stolicy Apostolskiej, ukończyli już osiemdziesiąty rok życia
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj Zgodnie z pkt. 14 Konstytucji Apostolskiej Universi Dominici gregis sekretarz stanu, prefekci kongregacji i przewodniczący pozostałych dykasterii, z wyjątkiem kamerlinga i penitencjariusza większego, z chwilą nastania wakatu na Stolicy Apostolskiej automatycznie przestają pełnić swoje funkcje.
  3. Polak z pochodzenia
  4. Polak z pochodzenia. W 1964 przyjął obywatelstwo Zambii, gdzie pracował jako misjonarz od 1946 roku.
  5. Ratzinger, quasi unanimità. Voti "molto superiori" al quorum
  6. Cardeal liberal saiu na frente no conclave
  7. Lub od pięciu stuleci, jeśli liczyć jako Niemca papieża Hadriana VI (1522-23), który pochodził z Utrechtu (obecnie Holandia), należącego wówczas do Rzeszy
  8. [1]; [2] [3]; [4]; Cardeal liberal saiu na frente no conclave; Los secretos del Cónclave se develan poco a poco

Linki zewnętrzne

edytuj