Konflikt w Górskim Karabachu (2016)

Konflikt w Górskim Karabachu, wojna czterodniowa lub wojna kwietniowa – krótkotrwała konfrontacja militarna pomiędzy Republiką Górskiego Karabachu (wspieraną politycznie i militarnie przez Armenię) a Azerbejdżanem w dniach 1–5 kwietnia 2016 roku, wzdłuż tak zwanej linii kontaktu ogniowego na granicy Górskiego Karabachu z Azerbejdżanem.

Konflikt w Górskim Karabachu (2016)

Zmiany terytorialne w wyniku konfliktu
Czas	1–5 kwietnia 2016
Miejsce	Górski Karabach
Wynik	obie strony ogłosiły swoje zwycięstwo, niewielkie zdobycze terytorialne Azerbejdżanu
Strony konfliktu
Górski Karabach  Armenia  Azerbejdżan
Dowódcy
Bako Sahakian (Prezydent Republiki Górskiego Karabachu, zwierzchnik sił zbrojnych) Lewon Mnacakanian (Minister Obrony Republiki Górskiego Karabachu) Serż Sarkisjan (Prezydent Armenii) Sejran Ohanian (Minister Obrony Armenii) Jurij Chaczaturow (Szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Armenii) İlham Əliyev (Prezydent Azerbejdżanu) Zakir Həsənov (Minister Obrony Azerbejdżanu) Nəcməddin Sadıkov (Szef Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Azerbejdżanu) Hikmət Həsənov (dowódca polowy)
Straty
Według źródeł armeńskich: 91 żołnierzy zabitych[1] (w tym 11 poza walką)[2], 123 rannych[3], 9 cywilów zabitych, 6 rannych[4], 14 czołgów zniszczonych[5] Według źródeł azerbejdżańskich:[6] 560 żołnierzy zabitych, 500 rannych, 33 czołgów i pojazdów bojowych, 25 dział i moździerzy zniszczonych Według źródeł azerbejdżańskich: 94 żołnierzy zabitych, 2 zaginionych, 39 rannych[7], 6 cywilów zabitych, 26 rannych[8], 1 Mi-24 i 1 dron zniszczony[5][9], 1 czołg zniszczony[10] Według źródeł armeńskich:[5][11] 500–1 500 żołnierzy zabitych, 2 000–2 700 rannych, 2 śmigłowce i 14 dronów zestrzelonych, 26 czołgów, 4 transportery opancerzone, 1 trał przeciwminowy i 1 wyrzutnia rakiet zniszczona
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons

Do starć doszło w regionie będącym przedmiotem sporu pomiędzy de facto suwerenną Republiką Górskiego Karabachu a Azerbejdżanem. Region obejmuje dawny radziecki Nagorno-Karabachski Obwód Autonomiczny i otaczające go obszary, które zgodnie z konstytucją stanowią integralną część Republiki Górskiego Karabachu^[12]. Według Azerbejdżanu siły azerbejdżańskie starały się zapobiec ciągłemu ostrzeliwaniu przez Ormian obszarów zamieszkanych przez ludność cywilną w Azerbejdżanie i dlatego zostały zmuszone do rozpoczęcia w tym celu operacji wojskowej^[13]. Nie znaleziono jednak żadnych dowodów na prowadzenie takiego ostrzału przez Ormian. Starcia w kwietniu 2016 roku były najbardziej intensywnymi od czasu zawarcia porozumienia o zawieszeniu broni kończącego wojnę o Górski Karabach w 1994 roku^[14].

Skala prowadzonych działań zbrojnych, liczba zaangażowanych w nie sił i sprzętu bojowego, takiego jak ciężka artyleria, w tym użycie amunicji kasetowej^[15], czołgi, siły powietrzne i drony^[16], a także wyraźne oświadczenia azerbejdżańskich urzędników wskazują na to, że wydarzenia z kwietnia 2016 roku nie były spontaniczną eskalacją, lecz starannie zaplanowaną i przygotowaną operacją wojskową, mającą na celu rozwiązanie konfliktu karabaskiego siłą, zamiast środkami pokojowymi^[17].

5 kwietnia doszło do zawieszenia broni między zwierzchnikami sił zbrojnych Azerbejdżanu i Armenii w Moskwie. Władze Górskiego Karabachu również z zadowoleniem przyjęły zawarte porozumienie^[18][19]. Po zawieszeni broni Azerbejdżan twierdził, że odzyskał 20 km² powierzchni Górskiego Karabachu^[20], podczas gdy ormiańscy urzędnicy sugerowali utratę jedynie 8 km² terenu bez strategicznego znaczenia^[21][22]. Międzynarodowa Grupa Kryzysowa poinformowała jednak, że Azerowie zajęli wzgórza, które mają strategiczne znaczenie^[23].

Oficjalne Baku zgłosiło utratę 31 żołnierzy bez opublikowania ich nazwisk. Źródła ormiańskie podały znacznie wyższe szacunki strat azerskich, wahające się od 300 do 500 osób^[24]. Ministerstwo Obrony Armenii zakomunikowało o 92 ofiarach wojskowych i cywilnych^[25].

Departament Stanu Stanów Zjednoczonych oszacował, że w czasie kwietniowych walk w Karabachu zginęło w sumie 350 osób, wojskowych i cywilów^[26]. Oficjalne źródła walczących stron uważają te szacunki za znacznie zawyżone lub zaniżone, w zależności od strony.