Karol VI Szalony
Karol VI Szalony lub Umiłowany, fr. Charles VI le Bien-Aimé/le Fol (ur. 3 grudnia 1368 w Paryżu, zm. 21 października 1422 tamże) – król Francji w latach 1380–1422 z dynastii Walezjuszów. Był synem króla Karola V Mądrego i Joanny de Burbon.
Delfin Francji | |
Okres |
od 1368 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Król Francji | |
Okres |
od 16 września 1380 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
21 października 1422 |
Ojciec | |
Matka | |
Żona |
Życiorys
edytujW 1392 roku podczas podróży do Orleanu zapadł niespodziewanie na chorobę psychiczną, która nie opuściła go aż do śmierci. Twierdził, że jest zrobiony ze szkła i nie wolno go dotykać. O regencję nad szalonym władcą walczyły dwa stronnictwa, skupione wokół braci królewskich: rodzonego – Ludwika, księcia Orleańskiego, i stryjecznego – Jana bez Trwogi, księcia Burgundii.
Pierwsze lata panowania tego władcy przypadły na okres względnego spokoju ze strony Anglii i zamrożenia walk podczas tzw. wojny stuletniej. Natomiast choroba psychiczna Karola VI pogłębiała anarchię w kraju. Doszło do znacznego usamodzielnienia się francuskich książąt feudalnych. W 1407 roku z inicjatywy księcia burgundzkiego Jana bez Trwogi zamordowano Ludwika Orleańskiego. W 1415 roku wznowiono działania wojenne z Anglią. Anglicy pod wodzą swego monarchy Henryka V pobili Francuzów w bitwie pod Azincourt w październiku 1415 roku.
W 1419 roku zginął Jan bez Trwogi. Rok później Karol VI zawarł traktat w Troyes, który pomijał następstwo jego syna – delfina Karola – na rzecz króla angielskiego Henryka V Lancastera. W 1422 roku zmarli zarówno Karol VI, jak i Henryk V.
Królem Francji ogłoszono Henryka VI Lancastera, jednakże francuscy lojaliści uważali za swojego władcę Karola – syna szalonego władcy. Po przerwaniu oblężenia Orleanu 17 lipca 1429 roku w zdobytym Reims Karol VII został koronowany na króla Francji. Spóźniona, mająca zapobiec katastrofie koronacja Henryka na króla Francji odbyła się z całkowitym pominięciem ustalonego ceremoniału 16 grudnia 1431 roku w katedrze Notre Dame w Paryżu.
Małżeństwo i rodzina
edytujW 1390 poślubił księżną Izabelę Bawarską. Miał z nią liczne potomstwo:
- Karol, delfin Viennois (1386–1386),
- Joanna (1388–1390),
- Izabela (1389–1409), poślubiła Ryszarda II – króla Anglii, a później Karola – księcia Orleanu,
- Joanna (1391–1433), poślubiła Jana VI Mądrego – księcia Bretanii,
- Karol, delfin Viennois, książę Gujenny (1392–1401),
- Maria (1393–1438),
- Michalina (1395–1422), poślubiła Filipa III Dobrego – księcia Burgundii,
- Ludwik, delfin Viennois, książę Gujenny (1397–1415), poślubił Małgorzatę Burgundzką,
- Jan, delfin Viennois, książę Touraine (1398–1417), poślubił Jakobinę – hrabinę Hainaut i Holandii,
- Katarzyna, królowa Anglii (1401–1438), poślubiła Henryka V – króla Anglii, a później Owena Tudora,
- Karol VII, król Francji (1403–1461), poślubił Marię Andegaweńską,
- Filip (1407).
Zobacz też
edytujLinki zewnętrzne
edytuj- Michał Kozłowski, Szaleństwo Karola VI [1].
- ISNI: 0000000387650868
- VIAF: 280649480
- ULAN: 500356986
- LCCN: n80123242
- GND: 118720864
- LIBRIS: sq4675fb1jv59z7
- BnF: 12016261v
- SUDOC: 028298705
- SBN: TO0V529479
- NLA: 65327579
- NKC: jx20050902002
- BNE: XX1513831
- NTA: 071970665
- Open Library: OL5315120A
- PLWABN: 9810682131405606
- NUKAT: n01033714
- J9U: 987007259760005171
- CANTIC: a1137374x
- ΕΒΕ: 85183
- LIH: LNB:Bss5;=B9