Kaplan Burović

Rodzina Kapllana Resuliego pochodziła z Bośni^[9].

Pradziadkowie Kapllana używali nazwiska Burović, jeden z nich przeszedł na islam; ich potomkowie aktualnie zamieszkują między innymi Sjenicę, Belgrad oraz Turcję^[2]. Jeden z przodków Kapllana nazywał się Rist-Rizvan Burović; jego potomkowie, żeby upamiętnić swojego ojca, używali nazwisko Rizvanagić (Sulejman Rizvanagić i jego syn Resulj), a następnie Rizvanbegović oraz Resulbegović^[2][10]. Pierwszą o tym ostatnim nazwisku był Arslan-beg Resulbegović, który w 1687 roku przeniósł się z Hercegu Novego^[10] do Ulcinja; był on jednym z przodków w linii prostej Kapllana Resulego^[2].

Chodził do serbskojęzycznej szkoły, natomiast w domu posługiwano się językiem albańskim; w dzieciństwie Kapllan nie wykazywał dobrej znajomości tegoż języka^[11].

W latach 1953–1955 pracował w Skopje jako publicysta dla czasopisma Flaka e Vllaznimit^[1], a w latach 1956-1959 pełnił funkcję redaktora naczelnego czasopisma Iskra w Belgradzie^[1][12]. Opublikował również swój wiersz pod tytułem Bojana dla czasopism Koraci, Stravanje i Polet^[13].

Latem 1956 roku wziął udział w protestach w Ulcinju przeciwko zamykaniu albańskojęzycznych szkół, uznając je za niezgodne z konstytucją^[2]. Albańczycy, którzy również brali udział w demonstracjach, byli agentami UDBA; ich celem było aresztowanie Resulbegovicia oraz doprowadzenie do skazania go na karę śmierci^[2][4]. Sam Resulbegović był nawet uważany za agenta UDBA^[2]. W 1957 roku ukończył naukę na Wyższym Instytucie w Skopje^[12], następnie wyjechał do Tetowa, gdzie kontynuował pracę nauczyciela^[4].

W 1959 roku został skazany na 18 miesięcy pozbawienia wolności^[2][4]; wyrok odbywał w Idrizowie^[1] i w Ulcinju^[7]. W następnym roku został wypuszczony na wolność; początkowo miał wyjechać do Związku Radzieckiego, jednak dnia 1 października 1960 roku ostatecznie wyjechał do Albanii^[2], gdzie pracował jako nauczyciel w Lushnji oraz angażował się w karierę pisarską^[1][12], a władze albańskie zakazały mu opuszczania kraju^[2] oraz nadały status internowanego^[14][4]. W celu ukrycia swojego pochodzenia zmienił nazwisko z Resulbegović na Resuli^[2]. Uczęszczał na studia albanistyczne na Uniwersytecie Tirańskim^[1][2][4], które ukończył w 1969 roku^[12].

Oskarżony o przygotowania do opuszczenia kraju, antyalbańską propagandę oraz za posiadanie i handel bronią palną^[7], został skazany na ponad 40 lat pozbawienia wolności^[4][5] oraz osadzony w więzieniu w Burrelu, gdzie odbywał wyrok od roku 1970 do dnia 7 grudnia 1990^[1][6][12]. Po wyjściu na wolność ponownie zmienił nazwisko, tym razem na używane przez swoich przodków nazwisko Burović^[2].

W 1991 roku wyemigrował do Genewy^[15][5], gdzie kontynuował pracę pisarza^[1]. Założył czasopismo Ylberi^[8][4][12], którego w latach 1993-1999 był redaktorem naczelnym^[1].

Zmarł 11 sierpnia 2022 roku w Genewie; jego ciało zostało przetransportowane do Podgoricy, następnie do Ulcinja, gdzie zostało pochowane na cmentarzu przy Kościele św. Mikołaja^[3].

Należał do lig pisarskich Jugosławii, Albanii oraz Czarnogóry^[14]; był również członkiem Albańskiej Akademii Nauk^[1][2][16]. Znał języki serbsko-chorwacki^[2], albański, francuski, rosyjski i łaciński^[16].

• Bojana (1952)^{[1][6][13][16][4][5]}
• Naxhija (1953)^[16]
• Ulcinjske daire (1953)^[16]
• O determinaciji društva i društvenog uredjenja (1954)^[1]
• E fejuara e detarit (1956)^[16]
• Mornareva udovica (1956)^[1][12]
• Mornareva vjernica (1956)^[1]
• Shkënijat e para (1956)^[1]
• Vejusha e detarit (1956)^[8][16]
• Zov mora (1956)^[16]
• Tramundana (1957)^[1][6][16]
• Fanola (1958)^{[1][6][8][16][12]}
• Njeriu pa ngjyrë (1958)^[1][16]
• Mes dy kaltërsirave (1959)^[16]
• Ulcinjski pomorci (1959)^[16]
• Buna (1961)^[16]
• Tradhëtia (1965)^{[1][6][7][2][14][14][4][12][5]}
• Ushtima e korabit (1968)^{[6][2][1][16]}
• Zana e Ulqinit (1968)^[16]
• E folmja e ulqinit (1969)^[1][16][12]
• Gjarpëri (1969)^{[2][1][16][12][5]}
• Šubara (1975)^[16]
• Zemër prindi (1975)^[16]
• Do të vij! (1987)^[8][1]
• Le vrai visage d'Ismail Kadare (1992)^[8][1]
• Liber leximi (1992)^[1][12]
• Rrezet e shpresës (1992)^[13][1][16]
• Je viendrai (1993)^[1]
• Fjalori të polmes së Ulqinit (1994)^[1][16][12]
• Ilirët dhe shqiptarët (1994)^[1]
• Morski valovi (1994)^[1][16]
• Paqja nuk arrihet duke shpifur dhe intriguar (1994)^[8][1][12]
• Porijeklo Albanaca (1994)^[1]
• Resulbegovići (1994)^[1][16]
• Ulcinj (1994)^[1][16]
• Pisma iz zatvora (1996)^[1][12]
• L'amour defendu (1997)^[13][1][12]
• Shpifjet e Kadaresë nuk e ndryshojnë të vërtetën (1997)^[1][12]
• Ngadhnjimi i shpresës (1998)^[1][16]
• Autopsia e një morali (1999)^[1]
• Letra nga Burreli (1999)^[8][1]
• Mikrologjira (2000)^[8][1]
• Shpifjet e udbashit nafi çegrani (2000)^[1]
• Stvarnost i albanske uluzije (2000)^[1]
• Istina iznad svega (2001)^[1]
• Mbi dashurinë (2001)^[8][1]
• Nishta dhe të tjerë (2001)^[1]
• Studentet (2001)^[1]
• Adem Demaçi (2002)^[8][1]
• Njegoš (2002)^[1]
• Od Iliromanje do terorizma (2002)^[1][16]
• Agjenti i Sigurimit (2003)^[1]
• Krik raspetog (2003)^[1][16]
• Llagapët e ulqinakëve (2003)^[1][16]
• Marginalije (2003)^[8][1]
• Resulbegoviqët dhe shqiptarët (2003)^[1][16]
• Bumerangu i Enver Hoxhës dhe i hoxhistëve (2004)^[8][1]
• Dardanija (2004)^[1]
• Esat Mekuli (2004)^[8][1]
• Hapšenje mornareve vjerenice (2004)^[1]
• Pretendiranja albanca (2004)^[1]
• Bukuroshja e plazhit (2005)^[16]
• Dëshmoj (2007)^[16]
• Martirizirano Kosovo (2007)^[16]
• Burovići (2008)^[16]
• Istorija Ulcinja (2009)^[16]
• Na Istoku ništa novo! (2009)^[16]
• Ngadhënjimi mbi vdekjen (2009)^[8][16]
• Ambasadori shqiptar (2010)^[8]
• Enciklopedija Ulcinja (2010)^[16]
• Fjala është karajfil (2015)^[8]

Podczas II Kongresu Ligi Pisarzy Albańskich, który odbył się w 1969 roku, uznano powieść Resulego pod tytułem Tradhtia jako jedno z najlepszych dzieł literatury albańskiej, a sam autor został ogłoszony honorowym członkiem Albańskiej Akademii Nauk^[1][2][12].

Albańskie Ministerstwo Edukacji i Kultury w 1992 roku wprowadziło do programu szkolnego utwory Resulego^[16][12]; zostały również umieszczone w jugosłowiańskiej encyklopedii Biographical Lexicon, wydanej w 1999 roku w językach serbsko-chorwackim i angielskim^[1][14].

W 2005 roku uczelnia New York University ogłosiła Burovicia Mandelą Albanii^[2][16].

Był w trzech związkach małżeńskich^[6]. Pierwszą żoną była Turczynka Feriha Hajrullah, która wzięła rozwód z Buroviciem, gdyż uległa informacji, jakoby ten miał być agentem UDBA^[2].

Miał rodzeństwo (najmłodszy brat miał na imię Hajrudin)^[2] oraz dwoje dzieci: Arbena i Arbanę^[7].

Zadeklarował, że nie jest narodowości albańskiej^[11][2][5].

• Goli Zivot - Kaplan Burovic - (TV Happy 31.05.2014.) (serb.)
• Векови - академик Каплан Буровић (serb.)