Jarosław Mikołajewski
Jarosław Mikołajewski (ur. 20 marca 1960 w Warszawie[1]) – polski poeta, pisarz i tłumacz z języka włoskiego; także autor książek dla dzieci, eseista i publicysta.
Data i miejsce urodzenia |
20 marca 1960 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
poeta, tłumacz, publicysta |
Narodowość |
polska |
Alma Mater | |
Pracodawca |
m.in. Uniwersytet Warszawski, Gazeta Wyborcza, Instytut Polski w Rzymie |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW latach 1983–1998 był wykładowcą w Katedrze Italianistyki Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Od 1998 do 2006 pracował w Gazecie Wyborczej[1]. W latach 2006–2012 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Polskiego w Rzymie[2]. Następnie powrócił do Gazety Wyborczej i pracował w niej do stycznia 2017 (został zwolniony w ramach zwolnień grupowych)[3]. Od 2021 w Radio Nowy Świat prowadzi autorską audycję „Słowo daję”, w cyklu „Punkt widzenia”[4]. Pełnił również funkcję kierownika działu naukowo-oświatowego w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie[5].
W jego dorobku translatorskim są m.in. przekłady utworów Dantego, Petrarki, Michała Anioła, Leopardiego, Montalego, Ungarettiego, Luziego, Penny , Pavesego, Pasoliniego, Leviego. Z klasyki literatury dziecięcej przetłumaczył na język polski m.in. Pinokia Carla Collodiego (pt. Pinokio: historia pajacyka, wyd. 2011) i kilka utworów Gianniego Rodariego. Jego książki ukazały się we Włoszech, Holandii, USA, Ukrainie. Był tłumaczony ponadto na języki: albański, francuski, niemiecki, hiszpański, chorwacki, serbski, bułgarski, czeski, ukraiński, grecki, litewski, rosyjski.
Jest pomysłodawcą i przewodniczącym kapituły Nagrody Literackiej im. Leopolda Staffa[6]. Jest członkiem kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej.
Odznaczenia
edytuj- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2014[7]
- Oficer Orderu Gwiazdy Włoch – Włochy, nadanie 2022[8], wręczenie 2024[9]
- Kawaler Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej – Włochy, 2005[10]
Nagrody i wyróżnienia
edytujJest laureatem nagród literackich i artystycznych, m.in. Nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny[11], św. Brata Alberta[12], Barbary Sadowskiej[13], dwukrotnie Nagrody Literackiej m. st. Warszawy (2011 i 2012)[14][15] oraz Nagrody „Nowej Okolicy Poetów”[16]. W 2016 za Wielki przypływ otrzymał Nagrodę im. Beaty Pawlak[17]. W 2019 został laureatem Nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego za najlepszy tom poetycki 2018 roku za tom Basso continuo[18]. W 2020 został nominowany do Nagrody Poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana „KOS” za najlepszy tom poetycki 2019 roku za tom Głupie łzy[19].
Otrzymał włoskie nagrody: Premio Nazionale per la Traduzione, Premio della Città di Roma, Premio Flaiano, Premio Internazionale Franco Cuomo.
Życie prywatne
edytujŻonaty, ma trzy córki (ur. 1991, 1993 i 2000)[20]. Jedna z nich, Maria, jest reporterką programu "Polska i Świat" w telewizji informacyjnej TVN24[21].
Wybrana twórczość
edytujPoezja
edytuj- A świadkiem śnieg (1991) – Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny za Najlepszy Debiut Roku
- Kołysanka dla ojca (1994)
- Zabójstwo z miłości (1997)
- Mój dom przestały nawiedzać duchy. Wiersze z lat 1988–1998 (1998)
- Nie dochodząc Pięknej (2000)
- Którzy mnie mają (2003)
- Któraś rano (2005)
- Coś mnie zmartwiło, ale zapomniałem (2008)
- Zbite szklanki (2010) – Nagroda Literacka m.st. Warszawy[14]
- Na wdechu (2012) – nominacja do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz 2013[22]
- Wyręka (2014) – finał Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz 2015[23] i Nagrody im. Krystyny i Czesława Bednarczyków
- Żebrak (2016) – finał Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz 2017[24]
- Pieśni stworzeń (2016) – przekłady z dawnej poezji włoskiej
- Listy do przyjaciółki (2017) – nominacja do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz 2017[25]
- Basso continuo (2018) – Nagroda Poetycka im. K.I. Gałczyńskiego – Orfeusz 2019[18]
- Głupie łzy (2019)
- Godzina myśli. Wiersze czasu epidemii (2021)
- Życie na xanaksie (2022)
Proza
edytuj- Herbata dla wielbłąda, czyli Sprawy i sprawki detektywa McCoya (2004, Wydawnictwo Literackie) – powieść kryminalna nominowana do nagrody Wielkiego Kalibru
- Męski zmysł (2005, WL) – zbiór rozmów wcześniej publikowanych w „Wysokich Obcasach”
- Sentymentalny portret Ryszarda Kapuścińskiego (2006, WL) – esej wspomnieniowy
- Rzymska komedia (2011, Agora) – zbiór esejów, Nagroda Literacka m.st. Warszawy[15], nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2012[26]
- Dolce vita (2012, Agora) – opowiadania
- Co czytali sobie, kiedy byli mali? (współautor Ewa Świerżewska, 2014, Egmont) – 24 rozmowy o książkach dzieciństwa
- Największe szczęście, największy ból (2014, a5) – rozmowy z Julią Hartwig
- Uśmiech Bambola (2015, Media Rodzina) – kryminał dla dzieci
- Szklane oczy (2015, Media Rodzina) – kryminał dla dzieci
- Zwycięski koń (2015, Media Rodzina) – kryminał dla dzieci
- Wielki przypływ (2015, Dowody na istnienie) – reportaż o Lampedusie
- Syreni śpiew (2016, Media Rodzina) – kryminał dla dzieci
- Kot w worku (2016, Media Rodzina) – kryminał dla dzieci
- Wędrówka Nabu (2016, Austeria) – opowiadanie dla dzieci
- Terremoto (2017, Dowody na Istnienie) – reportaż, nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2018[27]
- Szpitalne (2018, Austeria) - esej
- Syrakuzańskie (2019, Austeria) - reportaż o Syrakuzach
- Cień w cień. Za cieniem Zuzanny Ginczanki (2019, Dowody na Istnienie) - esej biograficzny, nominacja do Nagrody im. Teresy Torańskiej
- Czerwony śnieg na Etnie (wspólnie z Pawłem Smoleńskim, 2021, Wydawnictwo Czarne) - esej/ reportaż o Sycylii
- Godzina śródziemnomorska (2022, Wydawnictwo Słowne) – opowiadanie dla dzieci
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Rozbiórka: wiersze, rozmowy i portrety 26 poetów (rozmawiała Magdalena Rybak, fotografowała Elżbieta Lempp), wyd. Biuro Literackie, Wrocław 2007, s. 228
- ↑ Janusz R. Kowalczyk: Jarosław Mikołajewski i jego „Rzymska Komedia”. culture.pl, wrzesień 2012. [dostęp 2012-10-07]. (pol.).
- ↑ Bielecki, Zawadzki i Mikołajewski kończą pracę w "Gazecie Wyborczej"
- ↑ Jarosław Mikołajewski [online], Radio Nowy Świat [dostęp 2021-07-09] (pol.).
- ↑ Jarosław Mikołajewski z prestiżową nagrodą Societa’ Dante Alighieri. muzeumliteratury.pl, 2022-12-09. [dostęp 2024-06-21]. (pol.).
- ↑ Zakochani we Włoszech powołali Nagrodę im. Leopolda Staffa.
- ↑ Największe gwiazdy polskiego kina na przyznaniu medali „Zasłużony Kulturze”. afterparty.pl. [dostęp 2014-04-11]. (pol.).
- ↑ Ufficiale dell'Ordine della Stella d'Italia. quirinale.it, 27 grudnia 2022. [dostęp 2024-09-19]. (wł.).
- ↑ Jarosław Mikołajewski z odznaczeniem od Prezydenta Włoch. nowyswiat.online, 18 września 2024. [dostęp 2024-09-19].
- ↑ Cavaliere dell'Ordine della Stella d'Italia (già Stella della solidarietà italiana). quirinale.it, 07 stycznia 2005. [dostęp 2024-09-19]. (wł.).
- ↑ Nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny [online], Culture.pl, 13 listopada 2002 [dostęp 2012-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-28] .
- ↑ Nagroda im. św. Brata Alberta za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej (1992). pbl.ibl.poznan.pl. [dostęp 2012-10-07].
- ↑ Nagroda im. Barbary Sadowskiej dla Jarosława Mikołajewskiego [online], Wyborcza.pl, 25 września 2002 [dostęp 2012-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-07] .
- ↑ a b Nagroda Literacka m.st. Warszawy: Laureaci 2011 [online], Urząd m. st. Warszawy [dostęp 2012-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-07] .
- ↑ a b Nagroda Literacka m. st. Warszawy: Laureaci 2012 [online], Urząd m. st. Warszawy [dostęp 2012-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-07] .
- ↑ Nowa Okolica Poetów. www.instytutksiazki.rzeszow.pl. [dostęp 2012-10-07]. (pol.).
- ↑ Nagroda 2016 [online], Fundacja Batorego [dostęp 2016-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-21] .
- ↑ a b Orfeusz - Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego - aktualności [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2019-07-01] .
- ↑ Nominacje do Nagrody Poetyckiej im. Kazimierza Hoffmana „KOS” 2020 (za najlepszy tom 2019 roku) [online], KPCK, 8 maja 2020 [dostęp 2021-10-25] (pol.).
- ↑ Autor książek dla dzieci: Bajki muszą być prawdziwe. [dostęp 2021-04-06]. (pol.).
- ↑ "Nazywają nas bohaterami, ale jesteśmy tylko ludźmi. Wielu nie daje już rady". [dostęp 2021-04-06]. (pol.).
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego – nominowani [online], orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2015-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-09] .
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego – finaliści 2015 [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2015-12-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-12] .
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego – finaliści [online], www.orfeusz-nagroda.pl [dostęp 2018-04-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08] (ang.).
- ↑ Znamy nominacje do Nagrody Orfeusza [online], wirtualnywydawca.pl, 25 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-25] (pol.).
- ↑ Marcin Sendecki. Żar jak w Casablance. „Gazeta Wyborcza”, s. 13, 22 sierpnia 2012. Warszawa: Agora. ISSN 0860-908X.
- ↑ 20 książek nominowanych do Nagrody Nike 2018 [online] [dostęp 2018-05-22] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Piotr Matywiecki: Jarosław Mikołajewski. culture.pl, grudzień 2006. [dostęp 2012-10-07]. (pol.).