Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jan Komorowski (zm. XVI w.)

Jan Komorowski herbu Korczak[1] (ur. ok. 1490, zm. 1556[2] lub 1566[1]) – kasztelan połaniecki i oświęcimski, właściciel państwa żywieckiego[3].

Jan Komorowski
Herb
Korczak
Rodzina

Komorowscy herbu Korczak

Miejsce urodzenia

ok. 1490

Data śmierci

1556 lub 1566

Ojciec

Jan Komorowski

Żona

Barbara Tarnowska

Dzieci

Jan Spytek, Krzysztof, Zofia, Katarzyna, Anna, Magdalena

Rodzeństwo

Wawrzyniec Komorowski

Życiorys

edytuj

Był synem Jana Komorowskiego (zm. 1511)[1]. Jego bratem był Wawrzyniec Komorowski[3]. Po śmierci Mikołaja Komorowskiego Jan wraz z bratem wspólnie zarządzali państwem żywieckim[3]. Od 1537 do 1548 był kasztelanem oświęcimskim[1], a od 1549 do 1563 kasztelanem połanieckim[1]. Uczestniczył w sejmach i w radach królewskich[1]. W 1526 ożenił się z Barbarą Tarnowską[1]. Miał dwóch synów: Jana Spytka i Krzysztofa, którzy po jego śmierci objęli w posiadanie Żywiecczyznę[3]. Barbara urodziła mu także cztery córki: Zofię, Katarzynę, Annę i Magdalenę[1].

Rządy w Żywcu

edytuj

Przekazał społeczności Żywca budynek łaźni (1554), uposażył nadaniami szkołę oraz szpital dla ubogich[3][4]. Wraz z bratem wydali dla miasta szereg przywilejów, m.in. nadali mu na wyłączność prawo wytwarzania słodu, warzenia i szynkowania piwa oraz wprowadzili monopol handlowy na rzecz miasta[4]. Żywieckie monopole i przywileje ograniczały znacznie wolności i prawa mieszkańców okolicznych wsi[1]. W latach 50. rozsądzał spór terytorialny między Żywcem a Zabłociem[4]. Przekazał na własność miasta lasy Łyskę i Kiełbasów[4]. Za jego rządów wyremontowano kościół parafialny i kościół św. Krzyża[4]. W 1518 bracia zdołali otrzymać dla Żywca przywilej na dwa jarmarki[1]. W 1548 podarowali miastu swój prywatny browar[1]. Ponadto Jan i Wawrzyniec powiększyli państwo żywieckie o Ślemień i Krzeszów[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l Hieronim Woźniak, Komorowski Jan /ok. 1490 - 1566 / i Komorowski Wawrzyniec /zm. 1550/ herbu Korczak. Bracia, [w:] Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 106-107, ISBN 83-902605-1-4.
  2. Hieronim Woźniak, Komorowski Jan Spytek /zm. 4.12.1585 r./ i Komorowski Krzysztof /ok. 1542 - 6.07.1608 r./, [w:] Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 105-106, ISBN 83-902605-1-4.
  3. a b c d e Franciszek Lenczowski, Materiały do dziejów Miasta Żywca od XV do XVIII wieku, Miejska Rada Narodowa w Żywcu, 1957, s. 11-13, 30, 32.
  4. a b c d e Zofia Rączka, Żywiec. Rys historyczny od powstania miasta do 1918 r, Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 1996, s. 22-26.