I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Rybniku
I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Rybniku – publiczna szkoła średnia, najstarsza szkoła średnia na ziemi rybnickiej. Od kilkunastu lat szkoła jest członkiem Towarzystwa Szkół Twórczych.
średnia | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
44-200 Rybnik ul. Tadeusza Kościuszki 41 |
Patron | |
Dyrektor |
mgr Tadeusz Chrószcz |
Położenie na mapie Rybnika | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50°05′33,853″N 18°32′53,520″E/50,092737 18,548200 | |
Strona internetowa |
Historia szkoły
edytujKrólewskie Gimnazjum w Rybniku
edytujPierwsze gimnazjum w Rybniku powstało w 1908 z działającej już wcześniej w mieście szkoły męskiej. Obecny budynek przy ul. Kościuszki wzniesiono w 1911[1]. W tym okresie Rybnik liczył sobie prawie 12 tysięcy mieszkańców i dzięki rozwojowi przemysłu oraz górnictwa węgla kamiennego w regionie był prężnie rozwijającym się ośrodkiem miejskim. W 1914 przyznano szkole pełne prawa, zaś w 1917 ministerstwo oświaty zawarło umowę z władzami miasta w celu rozbudowy gimnazjum. W 1919 do programu nauczania jako przedmiot nadobowiązkowy został wprowadzony język polski, co świadczy o tym, że Niemcy poważnie liczyli się z opinią polską na Śląsku. Liczba uczniów wynosiła wówczas ok. 250.
Gimnazjum Polskie
edytujW czasie drugiego powstania śląskiego budynek szkoły został mocno zniszczony na skutek wysadzenia przez powstańców na rybnickim dworcu pociągu z amunicją. Eksplozja ta była tak silna, że w całym mieście popękały szyby.
W 1922 wraz z przejęciem przez Polskę terenów plebiscytowych rozpoczyna się nowy okres w historii szkoły. Z polecenia Wydziału Oświecenia Publicznego 5 lipca 1922 ks. Józef Okrent przejął szkołę od dotychczasowego dyrektora prof. Segersa. Pod koniec sierpnia 1922 szkołę przejął mianowany na stanowisko dyrektora ks. dr Stefan Siwiec. W roku szkolnym 1922/23 postanowiono w gimnazjum utworzyć klasy od I do VIII. Pierwsza polska matura odbyła się w czerwcu 1923, przystąpiło tylko dwóch abiturientów: Bolesław Kominek oraz Emil Otawa z Pszowa.
W latach 1935–1937 liczba uczniów wzrosła do ok. 700. Pociągnęło to za sobą konieczność powiększenia grona nauczycielskiego z 23 do 30 osób. W tym 1937 wprowadzono kodeks uczniowski, powstała biblioteka szkolna, drużyna harcerska oraz szkolne czasopisma „Zew Młodzieży” oraz „Jutrzenka”.
II wojna światowa
edytujW 1939 budynek szkoły został przekształcony w siedzibę policji, później otworzono w nim szkołę niemiecką. W 1945 urządzono w nim szpital wojskowy niemiecki. Po wyzwoleniu Rybnika umieszczono w nim radziecki obóz etapowy dla Ukraińców wracających z Niemiec. Budynek został ogołocony ze sprzętu i uległ znacznemu uszkodzeniu.
W czasie wojny ucierpieli też nauczyciele i wychowankowie szkoły. Wielu poległo na polach bitew lub zginęło w obozach śmierci. Ich pamięci poświęcona jest umieszczona wewnątrz szkoły marmurowa tablica.
Okres powojenny
edytujW roku szkolnym 1945/46 zmieniono status szkoły na liceum. Przyjęto także więcej uczniów, 978, w tym 256 dziewcząt. To sprawiło, że szkoła zaczęła się w szybkim tempie odradzać, by w 1947 doczekać się 25-lecia istnienia.
W 1952 kierownictwo szkoły objął dyrektor Jan Drozdowski. 10 listopada 1958, na wniosek prof. Wandy Różańskiej, liceum otrzymało imię Powstańców Śląskich. Po śmierci Jana Drozdowskiego, stanowisko dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego objęła mgr Barbara Ostroga.
Lata siedemdziesiąte
edytujW dniach 19–21 października 1972 odbyły się uroczystości 50-lecia szkoły. W 1974 pojawiły się pierwsze powojenne egzemplarze szkolnego pisma „Jutrzenka”, redagowanego przez zespół uczniów koła historycznego prof. Tadeusza Kucharczaka.
Lata osiemdziesiąte
edytuj23 stycznia 1981 z niewyjaśnionych dotąd przyczyn, wybuchł pożar na strychu szkolnym. Spalił się dach i pomieszczenia na trzeciej kondygnacji. Ewakuacja przebiegła sprawnie, nikt nie zginął. Do 27 czerwca młodzież uczyła się w drugim rybnickim liceum na drugą zmianę. Maturę pisemną 11–12 maja zdawano w salach Teatru Ziemi Rybnickiej, a ustne egzaminy przeprowadzono w odbudowanej części szkoły. W nowym roku szkolnym 1981/82 zajęcia odbywały się na dwie zmiany w wyremontowanych pomieszczeniach. Jednocześnie trwały prace budowlane.
14 października 1981 przechodząca na emeryturę mgr Barbara Ostroga przekazała stanowisko dyrektora liceum mgr Edycie Korepcie.
2 września 1985 szkoła przystąpiła do Krajowego Zespołu Szkół Twórczych, a następnie 13 października 1986 została włączona do Klubu Przodujących Szkół.
W 1987 mgr J. Wystub założyła Chór Muzyki Dawnej oraz kwartet akordeonowy, a mgr Lidia Marszolik – Chór Żeński „Bel Canto”.
Lata dziewięćdziesiąte
edytujZ końcem lipca 1991 przeszła na emeryturę dyrektor Korepta, a jej miejsce zajęła mgr Janina Wystub. Ważnym wydarzeniem w szkole był jej jubileusz 70-lecia obchodzony 26 września 1992, podczas którego poświęcona została szkolna biblioteka. Nadano jej imię profesora Alojzego Mańki. 31 sierpnia 1996, po 5 latach, zakończyła się kadencja dyrektor mgr Janiny Wystub i we wrześniu, jako 12. dyrektor, jej funkcję przejął na rok mgr Zbigniew Tomala. Od 1997 funkcję dyrektora pełni mgr Tadeusz Chrószcz.
Szkoła obecnie
edytujW 2002 szkoła znalazła się na 36 miejscu w kraju (4 w woj. śląskim). W ubiegłych latach szkoła także zajmowała miejsca w czołówce województwa śląskiego, a w ROW-ie ulegała tylko II LO w Rybniku. Według rankingu szkół średnich Perspektywy 2011 – I LO w Rybniku jest 6. szkołą w woj. śląskim i pierwszą w okręgu rybnickim.
Uczniowie bardzo dobrze zdają egzaminy dojrzałości – szkoła od lat zajmuje miejsca w czołówce pod względem wyników pisemnych egzaminów dojrzałości wśród szkół podległych Delegaturze Kuratorium Oświaty w Rybniku. Dzięki umowie z Politechniką Śląską istnieje możliwość zdawania egzaminu dojrzałości połączonego z egzaminem wstępnym na ww. uczelnię.
W szkole realizowany jest program DELF – zwiększona liczba godzin języka francuskiego oraz autorski program EWOK – Elementy Wiedzy o Kulturze. Szczególnie zdolni uczniowie objęci są Indywidualnym Tokiem Nauczania.
Dyrektorzy
edytuj- dr Wahner (od powstania gimnazjum w 1910–?)
- dr Münzer (dyrektor do końca 1921)
- prof. Segers (do 5 VII 1922)
- ks. dr Stefan Siwiec (5 VII 1922 – 22 V 1929)
- Piotr Kondziela (22 V 1929 – 1933)
- Stanisław Zdąbłasz (1933–1937)
- Jan Kotajny (1937–1938)
- dr Stanisław Kasztelowicz (1938–1939)
- Florian Nowak (1939)
- Edward Szymański (1945–1952)
- Jan Drozdowski (1952–1959)
- mgr Barbara Ostroga (1959–1981)
- dr Edyta Korepta (1981–1991)
- mgr Janina Wystub (1991–1996)
- mgr Zbigniew Tomala (1996–1997)
- mgr Tadeusz Chrószcz (1997 – nadal)
Znani pedagodzy
edytuj- dr Edyta Korepta
- Innocenty Libura
- hm. Tadeusz Maresz
- prof. dr hab. Kazimierz Popiołek
Wybrani absolwenci
edytujDuchowni
- ks. bp Joseph Ferche (matura 1907)
- ks. bp Józef Gawlina (1914)
- ks. kard. Bolesław Kominek (1923)
- ks. dr Rudolf Adamczyk (1924)
- ks. abp dr Damian Zimoń (1952)
- ks. dr hab. Antoni Reginek (1965)
Muzycy
- prof. Lidia Grychtołówna (1947)
- prof. Jan Szyrocki (1950)
- prof. Piotr Paleczny (1965)
- Sławomir Chrzanowski (1980), dyrygent
- Daniel Kaczmarczyk, ps. art. DKA (2000), raper
Pisarze
- Wilhelm Szewczyk (1935)
Inni
- mjr Dominik Ździebło (1933)
- prof. Józef Lepiarczyk (1935)
- Wojciech Czech (1962), Wojewoda Katowicki
- Dariusz Pawelec (1983), literaturoznawca[2]
- Piotr Kuczera (1996), Prezydent Miasta Rybnika
Polegli i zginęli w II wojnie światowej
- Rudolf Stork (1934)
- Gerard Malcher (1938)
Przypisy
edytuj- ↑ Adam Doliba , Historia [online], I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Rybniku, 6 września 2015 [dostęp 2023-07-20] (pol.).
- ↑ Katarzyna Batora , Dariusz PAWELEC, [w:] Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku [online], www.ppibl.ibl.waw.pl [dostęp 2023-10-09] .