Hinrich Brunsberg
Hinrich Brunsberg[a] (ur. ok. 1350 na obszarze Prus Zakonnych, zm. po 1428 prawdopodobnie w Szczecinie[potrzebny przypis]) – niemiecki budowniczy i architekt, twórca pomorskiej szkoły gotyckiego budownictwa sakralnego.
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1350 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
po 1428 |
Narodowość |
niemiecka |
Dziedzina sztuki |
architektura |
Epoka |
Życiorys
edytujW końcu XIV wieku działał w Marchii Brandenburskiej, na początku następnego stulecia przeniósł się na Pomorze Zachodnie, gdzie był aktywny w latach około 1400-1430.
Na kaplicy Mariackiej przy kościele św. Katarzyny w Brandenburgu zachowała się tablica z inskrypcją z 1401 roku:
Anno domini/MCCCCI co/nstructa est hec/ ecclesia in die/ assupcionis/ marie vir/ginis per/ magistrum/ hinricum brunsber/gh d stetin
Styl mistrza Henryka cechuje się ażurową dekoracją maswerków, użyciem glazury (np. przy ceramicznej dekoracji lizen w katedrze świętego Jakuba w Szczecinie). Jego szkoła wywarła wpływ na rozwój form architektonicznych także w Wielkopolsce. Lista dzieł, których jest przypuszczalnym autorem jest przedmiotem trwającej od kilkudziesięciu lat dyskusji historyków sztuki.
Główne dzieła
edytuj- kaplica Mariacka przy kościele św. Katarzyny w Brandenburgu
- kościół Mariacki w Chojnie (tylko chór)
- chór w kościele Najświętszej Marii Panny w Stargardzie
- ratusz w Tangermünde (ob. teren Niemiec)
- kaplice południowe przy katedrze świętego Jakuba w Szczecinie
Atrybucje niepewne
edytuj- południowy szczyt ratusza w Chojnie - przypuszczalnie
- kościół św. Piotra i św. Pawła w Szczecinie - przypuszczalnie
- chór kościoła św. Szczepana w Gartz (Oder) - przypuszczalnie
- Ratusz Staromiejski w Szczecinie - prawdopodobnie zbudowano go po połowie XV wieku czyli po śmierci Brunsberga[1]
Dzieła powstałe pod wpływem lub przy współudziale Brunsberga
edytuj- kościół Najświętszej Marii Panny w Poznaniu, wzniesiony 1432–1444 przez zespół muratorów mistrza Hanusza Prusa już po śmierci Brunsberga
-
Kaplica w kościele św. Katarzyny w Brandenburgu
-
Ratusz w Tangermünde
-
Chór Kościoła Mariackiego w Chojnie
-
Chór kolegiaty w Stargardzie
-
Dawny ratusz w Chojnie
Uwagi
edytuj- ↑ także Heinrich Brunsberg, Henryk Brunsberg, w starszej polskiej literaturze znany też jako Henryk z Braniewa
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Michał Gierke (red.): Innowacja i tradycja. Henryk Brunsberg i późnogotycka architektura ceglana Pomorza i Brandenburgii. Chojnie: Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne „Terra Incognita”, 2015. ISBN 978-83-940636-4-1.
- Max Säume, Hinrich Brunsberg, ein spätgotischer Baumeister, [w:] Baltische Studien. Neue Folge Bd. 28, Leon Saunier, Stettin 1926, S. 215–326
- Nikolaus Zaske, Hinrich Brunsberg, [w:] Ule Lammert (Hrsg): Große Baumeister, Berlin 1990, Band 2, S. 9 ff., ISBN 3-362-00455-5
- E. Badstübner, Berlin und Königsberg in der Neumark – Stationen des Heinrich Brunsberg, „Studien zur Backsteinarchitektur“, t. 1, 2000.
- W. Clasen, Hinrich Brunsberg und die Parler, [w:] Neue Beiträge zur Archäologie und Kunstgeschichte Schwabens, Julius Baum zum 70-Geburtstag, Stuttgart 1952
- Poszukiwanie kryteriów działalności twórczej Henryka Brunsberga ze Szczecina. W: Zbigniew Radacki: Materiały Zachodniopomorskie. T. t. IV/V z. 2: Historia sztuki. 2007, seria: Nowa Seria.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dohm: Brunsberg, Heinrich. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 3. 1876, s. 452–453. (niem.).