Henryk Pietraszkiewicz
Henryk Pietraszkiewicz, właśc. Hieronim Henryk Pietraszkiewicz (ur. 3 stycznia 1923 w Kolonii Woronowo na Wileńszczyźnie, zm. 10 kwietnia 2019[1] w Gdyni) – polski kontradmirał, inżynier techniki nawigacji i magister historii. Był oficerem politycznym piechoty oraz morskim dyplomowanym oficerem pokładowym okrętów podwodnych i torpedowych. W latach 1944–1946 przebył szlak bojowy z Warszawy do Berlina w składzie 1 Armii Wojska Polskiego. Po II wojnie światowej do 1984 służył w Marynarce Wojennej, dowodząc OORP „Sprawny” i „Sęp”, 1 Brygadą Okrętów Podwodnych oraz 9 Flotyllą Obrony Wybrzeża. Karierę zakończył na stanowisku zastępcy dowódcy Marynarki Wojennej ds. liniowych.
kontradmirał | |
Data i miejsce urodzenia |
3 stycznia 1923 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 kwietnia 2019 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1944–1983 |
Siły zbrojne |
Armia Czerwona |
Jednostki |
4 Pomorska Dywizja Piechoty |
Stanowiska |
zastępca dowódcy Marynarki Wojennej |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Wykształcenie
edytujUrodził się 3 stycznia 1923 w Kolonii Woronowo na Wileńszczyźnie. W 1939 ukończył Gimnazjum im. ks. Grzegorza Piramowicza w Dziśnie. Po wcieleniu w 1944 do Armii Czerwonej, a następnie do Ludowego Wojska Polskiego odbył frontowe kursy – podoficerski i oficerski – w batalionie szkolnym 4 Dywizji Piechoty im. płka Jana Kilińskiego.
W okresie od 1946 do 1949 odbył studia w Wydziale Pokładowym Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni i ukończył je jako prymus. Został również absolwentem Wyższego Kursu Akademickiego w Akademii Marynarki Wojennej ZSRR im. marsz. Klimienta Woroszyłowa w Leningradzie (lata 1955–1956). W 1966 uzyskał kolejno tytuł magistra historii na Wydziale Humanistycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku oraz tytuł inżyniera nawigatora statku morskiego na Wydziale Pokładowym Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni.
1 Armia Wojska Polskiego
edytujSłużbę liniową rozpoczął na froncie wschodnim w 1945. Został zastępcą dowódcy baterii moździerzy ds. polityczno-wychowawczych w 10 pułku piechoty 4 Dywizji Piechoty. Z tą jednostką brał udział w bitwie o Warszawę, w przełamywaniu Wału Pomorskiego, w bitwie o Kołobrzeg, w forsowaniu Odry, w operacji berlińskiej oraz w walkach nad Łabą. Po zakończeniu działań wojennych był do 1946 roku instruktorem propagandy w 10 pułku piechoty.
Współpraca z Informacją Wojskową
edytujWedług materiałów zgromadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej był tajnym współpracownikiem Informacji Wojskowej. Nosił pseudonim „Trał”. Został zwerbowany w 1949 podczas studiów w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni[2].
Marynarka Wojenna
edytujPierwsze stanowisko służbowe w Marynarce Wojennej objął w 1949 na ścigaczu okrętów podwodnych ORP „Sprawny” z dywizjonu ścigaczy w Gdyni, na którym został dowódcą okrętu. Jeszcze w tym samym roku wyznaczono go na zastępcę dowódcy okrętu podwodnego ORP „Sęp” w dywizjonie okrętów podwodnych w Gdyni. Od 1951 do 1954 dowodził ORP „Sęp”, po czym zajmował stanowisko szefa sztabu dywizjonu okrętów podwodnych. W 1956 został dowódcą 1. Brygady Okrętów Podwodnych w Gdyni. W latach 1966–1969 dowodził 9 Flotyllą Obrony Wybrzeża w Helu, a w 1969 przez krótki czas był komendantem Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej. Następnie pełnił służbę w Dowództwie Marynarki Wojennej w Gdyni, początkowo jako szef Sztabu Głównego Marynarki Wojennej – I zastępca dowódcy Marynarki Wojennej, a od 1979 zastępca dowódcy Marynarki Wojennej ds. liniowych. Formalnie służbę wojskową zakończył 18 listopada 1983 i przeszedł w stan spoczynku. 7 stycznia 1984 oficjalnie pożegnał go ówczesny minister Obrony Narodowej.
Awansował kolejno na stopnie oficerskie:
|
Był członkiem Polskiego Towarzystwa Nautologicznego oraz Ligi Morskiej i Rzecznej. W okresie od 1982 do 1986 sprawował funkcję prezesa Zarządu Głównego Ligi Morskiej i Rzecznej. Działa w Bractwie Okrętów Podwodnych i Stowarzyszeniu Oficerów Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej oraz Stowarzyszeniu Miłośników Okrętu Muzeum „Błyskawica”. W 2001 otrzymał doktorat honoris causa Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni[3].
W chwili śmierci był najstarszym żyjącym polskim marynarzem posiadającym stopień admiralski. Pochowany 15 kwietnia 2019 na cmentarzu Witomińskim w Gdyni[4][5] (kwatera 57-11-28)[6].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1978)
- ZłotyKrzyż Zasługi
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Medal „Za udział w walkach o Berlin”
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
- Srebrna odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)[7]
- Srebrny Order Za Zasługi dla Ojczyzny (NRD)
- Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR)
- Medal „Za zdobycie Berlina” (ZSRR)
- Medal „Za wyzwolenie Warszawy” (ZSRR)
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR)
- Medal Eugeniusza Kwiatkowskiego (przyznawany przez Instytut Morski w Gdańsku)
- Złoty Kompas (nagroda czasopisma Bandera)
- Pierścień Hallera (LMR) – 1996[8]
Przypisy
edytuj- ↑ Hieronim Henryk Pietraszkiewicz, Gdańsk, 13.04.2019 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2019-04-13] .
- ↑ Paweł Piotrowski, Sprawa współpracy Wojciecha Jaruzelskiego z Informacją Wojskową. Rekonesans archiwalny. polska1919-89.pl. [dostęp 2019-04-15].
- ↑ Doktorzy honoris causa AMW. amw.gdynia.pl. [dostęp 2011-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 marca 2011)].
- ↑ Najstarszy polski admirał odszedł na wieczną wachtę. IPN nie zgodził się na ceremoniał wojskowy na pogrzebie
- ↑ Brak zgody na ceremoniał wojskowy na pogrzebie. "IPN niczym sąd ostateczny"
- ↑ https://gdynia.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=219202&inni=0&cinki=2 [dostęp 2020-06-03]
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 11, 30 czerwca 1965, s. 7.
- ↑ Pierścień Hallera. lmir.pl. [dostęp 2013-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 marca 2012)]. – pkt 15.
Bibliografia
edytuj- Strona internetowa Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej. mw.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-11)].
- P. Martell, G.P. Hayes, World military leaders, Bowker, New York 1974
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. III:M-S, Toruń 2010, s. 162-165.
- Najstarszy admirał świętuje. polska-zbrojna.pl, 10 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-10].
- 90 lat Admirała Henryka Pietraszkiewicza. mw.mil.pl, 10 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2013)].