Flyer I

Flyer I (znany także jako Wright Flyer oraz 1903 Flyer) – pierwszy samolot silnikowy na świecie; dwupłat o ramie z drewna świerkowego pokryty muślinem, którego konstruktorami byli Orville i Wilbur Wright przy współpracy Charliego Taylora, konstruktora silnika spalinowego ich samolotu^[1].

Wright Flyer
Flyer I

Flyer I w czasie pierwszego w historii lotu
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Konstruktor	Orville i Wilbur Wright
Typ	pierwszy na świecie samolot
Konstrukcja	drewniany dwupłat
Załoga	1
Historia
Data oblotu	17 grudnia 1903 (nieoficjalnie 14 grudnia 1903)
Wycofanie ze służby	1904
Liczba egz.	1
Dane techniczne
Napęd	1 × 4-cylindrowy silnik rzędowy, chłodzony cieczą
Moc	9 kW (12 KM)
Wymiary
Rozpiętość	12,29 m
Długość	6,43 m
Wysokość	2,74 m
Powierzchnia nośna	47,0 m²
Masa
Własna	274 kg
Startowa	340 kg
Osiągi
Prędkość maks.	48 km/h
Pułap praktyczny	9 m
Współczynnik obciążenia konstrukcji	7,0 kg/m²
Dane operacyjne
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Na miejsce próbnych lotów bracia Wright wybrali wzgórza Kill Devil Hills w Karolinie Północnej. 14 grudnia 1903 poprzez rzut monetą rozstrzygnęli, że Wilbur dokona pierwszej próby lotu w tym dniu samolotem Flyer I. Samolot, sterowany przez Wilbura Wrighta, poderwał się z szyny startowej w powietrze, ale w odległości około 12 m (40 stóp) od miejsca startu spadł i wbił się w piach co spowodowało niewielkie uszkodzenia przodu. Lot trwał 3,5 sekundy^[2]. Według innych źródeł Wilbur Wright przeleciał około 34 m (112 stóp) w czasie 4 sekund^[3]. Następne próby, po naprawie uszkodzeń samolotu Flyer I, odbyły się 17 grudnia 1903. Tego dnia, około 10:35, Orville Wright po raz pierwszy wzbił się w powietrze samolotem i po locie trwającym 12 sekund bezpiecznie wylądował w odległości około 37 m metrów (120 stóp) od miejsca, w którym oderwał się od ziemi. Tego dnia odbyły się łącznie cztery loty, z których czwarty, gdy samolotem sterował Wilbur Wright, był najdłuższy 260 m (852 stóp) i trwał 59 sekund^[2][4]. Zaraz po tym locie gwałtowny podmuch wiatru przewrócił samolot Flyer I i miotając nim spowodował duże uszkodzenia. Flyer I już nigdy potem nie wzniósł się w powietrze^[2].

Samolot cechował się niestatecznością podłużną i wymagał podczas lotu dużej akcji pilota. Zespół silnik-śmigła wraz z układem przeniesienia mocy był za słaby i nie wystarczał do samodzielnego startu. Z tego też względu przyjęty przez braci Wright układ konstrukcyjny do maszyny Flyer I nie rozpowszechnił się i nie jest stosowany. Udane loty zawdzięczał on dobrej sterowności i doświadczeniu braci Wright w lotach z szybowcami (też własnej konstrukcji)^[5].

Samolot był bardzo wrażliwy na warunki atmosferyczne. Pierwszy udany lot 17 grudnia 1903 rano odbył się przy prędkości wiatru 12 m/s i niskiej temperaturze^[2]. Warunki nie były sprzyjające, zatem lot był niestabilny i krótki^[5]. Jednakże loty braci Wright tą maszyną udowodniły, iż jest to samolot w pełni sterowny^[2]. I to zdecydowało o jego miejscu w historii lotnictwa. Odległość pokonana przez samolot wynosiła zaledwie 37 m metrów (120 stóp), ale przy mocnym przeciwnym wietrze. Stanowi to ekwiwalent przelotu poziomego o długości 160 metrów bez uwzględnienia wiatru^{[potrzebny przypis]}.

Flyer I jest obecnie eksponatem w National Air and Space Museum w Waszyngtonie^[6].