Chi1 Orionis
Chi¹ Orionis (χ¹ Ori) – gwiazda w gwiazdozbiorze Oriona, znajdująca się około 28 lat świetlnych od Słońca.
| χ¹ Ori | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
05h 54m 22,983s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+20° 16′ 34,22″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Rozmiar kątowy |
1,051 ± 0,009 | ||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−99,51 ± 0,16 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−13,17 ± 0,21 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
G0 V[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
–0,16[2] | ||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Wiek |
100 mln lat[4] | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
5961 ± 36 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
9109[3] pc | ||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,2202[3] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Charakterystyka
edytujChi¹ Orionis to żółty karzeł podobny do Słońca, należący do typu widmowego G0[1]. Gwiazda ta ma temperaturę około 5960 K[2], świeci o 8% jaśniej niż Słońce[4]. Masa tej gwiazdy jest nieznacznie większa niż masa Słońca, a jej promień o około 2% mniejszy niż promień Słońca[4][2].
Jest to gwiazda spektroskopowo podwójna[5][2], której towarzysz został zaobserwowany bezpośrednio dopiero w 2002 roku[4]. Słabszy składnik ma wielkość obserwowaną 7,50m i jest oddalony od jaśniejszej gwiazdy o tylko 0,5 sekundy kątowej (pomiar z 2002 r.)[6]. Jest to czerwony karzeł reprezentujący typ widmowy M5[2]. Jego masa to 15% masy Słońca[4][5]. Okres orbitalny układu to 14,1 roku, gwiazdy dzieli średnio 6,1 au, ale ze względu na duży mimośród zbliżają się one na 3,3 i oddalają na 8,9 au. Taka orbita może zaburzać orbity ewentualnych planet w tym układzie[4].
Chi¹ Orionis jest prawdopodobnym[7] członkiem Grupy Ruchomej Wielkiej Niedźwiedzicy[5][8]. Gwiazda wydaje się być wzbogacona w bar i inne pierwiastki tworzone w procesie s, a równocześnie uboga w węgiel. To sugeruje, że w przeszłości została zasilona materią pochodzącą z gwiazdy z asymptotycznej gałęzi olbrzymów. Do tej samej grupy ruchomej należy też inna gwiazda o podobnie nietypowym składzie, HD 147513, której towarzyszem jest biały karzeł, pozostałość po takim olbrzymie. Postawiono hipotezę, że w przeszłości χ¹ Ori mogła tworzyć układ wielokrotny z tymi gwiazdami, który rozpadł się na skutek utraty masy przez ewoluującego olbrzyma[5][8].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Chi1 Orionis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i Tabetha S. Boyajian et al. Stellar Diameters and Temperatures I. Main Sequence A, F, & G Stars. „The Astrophysical Journal”. 746 (1), s. 101, 2012. The American Astronomical Society. DOI: 10.1088/0004-637X/746/1/101. (ang.).
- ↑ a b c Anderson E., Francis C: HIP 27913. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-03-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Jim Kaler: Chi-1 Orionis. STARS. [dostęp 2018-03-19]. (ang.).
- ↑ a b c d Chi1 Orionis 2?. [w:] SolStation [on-line]. [dostęp 2018-03-19]. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J05544+2017AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ J. Maldonado, R.M. Martínez-Arnáiz, C. Eiroa, D. Montes i inni. A spectroscopy study of nearby late-type stars, possible members of stellar kinematic groups. „Astronomy and Astrophysics”. 521, s. A12, 2010. DOI: 10.1051/0004-6361/201014948. arXiv:1007.1132. Bibcode: 2010A&A...521A..12M. (ang.).
- ↑ a b Porto de Mello, G.F., Silva, L. da. HR 6094: A Young, Solar-Type, Solar-Metallicity Barium Dwarf Star. „Astrophysical Journal Letters”. 476. s. L89. DOI: 10.1086/310504. Bibcode: 1997ApJ...476L..89P. (ang.).