Barnim VI
Barnim VI (ur. w okr. 1365–1372, zm. 22 lub 23 września 1405[1]) – starszy syn Warcisława VI (Jednookiego), księcia wołogoskiego, rugijskiego i bardowskiego oraz Anny.
Herb dynastii Gryfitów | |
książę wołogoski | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci |
22 lub 23 września 1405 |
Ojciec | |
Matka |
Anna |
Żona |
Weronika |
Dzieci |
Lata panowania
edytujOd śmierci Warcisława VI zarządzał księstwem wołogoskim. Jego polityka była m.in. skierowana przeciw swoim miastom, z którymi prowadził spory. Często posiłkował się pomocą zbrojną swojego kuzyna Eryka Pomorskiego króla Szwecji, Danii i Norwegii[2].
Według przekazu Tomasza Kantzowa w Pomeranii Barnim VI miał we wcześniejszych latach swego życia prowadzić działalność piracką[3].
Po porozumieniu między radą a mieszczanami, które kończyło konflikt, walczył przeciwko sojuszowi Związku Hanzeatyckiego z Małgorzatą I, królową Danii, Norwegii i Szwecji, którzy występowali przeciwko piractwu na Morzu Bałtyckim. Według nowożytnej literatury, Barnim nawet stanął na czele Braci Witalijskich. W 1398, w Lubece został zobligowany do udostępnienia swoich statków do przeciwdziałania piractwu. Podczas jednej z wypraw został przyłapany i odesłany do kraju, po czym więcej nie zajmował się rozbojami na morzu[4].
W 1402 wystąpił zbrojnie w sile 2400 wojów przeciw Lubece. Zanim doszło do ostatecznej bitwy rabował i plądrował dobra mieszczan i chłopów. Książę Barnim przegrał w starciu z lubeckimi obrońcami i odniósł ciężkie rany. Według nowożytnej tradycji, w bitwie poległo wielu rycerzy, pozostali natomiast ratowali się ucieczką[2][4].
Rodzina
edytujBarnim VI był żonaty z Weroniką, prawdopodobnie córką Fryderyka V, burgrabiego norymberskiego i Elżbiety[1]. Ze związku małżeńskiego pochodziło dwoje lub troje dzieci:
- Warcisław IX (ur. 1395? lub w okr. 1395–1400, zm. 17 kwietnia 1457) – książę wołogoski i zjednoczonego księstwa (ziemie: wołogoska, bardowska i rugijska),
- Barnim VII (Starszy) Psiarz (ur. 1403, zm. w okr. 24 sierpnia 1449–29 sierpnia 1450) – książę wołogoski,
- Elżbieta? (ur. najp. 1405, zm. 1473) – ksieni w Krumminie oraz Bergen[5].
Genealogia
edytujBarnim IV Dobry ur. w okr. 1319–1320 zm. 22 VIII 1365 |
Zofia ur. w okr. 1324–1325 zm. zap. 5 IX 1364 |
Jan I ur. ? zm. ? |
Anna holsztyńska ur. ? zm. ? | ||||||||||
Warcisław VI (Jednooki) ur. 1346 zm. 13 VI 1394 |
Anna ur. najwcz. 1347 zm. po 14 III 1399 |
||||||||||||
Weronika ur. w okr. 1367–1374? zm. 1405 lub przed 22 IX 1408 OO w okr. 1394–1396 |
Barnim VI (ur. w okr. 1365–1372 zm. 22 lub 23 IX 1405) |
||||||||
Elżbieta? ur. najp. 1405 zm. 1473 |
Barnim VII (Starszy) Psiarz ur. 1403 zm. w okr. 24 VIII 1449–29 VIII 1450 |
Warcisław IX ur. 1395? lub w okr. 1395–1400 zm. 17 IV 1457 |
Śmierć
edytujJego inskrypcja nagrobna informuje, że otrzymał staranne wykształcenie na uniwersytecie. Zmarł, w swoim dębogórskim dworze podczas epidemii dżumy (1405). Został pochowany na własne życzenie, w kościele parafialnym we wsi Kenz koło Barth[1]. Do dzisiaj zachował się pełnopostaciowy drewniany nagrobek księcia[6].
W kościele parafialnym w Kenz, w którym został pochowany Barnim VI, znajduje się również naturalnej wielkości drewniana leżąca statua księcia, będąca najdawniejszym męskim przedstawieniem przedstawiciela dynastii Gryfitów istniejącym do przełomu XX i XXI wieku. Jest ona częścią powstałego ok. 1405, a poddanego renowacji ok. 1600, książęcego sarkofagu w formie gotyckiego relikwiarza. W tym samym kościele potomek księcia, Filip, przyszły książę szczeciński, ufundował Barnimowi VI epitafium z popiersiem, którego rysy twarzy odpowiadają tym z sarkofagu. Istnieje również powstały w pierwszej tercji XVII wieku (datowany ok. 1635) portret Barnima VI, mający zgodnie z podpisem (którego adekwatność jest kwestionowana) tego księcia wyobrażać[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 355-359.
- ↑ a b K. Kozłowski, J. Podralski, Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, s. 49.
- ↑ Roderich Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge des 15. bis 17. Jahrhundert, [w:] Roderich Schmidt, Das historische Pommern. Personen — Orte — Ereignisse, Wien–Köln–Weimar 2009, s. 197.
- ↑ a b A. Häckermann: Barnim VI.. [dostęp 2012-02-18]. (niem.).
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, ss. 366-371.
- ↑ Jarosław Kociuba „Pomorze. Praktyczny przewodnik turystyczny po ziemiach dawnego Księstwa Pomorskiego”, Walkowska Wydawnictwo Szczecin 2012
- ↑ Hellmut Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge, [w:] Die Herzöge von Pommern. Zeugnisse der Herrschaft des Greifenhauses, red. Norbert Buske, Joachim Krüger, Ralf-Gunnar Werlich, Wien–Köln–Weimar 2012, s. 15-16, 408; Roderich Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge des 15. bis 17. Jahrhundert, [w:] Roderich Schmidt, Das historische Pommern. Personen — Orte — Ereignisse, Wien–Köln–Weimar 2009, s. 185, 196, 197.
Bibliografia
edytujOpracowania
edytuj- Kazimierz Kozłowski , Jerzy Podralski , Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, Szczecin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00530-8, OCLC 189424372 .
- Edward Rymar, Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .
- Hellmut Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge, [w:] Die Herzöge von Pommern. Zeugnisse der Herrschaft des Greifenhauses, red. Norbert Buske, Joachim Krüger, Ralf-Gunnar Werlich, Wien–Köln–Weimar 2012 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Pommern. Reihe V: Forschungen zur pommerschen Geschichte 45), s. 11-28.
- Roderich Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge des 15. bis 17. Jahrhundert, [w:] Roderich Schmidt, Das historische Pommern. Personen — Orte — Ereignisse, Wien–Köln–Weimar 2009 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Pommern. Reihe V: Forschungen zur pommerschen Geschichte 41), s. 179-225.
Opracowania online
edytuj- Häckermann A., Barnim VI. (niem.), [w:] NDB, ADB Deutsche Biographie (niem.), [dostęp 2012-02-18].
Literatura dodatkowa (online)
edytuj- Madsen U., Barnim VI. Herzog von Pommern-Wolgast und Barth (niem.), [dostęp 2012-02-18].