Andrzej Glass
Andrzej Glass (ur. 9 października 1930) – polski historyk lotnictwa, konstruktor lotniczy, dr inżynier, pilot szybowcowy, harcmistrz. Członek Naczelnictwa ZHR w kadencji 2006–2008.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
historyk lotnictwa, inżynier |
Odznaczenia | |
Plik audio został utworzony na podstawie wersji z {{{2}}} i nie obejmuje późniejszych edycji. | |
Artykuły audio |
Życiorys
edytujKariera zawodowa
edytujSyn Henryka Glassa i Feliksy Grabskiej. Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Warszawie. Po jej wybuchu wyjechał z matką na południe Polski, mieszkał w majątku Niwki koło Dąbrowy Tarnowskiej, w Poroninie oraz w Nowym Sączu[1].
W 1946 roku powrócił do Warszawy, zamieszkał u swego dziadka prof. Stanisława Grabskiego przy ul. Belwederskiej. W 1948 roku przeprowadził się do domu dziadka w Sulejówku[1].
W latach 1947–1949 kierował działalnością koła Ligi Lotniczej w Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie w 1949 roku zdał egzamin maturalny[1] i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej.
W 1954 roku uzyskał dyplom inżyniera, następnie przeniósł się na Wydział Lotniczy Politechniki Warszawskiej i w 1959 roku uzyskał dyplom magistra[2].
W latach 1955–1958 pracował jako instruktor w modelarni lotniczej w Pałacu Kultury i Nauki[1].
Od 1960 do 1965 roku był zatrudniony w PZL Okęcie jako konstruktor przy projekcie samolotu PZL-104 Wilga w zespole kierowanym przez mgr inż. Bronisława Żurakowskiego. Pracował również w zespołach konstrukcyjnych projektujących samolot MD-12F oraz samolot pionowego startu PS-3[1].
W okresie 1965–1972 pracował jako adiunkt w Instytucie Lotnictwa w Warszawie, w 1972 roku został kierownikiem Branżowego Ośrodka Informacji Technicznej i Ekonomicznej[1]. W latach 1979–1992 kierował Zespołem Historii Polskiej Techniki Lotniczej w Instytucie Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk. W latach 1975–1986 zajmował stanowisko Przewodniczącego Lotniczej Komisji Historycznej Klubu Seniorów Lotnictwa, był też jednym z współzałożycieli Polskiego Towarzystwa Historii Techniki[2]. Od 1980 do 1981 roku był przewodniczącym koła NSZZ „Solidarność” w Instytucie Historii Nauki i Techniki PAN[1].
Od 1968 do 1990 roku był członkiem władz Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich[1]. W 1981 roku został prezesem Klubu Miłośników Historii Polskiej Techniki Lotniczej przy Narodowym Muzeum Techniki w Warszawie. W 1983 roku był jednym z współzałożycieli Polskiego Towarzystwa Historii Techniki. W latach 1978–2008 był członkiem Rady Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, od 1981 r. prezesem Klubu Miłośników Historii Polskiej Techniki Lotniczej przy Muzeum Techniki w Warszawie, od 1994 do 2004 zasiadał w Krajowej Radzie Lotnictwa[2]. W 2012 roku obronił pracę doktorską pt. „Rozwój techniczny szybowców na świecie” w Instytucie Historii Nauki PAN[3].
Od 1948 roku publikował artykuły w czasopismach o tematyce lotniczej i harcerskiej, łącznie opublikował ok. 1500 artykułów[1]. Ponadto jest autorem ok. 50. książek dotyczących tematyki historii polskiego lotnictwa, 25. z zakresu techniki lotniczej, szkolenia lotniczego i popularyzacji lotnictwa, oraz ok. 20. o wychowaniu harcerskim[2]. Od 1972 do 1989 roku był redaktorem naczelnym miesięcznika „Technika lotnicza i astronautyka”[4].
W 1992 roku przeszedł na emeryturę.
Jest autorem autobiografii pt. „Całe życie pod wiatr” wydanej w 2017 roku.
Harcerstwo
edytujDo harcerstwa wstąpił w 1943 roku, zostając członkiem konspiracyjnej 1 Drużyny Harcerstwa Polskiego w Nowym Sączu[1]. Po wyzwoleniu należał do 2 Drużyny Harcerzy również w Nowym Sączu. Po przeprowadzce w 1946 roku do Warszawy wstąpił do 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej[1].
W latach 1947–1949 był referentem lotniczym Komendy Warszawskiej Chorągwi Harcerzy oraz założył Harcerski Klub Lotniczy[1].
W 1957 roku otrzymał stopień podharcmistrza. W latach 1957–1959 prowadził Referat Lotniczy Stołecznej Komendy Chorągwi ZHP[2] oraz harcerskie kursy lotnicze: drużynowych, instruktorów modelarstwa oraz szybowcowe. Następnie, w latach 1959–1961 był szefem Kierownictwa Drużyn Lotniczych GK ZHP. W 1960 roku otrzymał stopień harcmistrza[1]. Powrócił do czynnej pracy harcerskiej w 1980 roku. Twórca systemu harcerskiego wychowania lotniczego. Był przewodniczącym Rady Wychowania Lotniczego ZHP w latach 1981–1995[1].
W 1996 roku przeszedł do ZHR. Od 2005 do 2014 roku prowadził Kuźnicę Myśli Harcerskiej[1]. W latach 2006–2008 był członkiem Naczelnictwa Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz był przewodniczącym Kapituły Stopnia Harcerza Rzeczypospolitej w Mazowieckiej Chorągwi Harcerzy ZHR[5].
Sport lotniczy
edytujBył wyszkolonym pilotem szybowcowym, latał w latach 1946–1947 dostępnymi wówczas szybowcami – m.in. IS-A Salamandra, IS-B Komar, IS-2 Mucha. W 1947 r. uzyskał kategorię C pilota szybowcowego[2] po odbyciu przeszkolenia w Jeżowie, Kobylnicy i Tęgoborzu[1].
Życie prywatne
edytujW 1962 roku ożenił się z Marią Różycką-Kołodziejczyk (zm. 1976), z którą ma syna Wojciecha (ur. 1963). W 1976 roku ożenił się z Teresą Różycką[1].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 2008
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1977
- Medal Komisji Edukacji Narodowej – 1979
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” – 1985
- Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” – 1993
- Krzyż Honorowy ZHR Semper Fidelis – 2011
- Złoty Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” – 1994
- Medal Skrzydła Puławskiego SIMP – 2008
- Złoty Medal Aeroklubu Polskiego – 2015
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” – 2013
- Ozdznaka Zasłużony dla Lotnictwa Sportowego – 1984
- Odznaka honorowa z diamentami Zasłużony dla PLL LOT – 1984
- Złota Odznaka Honorowa SIMP – 1975
- Złota Odznaka Honorowa SITK – 1979
- Złota Odznaka Honorowa NOT – 1987
- Medal „Pro Patria” – 2018[6]
- Magnum Trophaeum – 1977
- wyróżnienie Błękitne Skrzydła (1976) za książkę pt. Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939[7]
- wyróżnienie Błękitne Skrzydła (1984) za całokształt działalności[8]
- wyróżnienie Błękitne Skrzydła (2018)[9]
- Złota Lotka – 2009
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Andrzej Glass: Całe życie pod wiatr. Warszawa: Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, 2017. ISBN 978-83-940568-9-6.
- ↑ a b c d e f Andrzej Glass. wydawnictwostratus.pl. [dostęp 2019-05-12]. (pol.).
- ↑ Obrona pracy doktorskiej hm. Andrzeja Glassa!. zhr.pl. [dostęp 2019-05-23]. (pol.).
- ↑ Dr inż. Andrzej Glass o historii lotnictwa polskiego. pkl.org.pl. [dostęp 2019-05-12]. (pol.).
- ↑ Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023, s. 64. ISBN 978-83-87899-32-5.
- ↑ Lotnicza Warszawa. facebook.com. [dostęp 2019-05-12]. (pol.).
- ↑ Błękitne Skrzydła 1976. „Skrzydlata Polska”. 13/1977, s. 6-8, 27 marca 1977. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
- ↑ Błękitne Skrzydła '84. „Skrzydlata Polska”. 34/1984, s. 11, 19 sierpnia 1984. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
- ↑ Grzegorz Sobczak: Błękitne Skrzydła 2018, "Skrzydlata Polska" nr 8(2466)/2018, s.13
Bibliografia
edytuj- Spis instruktorów ZHP
- Andrzej Glass w bazie WorldCat