Andegawenowie

Pierwsza dynastia andegaweńska wywodziła się z miejscowego możnowładztwa. Jej protoplastą był Ingelger. Jego syn Fulko I Rudy od 909 r. tytułował się hrabią Angers. Jego potomkowie wygaśli w linii męskiej w 1060 r. na Godfrydzie II Martelu^[1].

Andegawenowie

Kraj	Francja Anglia Królestwo Jerozolimskie Polska Węgry
Tytuły	władcy Andegawenii królowie Anglii królowie Jerozolimy
Gałęzie	Plantageneci

Andegawenię po Gotfrydzie II przejął Godfryd III Brodaty, syn Ermengardy d’Anjou (siostry Gotfryda II) i Gotfryda II z Gatinas. Nowa dynastia podzieliła się w I poł. XII w. na dwie linie, panujące w Jerozolimie i w Anglii:

• Starsza linia panująca w Andegawenii i następnie Anglii wywodzi się od Fulka V z Andegawenii i jego pierwszej żony Ermengardy z Maine. Założycielem był ich syn Godfryd V Plantagenet. Do historii rodzina ta przeszła jako Dynastia Plantagenetów, w liniach bocznych – Lancastrów i Yorków – panowała na tronie angielskim do 1485^[2]
• Młodsza linia jerozolimska. Wywodzi się od Fulka V i jego drugiej żony Melisandy z Jerozolimy. Ich potomkowie panowali w Królestwie Jerozolimy w latach 1131–1205^[3]

 

Karol I Andegaweński, hrabia Andegawenii od 1246, syn króla Francji Ludwika VIII Lwa, w 1266 – przy poparciu papieskim pokonawszy zwolenników dynastii Hohenstaufów – został ogłoszony królem Sycylii i Neapolu. W 1282 utracił Sycylię na rzecz króla Aragonii. Karol II oddał w 1290 r. Andegawenię królom Francji. Jego potomkowie podzielili się na gałęzie:

• Najstarsza linia wywodząca się od prawnuka Karola I – Karola Roberta – panowała od 1308 r. w królestwie Węgier. W 1320 r. Karol Robert poślubił Elżbietę, córkę Władysława I Łokietka. Popierał Polskę w jej walkach z Krzyżakami i Luksemburgami. Po śmierci Karola Roberta w 1342 r. tron objął jego syn Ludwik Węgierski, siostrzeniec i sojusznik Kazimierza III Wielkiego, jeden z najwybitniejszych władców Węgier. Po śmierci Kazimierza Wielkiego wstąpił w 1370 r. na tron Polski. Po Ludwiku Węgierskim tron polski objęła jego córka, Jadwiga Andegaweńska. Jej śmierć w 1399 r. zakończyła okres rządów Andegawenów w Polsce.
• Młodsza linia wywodząca się od Roberta Mądrego rządziła w Neapolu do 1381.
• Najmłodsza rządziła w księstwie Durazzo (tereny dzisiejszej Albanii), w Neapolu (1381–1435) oraz przejściowo na Węgrzech (1385–1386). Ostatnia z rodu królowa Neapolu Joanna II zmarła w 1435^[4]

 

Po śmierci Małgorzaty andegaweńskiej (1299) samodzielnym władcą Andegawenii został jej mąż, Karol Walezjusz, brat króla Francji Filipa IV Pięknego. W 1328 roku, w momencie objęcia francuskiego tronu przez Filipa VI (syna Karola Walezjusza), nastąpiło połączenie Andegawenii z domeną królewską. Andegawenię jako księstwo otrzymał w 1360 roku Ludwik I Andegaweński, syn króla Francji Jana II Dobrego^[5]. Ludwik I w 1382 został adoptowany przez królową Neapolu Joannę I i przejął jej tytuł królewski. Faktycznie władzę w Neapolu w latach 1435–1442 sprawował tylko jego wnuk René I Andegaweński. Ta linia Andegawenów wygasła na Karolu IV z Maine, tytularnym królu Neapolu w 1481. Przedstawiciele tej linii rządzili również w Lotaryngii w latach 1431–1473^[6].

Ludwik I (1339–1384)

Maria z Blois-Châtillon

Maria (ur. 1370)

Ludwik II (1377–1417)

Jolanta Aragońska

Karol (1380–1404)

Ludwik III (1403–1434)

Małgorzata Sabaudzka

Maria (1404–1463)

Karol VII Walezjusz

Rene (1409–1480)

Izabela Lotaryńska

Jolanta (1412–1440)

Franciszek I Bretoński

Karol III (1414–1472)

Izabela z Luxemburga-Saint-Pol

Izabela

Jan II (1425–1470)

Maria Burbon

Ludwik (1427–1445) markiz Pont-à-Mousson

Mikołaj (1428–1430)

Jolanta (1428–1483)

Fryderyk II

Małgorzata (1429–1482)

Henryk VI Lancaster

(1431–1432)

Ludwika (1436–1438)

Anna (1437–1450)

Izabela (1445–1446)

Rene (1446–1450)

Izabela (1447–1448)

Mikołaj I (1448–1473)

Joanna z Vaudémont

Karol IV (1436–1481)

Ludwika (1445–1477)

Jakub Armaniacki

• Władcy Hiszpanii
• Władcy Węgier
• Władcy Polski
• wielcy książęta Luksemburga
• Królestwo Sycylii