Aberracja chromatyczna
Aberracja chromatyczna, chromatyzm – cecha soczewki lub układu optycznego wynikająca z różnych odległości ogniskowania (ze względu na różną wartość współczynnika załamania) dla poszczególnych barw widmowych światła (różnych długości fali światła)[1]. W rezultacie występuje rozszczepienie światła, które widoczne jest na granicach kontrastowych obszarów pod postacią kolorowej obwódki[2] (zobacz zdjęcie obok). Wynika ona ze zjawiska dyspersji szkła użytego do budowy soczewki[3].
Aberracja chromatyczna występuje również w soczewce ludzkiego oka, powodując barwne obwódki (pomarańczowe i niebieskie) wokół ciemnych przedmiotów na jasnym tle. W przypadku układów optycznych (teleskopy, obiektywy fotograficzne itp.) jest to wada pogarszająca jakość odwzorowania.
Rodzaje aberracji chromatycznej
edytujKorekcja chromatyzmu
edytujKorekcja chromatyzmu zwana jest achromatyzacją[4]. Istnieją różne jej rodzaje, w zależności od liczby achromatyzacji wybranych kolorów mamy: achromaty, apochromaty oraz superachromaty[5]. Ten typ korekcji wynaleziony został przez Anglika Johna Dollonda (1706–1761) w Anglii.
Czarno-biała fotografia
edytujZjawisko to jest znane również w fotografii czarno-białej. Nie występują tam co prawda kolory, ale aberracja chromatyczna wywołuje nieostrość obrazu. Jego korekcję można osiągnąć poprzez:
- zastosowanie apochromatu,
- użycie odpowiedniego filtru kolorowego o wąskim pasmie przepustowości,
- odpowiednie konwertowanie pojedynczych kanałów koloru do kanału czarno-białego.
Niektóre z tych metod wymagają jednak zwiększenia czasu ekspozycji.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Aberracja chromatyczna. [dostęp 2022-03-25].
- ↑ Aberracja chromatyczna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-23].
- ↑ a b c Słowniczek: Aberracja chromatyczna. Optyczne.pl. [dostęp 2022-03-25].
- ↑ achromatyzacja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-03].
- ↑ Z notatnika optyka: Aberracja chromatyczna. Fotopolis, 2011-10-15. [dostęp 2022-03-25].