Ó

Nie mylić z: Ò.

Ten artykuł od 2011-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

O kreskowane, „u” lub „o” z kreską, „u” kreskowane, „u” zamknięte (majuskuła: Ó, minuskuła: ó) – dwudziesta pierwsza litera alfabetu polskiego. Dawniej w języku polskim oznaczała iloczas, to znaczy długie o, które później przeszło w pochylone o (głoska pomiędzy o a u). Następnie jej wymowa zaczęła się przekształcać w „u” aż do całkowitego zrównania wymowy w języku standardowym. Zapis nadal jednak pozostaje odmienny („ó” i „u”)^[1], co często prowadzi do problemów w poprawnej ortograficznie pisowni niektórych wyrazów.

Zobacz hasło ó w Wikisłowniku

W polskich książkach ó pojawiło się w roku 1654, w drukach wychodzących z drukarni Akademii Zamojskiej^[2].

Różnica w wymowie „ó” i „u” zachowała się w niektórych gwarach, między innymi góralskich, np. cieszyńskiej, żywieckiej, orawskiej itp. Na Podhalu wymowa jest bardziej zbliżona do [ɔ], niż do [u]. Wyrazy takie jak np. pary Bug i Bóg, lud i lód wymawia się w tych gwarach inaczej i nie potrzeba mówić całego zdania, by wiedzieć, czy mowa o Bugu czy o Bogu, ludzie czy lodzie. Brzmienie głoski „ó” można usłyszeć w piosenkach zespołów folkowych, np. Golca uOrkiestry. Na Orawie ó jest wymawiane jako [ʊ]^[3], np. Bóg – /Bʊg/, góra – /gʊra/.

Jest także używana w językach: dolnołużyckim i górnołużyckim, czeskim, słowackim, kazachskim, węgierskim, hiszpańskim (jako zaznaczenie akcentu), kaszubskim, islandzkim i wietnamskim. W językach łużyckich oznacza różny dźwięk w zależności od dialektu, od [ɔ] poprzez [ʊ] i [ɨ] do [e].