Wątek tkacki

Ten artykuł od 2013-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wątek – element struktury tkaniny.

Wątek jest jednym z dwóch układów nitek tworzących tkaninę. Jest to układ nitek ułożony w tkaninie poprzecznie. Wprowadzany przez mechanizm przerzutowy pomiędzy nitki osnowy, według założonego splotu i następnie dociśnięty do krawędzi tkaniny przez mechanizm bidłowy, tworzy element tkaniny. Po zmianie położenia nitek osnowy cykl wprowadzania wątku jest powtarzany. Wielokrotne powtarzanie tego cyklu nazywa się tkaniem.

W tkaninach ubraniowych, wełnianych i wełnopodobnych na wątek najczęściej stosuje się taki sam rodzaj przędzy jak na osnowę. W tkaninach bawełnianych i lnianych w celu uzyskania dodatkowych efektów czy właściwości stosuje się inne przędze na osnowę i inne na wątek. Na przykład w tkaninach ścierkowych czy obrusowych stosuje się osnowy z nitkowanej przędzy bawełnianej i wątek z przędzy lnianej pojedynczej.

W zależności od tego, w jaki typ krosien wyposażona jest tkalnia, wątek musi być odpowiednio przygotowany.

Dla tkalni wyposażonej w krosna czółenkowe wątek jest nawijany na specjalne cewki (cewienie), które potem umieszczone będą w czółenku ręcznie lub przez automat do wymiany cewek. Wątek dla krosien czółenkowych przygotowywany jest w oddziale przygotowawczym tkalni. Dział ten przygotowuje również drugi układ tworzący tkaninę - osnowę. Do przygotowania wątku stosuje się maszyny zwane cewiarkami:

• cewiarki lejkowe - tworzą nawoje bezcewkowe do krosien ręcznych i mechanicznych z ręczną wymianą wątku. Obecnie już nie produkowane i prawie nie stosowane.
• cewiarki automatyczne - tworzą nawoje na specjalnych cewkach drewnianych lub z tworzywa sztucznego, przeznaczone do krosien z automatyczną wymianą cewek.

Dla tkalni wyposażonej w krosna bezczółenkowe nie ma potrzeby specjalnego przygotowania wątku. Jest on pobierany z typowych, krzyżowych nawojów stożkowych, stosowanych powszechnie w przemyśle włókienniczym. Jedynym zabiegiem jest przewijanie przędzy w celu poprawienia jakości nawojów, zmniejszenia ilości zrywów, usunięcia zgrubień i pocienień przędzy, itp.