Trzebaw (województwo wielkopolskie)
wieś | |
Dwór w Trzebawiu (2012) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
666[2] |
Strefa numeracyjna |
61 |
Kod pocztowy |
62-060[3] |
Tablice rejestracyjne |
PZ |
SIMC |
0595170 |
Położenie na mapie gminy Stęszew | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego | |
52°16′35″N 16°45′36″E/52,276389 16,760000[1] |
Trzebaw – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew[4], na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego[5].
Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[5].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Trzebaw leży w zachodniej części Wielkopolskiego Parku Narodowego. W okolicy znajduje się kilka jezior (w tym Jezioro Góreckie) i rezerwatów przyrody[5]. Od nazwy wsi pochodzi jeden z członów nazwy przystanku kolejowego Trzebaw Rosnówko na linii Poznań-Wolsztyn[5].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy wieś wzmiankowana była w 1241[5] jako Trzebawy (która to nazwa oznaczała ludzi karczujących las) w dokumencie potwierdzającym nadanie wsi przez książąt Przemysła I i Bolesława niejakiemu Przedpełce, synowi Hugona[7]. W 1426 właścicielem Trzebawia był Piotr Korzbok, podkomorzy poznański, później Grudzińscy, Marszewscy oraz Ciświccy[7]. W 1657 na polach wsi doszło do zwycięskiej potyczki wojsk Stefana Czarnieckiego ze Szwedami[5][8]. Od 1793 własność Anny Górowskiej, następnie Tytusa Działyńskiego (wzniósł on w pobliżu Trzebawia, niewielki zameczek na Wyspie Zamkowej pobliskiego Jez. Góreckiego)[7]. W okresie Wiosny Ludów 1848 w pobliżu Trzebawia istniał obóz powstańczy, w którym stacjonowało ok. 500 kosynierów i strzelców pod dowództwem Cypriana Celińskiego[8]. Pod koniec XIX wieku Trzebawie liczyło 23 domów i 231 mieszkańców, wyznania rzymskokatolickiego[7]. Okrąg wiejski obejmował jeszcze dwór, leśniczówkę, folwark Górka i folwark Kierzki[7]. Jako część dóbr kórnickich Trzebaw wszedł w skład fundacji Zakłady Kórnickie, utworzonej w 1924 przez ówczesnego właściciela, Władysława Zamoyskiego. Podczas II wojny światowej miejscowy robotnik rolny, Marian Kuik padł ofiarą prowokacji i został stracony[8]. Upamiętniono go pomnikiem we wsi[8].
Atrakcje turystyczne
[edytuj | edytuj kod]- dwór pochodzący z ok. 1870 r., przed którym zbiegają się trzy zabytkowe aleje kasztanowców[8], posadzone w I poł. XIX w., zatem jedne z najstarszych w Wielkopolsce: przy drodze do Rosnówka (1300 m), biegnąca do szosy stęszewskiej (1900 m) i po pd. stronie wsi (700 m),
- zabytkowy[9] dworski park krajobrazowy, w którym znajduje się lipa o obw. 360 cm i duży głaz narzutowy z czerwonego granitu, o średnicy ok. 5 m[5][8]
- zabytkowe ruiny zameczku Klaudyny Potockiej na wyspie na Jeziorze Góreckim z 1822[9]
- kościół pw. św. Stanisława Biskupa (filialny parafii Łódź),
- szkoła wybudowana w ok. 1870
- Deli Park.
Przez Trzebaw przebiega szlak turystyczny Trzebaw Rosnówko – Dymaczewo Stare[5],
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140898
- ↑ woj. wielkopolskie >> pow. poznański >> gmina Stęszew. Wszystkie dane dla miejscowości Trzebaw. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-01-18].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1310 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 2239, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-18].
- ↑ a b c d e f g h Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 38.
- ↑ a b c d e Trzebawie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 549 .
- ↑ a b c d e f Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 339. ISBN 83-7079-589-7.
- ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 192. [dostęp 2015-01-18].