T-28
 Czołg T-28 w fińskim Muzeum Czołgów Parola | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Zakłady „Bolszewik” (prototyp) |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
6 |
| Historia | |
| Prototypy |
1932 |
| Produkcja |
1933–1940 |
| Egzemplarze |
503 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
1 silnik gaźnikowy, 12-cylindrowy, chłodzony cieczą V-12 M-17 lub M-17LO o mocy 500 KM |
| Transmisja |
mechaniczna |
| Poj. zb. paliwa |
660 l |
| Pancerz |
z płyt walcowanych, nitowany, później spawany, grubość: 10–30 mm / 10–80 mm |
| Długość |
7,37 m |
| Szerokość |
2,87 m |
| Wysokość |
2,625 m |
| Prześwit |
0,30 m |
| Masa |
24 400 – 28 500 kg / 32 500 kg |
| Moc jedn. |
17,5-20,5 KM/t (T-28) |
| Nacisk jedn. |
0,66 kg/cm² |
| Osiągi | |
| Prędkość |
40–42 km/h (po drodze) / 35 km/h (w terenie) |
| Zasięg pojazdu |
180–190 km (po drodze)/ 150 km (w terenie) |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Rowy (szer.) |
3,50 m |
| Ściany (wys.) |
1,00 m |
| Kąt podjazdu |
43º |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 armata KT-28 lub L-10 kal. 76,2 mm (zapas amunicji – 70 szt.) 3 – 5 karabiny maszynowe DT kal. 7,62 mm (zapas amunicji – 8 000 szt.) | |
| Użytkownicy | |
| ZSRR, Finlandia, Niemcy, Turcja, Węgry | |
T-28 – czołg średni konstrukcji radzieckiej z okresu przed II wojną światową.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W końcu lat 20. XX wieku, Armia Czerwona nie posiadała nowoczesnego czołgu średniego. Będące w wyposażeniu wojska czołgi T-24 były już przestarzałe. Zachodziła konieczność wymiany sprzętu. Próbowano zakupić w Wielkiej Brytanii czołgi A6. Nie udało się to, ponieważ miały one trafić do uzbrojenia armii brytyjskiej. Konstruktorzy sowieccy postanowili zbudować własny pojazd. Zadania podjęły się dwa zespoły konstrukcyjne: jeden złożony ze słuchaczy akademii im. F. Dzierżyńskiego, a drugi - KB-3, złożony m.in. z inżynierów Ginsburga, Zasławskiego i Iwanowa. Prototyp nowego wozu powstał w czerwcu 1932 w zakładach Bolszewik w Leningradzie. Był to pojazd z wieżą główną uzbrojoną w armatę 76,2 mm i dwie wieże pomocnicze z karabinami maszynowymi 7,62 mm. Produkcja seryjna czołgów ruszyła w połowie września 1932. Uruchomiono ją w zakładach Krasnyj Putiłowiec w Leningradzie. W 1933 fabryka została przemianowana na Zakłady Kirowskie (LKZ). 11 sierpnia 1932 nowy pojazd został przyjęty do uzbrojenia Armii Czerwonej. 1 maja 1933 pokazano publicznie 12 pierwszych wozów. 10 na defiladzie na Placu Czerwonym w Moskwie, a 2 w Leningradzie. Ogółem wyprodukowano 503 takie czołgi.
Wersje
[edytuj | edytuj kod]- T-28 – podstawowa wersja produkcyjna.
- T-28A – wersja szybka ze zmodyfikowaną skrzynią biegów i reduktorami, osiągająca 55,8 km/h; produkowana seryjnie w l. 1936-1937.
- T-28B - koncepcja czołgu kołowo-gąsienicowego z 1934 roku.
- IT-28 - czołg mostowy, prototyp Fabryki Kirowskiej w 1940 r.
- SU-8 - projekt działa samobieżnego z 76,2 mm armatą przeciwlotniczą wz. 1931.
- T-29 - wersja kołowa-gąsienicowa z zawieszeniem na drążkach skrętnych, trzy egzemplarze: T-29-4, T-29-5 i T-29 wzorcowy zbudowane w l. 1934-36, różniące się opancerzeniem i szczegółami konstrukcji.
- T-29-C - projekt czołgu kołowo-gąsienicowego o wzmocnionym opancerzeniu, 1937.
Służba
[edytuj | edytuj kod]Czołgi T-28 brały udział w agresji na Finlandię. Uczestniczyły także w agresji na Polskę w liczbie 203 czołgów i w walkach z Japończykami w 1939. W czasie wojny z Finlandią, czołg używany był głównie do niszczenia fińskich bunkrów. Okazało się wówczas, że opancerzenie T-28 jest zbyt cienkie. Z tego powodu przedni pancerz został pogrubiony z 50 mm do 80 mm. Czołgi brały też udział w pierwszej fazie wojny z Niemcami. 1 czerwca 1941 Armia Czerwona miała jeszcze 481 sztuk T-28. Po opracowaniu i wdrożeniu do produkcji czołgu T-34 zaprzestano wytwarzania T-28. Kilka ocalałych pojazdów walczyło w lecie 1944 w składzie 90. pcz.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia II WŚ. Poznań: Amercom, 2006, s. 1–48. ISBN 978-83-7425-265-2.