Witold Szmuljan

Witold Lwowicz Szmuljan, ros. Витольд Львович Шмульян (ur. 29 sierpnia 1914 w Chersoniu, zm. 27 sierpnia 1944 w Warszawie) – radziecki matematyk pochodzenia żydowskiego^[1], zajmujący się analizą funkcjonalną.

Był synem Lejby (Lwa) Judielewicza (Juljewicza) Szmuljana i Izabełły Sołomonownej Lewickiej^[2]. Dzieciństwo spędził w Odessie. W 1936 ukończył studia na Wydziale Fizyki i Matematyki Uniwersytetu w Odessie, gdzie następnie podjął studia doktoranckie. W 1939 uzyskał tytuł kandydata nauk na podstawie rozprawy napisanej pod kierunkiem Marka Krejna^[3]. Od 1940 pracował nad habilitacją w moskiewskim Instytucie Matematycznym im. W. A. Stiekłowa. Nie był członkiem KPZR.

W 1941, kiedy front wschodni zbliżył się do Moskwy, wstąpił do jednej z kilkunastu dywizji moskiewskiego pospolitego ruszenia (ochotniczych oddziałów złożonych z tych, którzy nie podlegali poborowi do wojska). Był dowódcą plutonu rekonesansu topograficznego 969 pułku artylerii 60 dywizji strzelców w stopniu porucznika. W czasie walk o miasto Siewsk w 1943 został odznaczony medalem „Za odwagę”, a w 1944 – za udział w operacji poleskiej – Orderem Wojny Ojczyźnianej II klasy. Zginął w czasie walk o Pragę i został tam pochowany.

Jego żoną była matematyk Wiera Gantmachier.

Zajmował się przestrzeniami liniowo-topologicznymi oraz zbiorami zwartymi oraz wypukłymi w tych przestrzeniach. Od jego nazwiska pochodzi nazwa twierdzenia Eberleina-Szmuljana oraz twierdzenia Krejna-Szmuljana.

• Albert Pietsch: History of Banach Spaces and Linear Operators. Wyd. pierwsze. Boston: Birkhäuser, 2007. ISBN 0-8176-4367-2.
• M. G. Kriejn, Witold Lwowicz Szmuljan (k piatidiesiatiletiju so dnia rożdienija i dwadcatiletiju so dnia smierti) , Uspiechi matiematiczeskich nauk, 20:2 (122) (1965), 131–133; Russian Math. Surveys, 20:2 (1965), 127–129.