Warszawski Uniwersytet Medyczny

Warszawski Uniwersytet Medyczny

Universitas Medica Varsoviensis
Medical University of Warsaw

Data założenia	1809, 1950
Typ	publiczna
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Adres	ul. Żwirki i Wigury 61 02-091 Warszawa
Liczba studentów	9764[1] (12.2023)
p.o. rektora	Robert Gałązkowski[2]
Położenie na mapie Polski Warszawski Uniwersytet Medyczny
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Warszawski Uniwersytet Medyczny
Położenie na mapie Warszawy Warszawski Uniwersytet Medyczny
52°12′21″N 20°59′07″E/52,205833 20,985278
Multimedia w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa

Warszawski Uniwersytet Medyczny (WUM) – uniwersytet medyczny, jedna z największych polskich publicznych uczelni medycznych; prowadzi kształcenie na 16 kierunkach w języku polskim, 2 w języku angielskim oraz studia doktoranckie, studia podyplomowe, studia SGH-WUM MBA w Ochronie Zdrowia i kształcenie ustawiczne (kursy dokształcające i specjalizacyjne). Uczelnia kształci obecnie ponad 10 tys. studentów^[3], w tym prawie 800 obcokrajowców, 270 doktorantów oraz 399 słuchaczy studiów podyplomowych. Kadra dydaktyczno-naukowa liczy 1,8 tys. pracowników, w tym 186 profesorów tytularnych^[4].

Początki nauczania medycyny w Warszawie sięgają roku 1809, kiedy z inicjatywy Stanisława Staszica - przedstawiciela Izby Edukacyjnej oraz pięciu warszawskich lekarzy Augusta Wolffa, Hiacynta Dziarkowskiego, Józefa Czekierskiego, Franciszka Brandta i asesora farmacji Józefa Jana Celińskiego powołano Wydział Akademicko-Lekarski.

W 1816 roku Wydział Akademicko-Lekarski wszedł w struktury utworzonego Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, który posiadał pięć wydziałów: teologii, prawa i administracji, medycyny, filozofii, nauk i sztuk pięknych (każda z pięciu gwiazd w godle uniwersytetu symbolizowała jeden z jego pięciu wydziałów). Uniwersytet działał do października 1831, kiedy po upadku powstania listopadowego (1830–1831) w Królestwie Polskim zlikwidowano wszystkie szkoły wyższe. Akademickie nauczanie medycyny w Warszawie zostało przerwane na 26 lat, a o rozwój naukowy i zawodowy środowiska lekarskiego dbały w tym czasie Towarzystwo Lekarskie Warszawskie i Rada Lekarska Królestwa Polskiego.

Wybuchy kolejnych epidemii i brak odpowiedniej liczby lekarzy wymusiły na zaborcy podjęcie decyzji o powołaniu uczelni medycznej. Najpierw w 1857 utworzono Akademię Medyko-Chirurgiczną, kontynuującą tradycje Wydziału Lekarskiego Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1862 roku Akademia Medyko-Chirurgiczna została włączona jako Wydział Lekarski do Szkoły Głównej Warszawskiej.

Wzmożona rusyfikacja uczelni po upadku powstania styczniowego (1863–1864) przerwała jej działalność. W 1869 roku powstał Cesarski Uniwersytet Warszawski, w którym językiem wykładowym był język rosyjski. Miejsce polskich wykładowców zajęli rosyjscy. Uczelnia była bojkotowana przez patriotyczną polską młodzież, która na studia medyczne wybierała szkoły zagraniczne.

Odrodzenie warszawskiego kształcenia medycznego stało się możliwe dopiero w początkach I wojny światowej, gdy w 1915 do Warszawy wkroczyli Niemcy. Rosjanie ewakuowali władze, pracowników i dobytek Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego do Rostowa nad Donem.

15 listopada 1915 roku otwarto polskojęzyczny Uniwersytet Warszawski z Wydziałem Lekarskim, który w fazie organizacyjnej działał przy Oddziale Przygotowawczo-Lekarskim. Jego organizatorem został pediatra i społecznik dr Józef Polikarp Brudziński, pierwszy rektor odrodzonego Uniwersytetu. Dziekanem Wydziału Lekarskiego został prof. Leon Kryński. Kadrę stanowili profesorowie praktykujący od lat w Warszawie oraz osoby, które przenosiły się z innych ośrodków akademickich, najczęściej z Krakowa i Lwowa. Niektórzy z nich porzucali dotychczasową karierę akademicką i znaczne osiągnięcia, by budować od podstaw warszawską uczelnię. Wśród nich był wybitny polski internista - prof. Antoni Gluziński, przed I wojną światową rektor i dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu we Lwowie.

Odrodzony Uniwersytet powołał w swojej strukturze osobny wydział dla kształcenia farmaceutów. Najpierw w 1915 utworzono kursy farmaceutyczne, które od roku akademickiego 1917/1918 przemianowano na Studium Farmaceutyczne. W 1920 Studium to przekształcono w Oddział Farmaceutyczny przy Wydziale Lekarskim. Następnie rozporządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 29 stycznia 1926 Oddział przekształcił się w Wydział Farmaceutyczny, pierwszy w Polsce samodzielny ośrodek akademicki kształcenia farmaceutów. Jego dziekanem został prof. Władysław Mazurkiewicz.

W 1920 powołano w Warszawie Państwowy Instytut Dentystyczny kształcący dentystów na poziomie wyższym. Instytut był uczelnią jednowydziałową, z czterema katedrami: Dentystyki Zachowawczej, Chirurgii Stomatologicznej, Techniki Dentystycznej i Ortodoncji. Kadra naukowa wydziału uzupełniała obsadę nauczycieli akademickich instytutu i była gwarancją wysokiego poziomu nauczania. W 1933 przemianowano tę uczelnię na Akademię Stomatologiczną. Działała ona do 1949, kiedy została włączona jako Oddział Stomatologiczny do Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie w ramach tego Wydziału przeszła całkowicie do Akademii Lekarskiej, która w 1950 roku zmieniła nazwę na Akademię Medyczną.

W latach II wojny światowej działał tajny Wydział Lekarski, realizujący część programu w ramach „Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego” dr. Jana Zaorskiego (niem. Private Fachschule für Sanitares Hilfspersonal Dr. Jan Zaorski)^[5]. Zajęcia prowadzono w budynkach uniwersyteckich (ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, gmach chemii fizjologicznej i zakładu fizjologii) oraz w warszawskich szpitalach^[6][7].

Studenci i lekarze nieśli pomoc rannym i brali udział w walkach podczas powstania warszawskiego. Warszawska medycyna w latach wojny poniosła ogromne straty – z 23 profesorów ocalało tylko jedenastu, poległa także wielka liczba lekarzy, pielęgniarek i studentów.

1 stycznia 1950 roku, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 października 1949 roku w sprawie utworzenia Akademii Lekarskich w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Lublinie, Łodzi i Wrocławiu, z dotychczasowego Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Stomatologicznym i Wydziału Farmaceutycznego UW utworzono Akademię Lekarską. 3 marca 1950 roku Akademia Lekarska zmieniła nazwę na Akademię Medyczną. Wydział Lekarski na Uniwersytecie Warszawskim przestał istnieć, a jego dotychczasowa kadra, na czele z prof. Franciszkiem Czubalskim (ówczesnym rektorem UW), który został rektorem AM, przeszła do struktur Akademii Medycznej. Akademia Medyczna przejęła również cały majątek Wydziału Lekarskiego UW w postaci budynków, zakładów i klinik z wyposażeniem. Akademia Medyczna stała się samodzielną jednostką akademickiego nauczania medycyny w Warszawie, kontynuatorką i spadkobierczynią tradycji akademickich Wydziału Lekarskiego od 1809 roku.

22 marca 2008 Akademia Medyczna stała się Warszawskim Uniwersytetem Medycznym na mocy ustawy z dnia 23 stycznia 2008 r. Zmiana nazwy była potwierdzeniem stanu faktycznego – rzeczywistej pozycji i rangi uczelni. Rok 2009 był dla uczelni wyjątkowy, gdyż właśnie wtedy WUM obchodził jubileusz 200-lecia nauczania medycyny w Warszawie.

Od kilku lat Uczelnia konsekwentnie stawia na rozwój własnej bazy kliniczno-dydaktycznej. Sztandarowe obiekty, które powstały w minionych latach to: Centrum Biblioteczno-Informacyjne (2012), Centrum Badań Przedklinicznych (2014), Szpital Pediatryczny (2015), Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne (2015) oraz Uniwersyteckie Centrum Stomatologii (2019). 25 września 2019 r. na terenie Kampusu Banacha wbito symboliczną łopatę pod budowę Domu Ronalda McDonalda, zaś 2 grudnia 2019 r. odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego Centrum Symulacji Medycznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w którym, w symulowanych warunkach klinicznych, prowadzone będzie nauczanie umiejętności w zakresie przedmiotów klinicznych zabiegowych i niezabiegowych, jak również nauczanie praktyczne.

Władze rektorskie w kadencji 2020-2024

Rektor uczelni: prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gaciong

Prorektorzy:

• prorektor do spraw studenckich i kształcenia: prof. dr hab. n. med. Marek Kuch
• prorektor do spraw klinicznych i inwestycji: prof. dr hab. n. med. Wojciech Lisik
• prorektor do spraw personalnych i organizacyjnych: prof. dr hab. n. med. Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska
• prorektor do spraw nauki i transferu technologii: prof. dr hab. n. med. Piotr Pruszczyk
• prorektor do spraw umiędzynarodowienia, promocji i rozwoju: prof. dr hab. n. med. Paweł Włodarski

Władze dziekańskie w kadencji 2020-2024

• dziekan Wydziału Lekarskiego – prof. dr hab. n. med. Rafał Krenke
• dziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego – prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk
• dziekan Wydziału Farmaceutycznego – dr hab. n. farm. Piotr Luliński
• dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu – prof. dr hab. n. med. Mariusz Gujski

Wydziały prowadzą badania naukowe oraz działalność dydaktyczną w naukach: medycznych, farmaceutycznych oraz o zdrowiu.

Wydziały Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego:

• Wydział Lekarski
• Wydział Lekarsko-Stomatologiczny
• Wydział Farmaceutyczny
• Wydział Nauk o Zdrowiu

Ponadto działalność dydaktyczną prowadzi Centrum Kształcenia Podyplomowego odpowiedzialne za nauczanie dyplomowanych lekarzy, farmaceutów i magistrów-specjalistów w różnych dziedzinach związanych z medycyną.

Wydział Lekarski prowadzi kształcenie na kierunku lekarskim w języku polskim i angielskim

Wydział Lekarsko-Stomatologiczny prowadzi kształcenie na kierunkach:

• audiofonologia z protetyką słuchu
• elektroradiologia
• fizjoterapia
• higiena stomatologiczna
• lekarsko-dentystyczny – studia prowadzone w języku polskim i angielskim
• logopedia ogólna i kliniczna
• techniki dentystyczne

Wydział Farmaceutyczny prowadzi kształcenie na kierunkach:

• analityka medyczna
• farmacja – studia prowadzone w języku polskim i angielskim
• toksykologia z elementami kryminalistyki

Wydział Nauk o Zdrowiu prowadzi kształcenie na kierunkach:

• dietetyka
• pielęgniarstwo
• położnictwo
• ratownictwo medyczne
• zdrowie publiczne

Szpitale kliniczne, w których WUM prowadzi działalność dydaktyczną oraz badania naukowe to:

• Uniwersyteckie Centrum Kliniczne, w ramach którego prowadzone są Zakłady Lecznicze w:

• Centralny Szpital Kliniczny, przy ul. Banacha 1a, 02 – 097 Warszawa
• Przychodnia Specjalistyczna Banacha, przy ul. Banacha 1a, 02 – 097 Warszawa
• Dziecięcy Szpital Kliniczny im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego w Warszawie, przy ul. Żwirki i Wigury 63A, 02 – 091 Warszawa
• Przychodnia Specjalistyczna dla Dzieci, przy ul. Żwirki i Wigury 63A, 02 – 091 Warszawa
• Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus, przy ul. W.H. Lindleya 4, 02 – 005 Warszawa
• Przychodnia Specjalistyczna Lindleya, przy ul. W. H. Lindleya 4, 02 – 005 Warszawa
• Samodzielny Publiczny Kliniczny Szpital Okulistyczny przy ul. Sierakowskiego
• Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej przy ul. Karowej

Uczelnia korzysta także ze szpitali zlokalizowanych w Warszawie i okolicach, w których znajdują się katedry, kliniki i zakłady.

Zakres pracy naukowej Uczelni dotyczy patogenezy, diagnostyki, terapii, profilaktyki i optymalizacji postępowania terapeutycznego uwzględniającego działania prewencyjne, skuteczność i koszty leczenia we wszystkich obszarach medycyny. W ramach tych działań prowadzone są eksperymentalne badania przedkliniczne i badania kliniczne w zakresie wszystkich kierunków współczesnej medycyny, a zwłaszcza chorób cywilizacyjnych, których leczenie stanowi nie tylko istotny problem kliniczny, ale i ekonomiczny.

Warszawski Uniwersytet Medyczny prowadzi bliską wymianę naukową z instytucjami z całej Europy, w szczególności z Niemiec, Francji, Szwecji, Holandii, Austrii i Wielkiej Brytanii. Obecnie rozwijana jest współpraca z kolejnymi uniwersytetami i organizacjami z Europy, USA, a także z krajów azjatyckich – Chin, Indii i Japonii.

Warszawski Uniwersytet Medyczny kształci młodych ludzi w oparciu o nowoczesne programy nauczania i obowiązujące standardy europejskie, dlatego współpraca międzynarodowa jest jednym z kluczowych elementów wdrażanej strategii edukacyjnej.

Warszawski Uniwersytet Medyczny jest członkiem organizacji międzynarodowych: UNESCO, Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów (EUA), Association for Medical Education in Europe (AMEE), ECTS-MA – ECTS Medical Association oraz European Association of Erasmus Coordinators (EAEC-ERACON).

WUM uczestniczy w wielu projektach programu Erasmus+, które dotyczą problemów edukacyjnych, instytucjonalnych i zapewnienia jakości nauczania oraz w wielu projektach wielostronnych. Naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego są nie tylko koordynatorami i partnerami w międzynarodowych konsorcjach, ale partycypują również w procesie oceny projektów w Komisji Europejskiej.

Warszawski Uniwersytet Medyczny posiada dwa kampusy:

• Kampus Banacha
• Kampus Lindleya

Najczęściej utożsamiany z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym Kampus Banacha zlokalizowany jest na obszarze między ulicami Banacha, Żwirki i Wigury, księcia Trojdena i Pawińskiego^[8]. Tutaj znajduje się budynek Rektoratu, mieszczący dziekanaty Wydziału Lekarskiego, Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego, Wydziału Nauk o Zdrowiu oraz Centrum Kształcenia Podyplomowego. Rektorat połączony jest z budynkiem Centrum Dydaktycznego oraz z Centrum Biblioteczno-Informacyjnym. W 2014 r. oddano do użytku Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii (CePT). Kampus Banacha obejmuje również gmach Wydziału Farmaceutycznego i Centralny Szpital Kliniczny – Przychodnia Specjalistyczna Banacha – oba budynki znajdują się przy ulicy Banacha. Na terenie Kampusu Banacha zlokalizowane są także: Szpital Pediatryczny (w którym mieści się Dziecięcy Szpital Kliniczny im. Józefa Polikarpa Brudzińskiego – Przychodnia Specjalistyczna dla dzieci), Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne WUM oraz Uniwersyteckie Centrum Stomatologii CM WUM, a także, drugi w Polsce – Dom Ronalda McDonalda.

Kampus Lindleya to zespół budynków Uczelni znajdujący się w centrum Warszawy – między ulicami^[8]: Lindleya, Koszykową, Chałubińskiego i Nowogrodzką. To tutaj mieści się zmodernizowane Centrum Biostruktury i Zakład Medycyny Sądowej oraz Dom Medyków. Przy ul. Lindleya znajduje się podległy Uczelni Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus – Przychodnia Specjalistyczna Lindleya.

Wiele jednostek Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego rozsianych jest poza Kampusami i szpitalami klinicznymi w różnych częściach Warszawy, jak np. Zakłady Wydziału Nauk o Zdrowiu mające swoją siedzibę w budynku przy ulicy Ciołka.

• doktorzy honoris causa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

• Szkoła Główna Warszawska, oprac. Bronisław Bartkiewicz, Kraków 1901.
• Józef Bieliński, Królewski Uniwersytet Warszawski (1816-1831), Warszawa 1907-1913.
• Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807-1915, pod red. Stefana Kieniewicza, Warszawa 1981.
• Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789-1950), pod red. Marcina Łyskanowskiego, Andrzeja Stapińskiego i Andrzeja Śródki, Warszawa 1990.
• Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie (1809-2006), pod red. Marka Krawczyka, Lublin 2008.
• Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego, pod red. Piotra M. Majewskiego, 3 t., Warszawa 2016.

• Strona internetowa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
• Warszawski Uniwersytet Medyczny w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI).