Ryn (gromada)
| gromada | |||
| 1954–1973 | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Data powstania |
4 października 1954 | ||
| Data likwidacji |
1 stycznia 1973 | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1954) | |||
| |||
| Liczba reprezentantów | |||
| |||
Ryn – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Ryn z siedzibą GRN w mieście Rynie (nie wchodzącym w jej skład) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie giżyckim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 13 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Ławki, Mioduńskie, Mrówki, Rybical, Tros i Skorupki oraz PGR Głąbowo z dotychczasowej gromady Knis ze zniesionej gminy Ryn, ponadto miejscowości Dzikowizna, Raczkowo, Ruminek, Hermanowa Wola, Ryn Mały i Ryński Dwór z miasta Rynu, w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 12 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
1 stycznia 1958 do gromady Ryn włączono obszar zniesionej gromady Krzyżany w tymże powiecie[8].
31 grudnia 1961 do gromady Ryn włączono wsie Prażmowo, Stara Rudówka i Szymonka ze zniesionej gromady Stara Rudówka w tymże powiecie[9].
31 grudnia 1967 z gromady Ryn wyłączono część obszaru PGL nadleśnictwo Ryn (133 ha), włączając ją do gromady Sterławki Wielkie, oraz część obszaru PGL nadleśnictwo Ryn (29 ha), włączając ją do gromady Wilkasy – w tymże powiecie; do gromady Ryn włączono natomiast część obszaru wsi Rudówka i część obszaru PGR Monetki (razem 42 ha) z gromady Wilkasy; ponadto część obszaru jeziora Guber (77 ha) oraz części obszarów PGR Głąbowo, PGR Canki, PGL nadleśnictwo Ryn i jeziora Orło (razem 468 ha) z gromady Sterławki Wielkie w tymże powiecie[10].
1 stycznia 1969 z gromady Ryn wyłączono: a) część obszaru PGR Grabówka (88 ha), włączając ją do gromady Woźnice oraz b) część obszaru wsi Sądry (90 ha), włączając ją do gromady Użranki – obie w powiecie mrągowskim w tymże województwie[11]
22 grudnia 1971 do gromady Ryn włączono miejscowości Grzybowo, Jeziorko, Kronowo, Orło, Sterławki Wielkie i Sterławki Szlacheckie ze zniesionej gromady Sterławki Wielkie w tymże powiecie[12].
31 grudnia 1971 z gromady Ryn wyłączono wieś Prażmowo, włączając ją do gromady Wilkasy w tymże powiecie[13].
1 stycznia 1972 z gromady Ryn wyłączono część obszaru miejscowości Ryn-Kolonia (20,09 ha), część jeziora Ryńskiego (4,75 ha) i część obszaru PGR Canki (0,27 ha), włączając ją do miasta Ryn w tymże powiecie[14].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[15]. 1 stycznia 1973 w powiecie giżyckim reaktywowano gminę Ryn[16].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 13 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu giżyckiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
- ↑ Uchwała Nr XLV/235/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Giżycku dnia 2 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 33)
- ↑ Uchwała Nr V/23b/57 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 16 listopada 1957 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1957 r., Nr. 8, Poz. 33)
- ↑ Uchwała Nr III/19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 12 października 1961 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 grudnia 1961 r., Nr. 22, Poz. 191)
- ↑ Uchwała Nr XIV/60/67 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 października 1967 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 15 listopada 1967 r., Nr. 13, Poz. 103)
- ↑ Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 340
- ↑ Uchwała Nr XIV/49/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 28 września 1971 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 22 grudnia 1971 r., Nr. 13, Poz. 140)
- ↑ Uchwała Nr XIV/50/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 28 września 1971 r. w sprawie zmiany granic gromad w powiatach giżyckim i piskim oraz przeniesienia siedziby gromadzkiej rady narodowej w powiecie nidzickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 22 grudnia 1971 r., Nr. 13, Poz. 141)
- ↑ Dz.U. z 1971 r. nr 15, poz. 152
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
- ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)