R-30 Buława

Ten artykuł dotyczy rosyjskiego pocisku balistycznego. Zobacz też: inne znaczenia nazwy Buława.

R-30 Buława

Państwo	Rosja
Producent	Moskiewski Instytut Techniki Cieplnej
Inne nazwy	RSM-56, 3M30, kod NATO: SS-N-30
Typ	SLBM
Status	w służbie
Długość	12,1 m
Średnica	2,1 m
Masa startowa	36 800 kg
Napęd	trójstopniowy, stopień I i II na paliwo stałe, III na paliwo ciekłe
Paliwo	stałe paliwo rakietowe, ciekłe paliwo rakietowe
Prędkość	ok. 22 Ma
Zasięg	>8000 km
Udźwig	6 głowic MIRV (1150 kg)
Głowica	głowica bojowa termojądrowa ang. MIRV, 100-150 kT

R-30 Buława (NATO: SS-N-30) – rosyjski trzystopniowy pocisk balistyczny ang. SLBM na paliwo stałe, przeznaczony dla okrętów podwodnych projektu 955. Pocisk, którego deklarowany przez Rosję zgodnie z traktatami ang. SALT oraz START 1 udźwig (throw-weight) wynosi 1150 kg, zdolny jest do dostarczenia 6 głowic ang. MIRV na odległość >8000 km.

Konstrukcja Buławy oparta jest na projekcie pocisku typu ang. ICBM Topol-M (SS-27). Wzmocniono jednak zewnętrzną osłonę jego głowic bojowych. W aktualnej fazie rozwoju konstrukcyjnego, jest w stanie przenieść do 6 głowic termojądrowych. Według twierdzeń rosyjskich, pocisk jest w stanie spenetrować „praktycznie każdą obronę przeciwrakietową na świecie”. Jego innowacyjność polega na nieprzewidywalnej zmianie trajektorii lotu.

Pierwotnie wejście do służby nowego pocisku miało nastąpić już w 2006, jednakże na skutek serii niepomyślnych prób, termin ten parokrotnie przesuwano. Pierwsze trzy okręty podwodne projektu 955 miały zostać wyposażone w Buławy do 2010 roku. Rosyjscy specjaliści wskazali potrzebę wykonania 12-14 prób, by potwierdzić sprawność tej broni. Po nieudanym teście pocisku 23 grudnia 2008 r., wielu analityków i dziennikarzy sugerowało możliwość anulowania programu tego pocisku, jednakże 3 stycznia 2009 roku Zastępca Szefa Sztabu Generalnego SZ Fed. Ros. gen. płk Anatoli Nogowicyn – stwierdził, iż pocisk R-30 „będzie sukcesem”, a jego program nie zostanie anulowany. Dodał też, iż przyczyna niepowodzeń testów tkwi na styku rozwiązań konstrukcyjnych z produkcyjnymi, jednakże problemy zostaną rozwiązane^[1].

Problemy spowodują jednak kolejne opóźnienie wejścia pocisku do służby, konieczność przeprowadzenia w 2009 roku dodatkowych nieplanowanych wcześniej testów oraz opóźnienie o kolejny rok wejścia do służby przeznaczonego dla tego systemu rakietowego okrętu podwodnego projektu 955 – K-535 Jurij Dołgoruki. Nieoficjalnie, problemy konstrukcyjne pocisku, łączone są z powierzeniem jego konstrukcji Moskiewskiemu Instytutowi Techniki Cieplnej (MIT), które zaprojektowało między innymi pocisk Topol-M, nie miało jednak dotąd jakiegokolwiek doświadczenia w projektowaniu balistycznych pocisków morskich. Powierzenie konstrukcji pocisku temu biuru wywołało szereg kontrowersji, gdyż powierzając MIT opracowanie Buławy, pominięto dysponujące wielkim doświadczeniem w konstruowaniu tej klasie pocisków inne biura konstrukcyjne, które – jak biuro KBM – od wczesnych lat po II wojnie świat. w ZSRR, specjalizują się w konstrukcji morskich pocisków balistycznych.

Tabela przedstawia testy systemu poprzedzające włączenie rakiety do arsenału Federacji Rosyjskiej, których przeprowadzenie zostało potwierdzone przez Ministerstwo Obrony FR. Lista nie obejmuje wszystkich odpaleń rakiet.

Zestawienie testów R-30 Buława^[2]

	Data	Wynik	Uwagi
	11/12/03		Test odpalenia atrapy pocisku
	23/08/04		Test odpalenia
Testy w locie
1.	27/09/05	(?)	Pierwszy test w locie. Odpalenie z wynurzonego okrętu podwodnego. Raporty o awarii silnika III stopnia.
2.	21/12/05		Pierwszy start z zanurzonego okrętu podwodnego
3.	07/09/06		Start z zanurzonego okrętu. Awaria silnika I stopnia wkrótce po starcie
4.	25/10/06		Start z zanurzonego okrętu. Awaria silnika III stopnia
5.	24/12/06		Start z wynurzonego okrętu. Awaria silnika III stopnia
6.	28/06/07		Niepotwierdzone raporty o problemach z jedną z głowic
7.	10/11/07		Awaria silnika I stopnia wkrótce po starcie
8.	18/09/08		Awaria post-bustera
9.	28/11/08		Pierwszy całkowicie udany test
10.	23/12/08		Awaria silnika III stopnia
11.	15/07/09		Awaria silnika I stopnia
12.	10/12/09		Awaria silnika III stopnia[3]
13.	07/10/10		Test udany[4]
14.	29/10/10		Test udany[5]
15.	28/06/2011		Pierwszy test ze startem z "Jurij Dołgoruki" projektu 955
16.	27/08/2011		Udany test z pokładu "Jurij Dołgoruki"
17.	28/10/2011		Z pokładu "Jurij Dołgoruki"
18.	23/12/2011		Udany test odpalenia salwy rakiet (dwie rakiety) z pokładu "Jurij Dołgoruki"
19.	23/12/2011		Udany test odpalenia salwy rakiet (dwie rakiety) z pokładu "Jurij Dołgoruki"
20.	06/09/2013		Nieudany test z pokładu "Aleksandra Newskiego"
21.	10/09/2014		Pierwsze odpalenia z pokładu "Władimir Monomach"
22.	29/10/2014		Z pokładu "Jurij Dołgoruki"
23.	28/11/2014		Z pokładu "Aleksandr Newski"
24.	14/11/2015		Udany test odpalenia salwy rakiet (dwie rakiety) z pokładu "Władimir Monomach"
25.	14/11/2015		Udany test odpalenia salwy rakiet (dwie rakiety) z pokładu "Władimir Monomach"

Pocisk przechodził również testy odpalenia (pop-up) z wyrzutni naziemnej^[6] 23.5.2018 r. okręt K-535 odpalił z położenia podwodnego 4 pociski 3M30^[7], pociski trafiły w cele na poligonie Kura.

• strona z USA o pocisku (ang.)
• strona instytucji z USA o pocisku 3M30 (ang.)
• Cnews.ru: Россия обнародовала характеристики «Булавы». cnews.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-04-08)]. (ros.).
• New York Times: Russian Weapon Is in Need of Rescue (ang.)
• artykuł internetowy o udanym teście 3M30