SZD-48 Jantar Standard 2/3
 Szybowiec Jantar Standard 3 w locie | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Przedsiębiorstwo Doświadczalno-Produkcyjne Szybownictwa PZL Bielsko w Bielsku-Białej |
| Konstruktor | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
laminatowa |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
10 grudnia 1977 (Std. 2) |
| Lata produkcji |
1977–1993 |
| Liczba egz. |
1 prototyp |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
15,00 m |
| Wydłużenie |
21,10 |
| Długość |
6,85 m |
| Wysokość |
1,51 m |
| Powierzchnia nośna |
10,66 m² |
| Profil skrzydła |
NN-8 |
| Masa | |
| Własna |
260-270 kg |
| Startowa |
390 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna |
74 km/h |
| Prędkość ekonomiczna |
75 km/h |
| Prędkość optymalna |
95 km/h |
| Prędkość dopuszczalna |
285 km/h |
| Prędkość holowania |
150 km/h |
| Prędkość min. opadania |
0,60 m/s |
| Doskonałość maks. |
40 |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji |
+5,3 / -2,65 g |
| Dane operacyjne | |
| Wyposażenie dodatkowe | |
| Zbiorniki balastowe 150 l. | |
SZD-48 Jantar Standard 2 oraz 3 – polski, jednomiejscowy, wyczynowy szybowiec laminatowy klasy standard, zaprojektowany w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Doświadczalnym Szybownictwa PZL Bielsko w Bielsku-Białej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Szybowiec SZD-41B Jantar Standard stał się podstawą do opracowania nowej konstrukcji. W nowym szybowcu zwiększono pojemność zbiorników balastowych do 150 litrów, wzmocniono konstrukcję skrzydeł, zmieniono sposób montażu kratownicy oraz mocowanie lotek. Prototyp został oblatany 10 grudnia 1977 r. przez Januarego Romana. W pierwsza serii produkcyjnej, oznaczonej jako SZD-48-1 Jantar Standard 2 dodano klapkę gradientową na sterze wysokości, zmieniono konstrukcję podwozia oraz wprowadzono limuzynę otwieraną do tyłu w górę. Prototyp tej wersji został oblatany 18 września 1978 r. przez Januarego Romana w Bielsku. Powstało 285 egzemplarzy tej wersji[1].
Inżynier Bogumił Szuba opracował w 1982 r. kolejną wersję rozwojową szybowca oznaczoną jako SZD-48-3 Jantar Standard 3. W tej wersji zmieniono obrys steru kierunku, jak i kształt oraz sposób otwierania limuzyny i powiększono zbiorniki balastowe do 180 litrów. Prototyp tej wersji, powstały na bazie seryjnego egzemplarza o numerze W-903, oblatał również January Roman 15 kwietnia 1982 r.[1] Powstało 349 egzemplarzy tej wersji.
Konstrukcja
[edytuj | edytuj kod]Jednomiejscowy, wysokowyczynowy szybowiec zawodniczy klasy standard[2][3][4] w układzie grzbietopłata.
Kadłub wykonany z laminatu jako całość ze statecznikiem kierunku. W części centralnej znajduje się stalowa kratownica będąca miejscem montażu skrzydeł i podwozia. W statecznik pionowy jest wlaminowana antena radiostacji. Kabina wyposażona w kolumnową tablicę przyrządów z laminatową osłoną wyposażoną w prędkościomierz PR-400S, wysokościomierz W-10S lub W-12S, wariometry WRS-5D i PR-03 z kompensatorem KWEC, zakrętomierz EZS-3, busolę BS-1 lub KI-13A. Istnieje możliwość instalacji radiostacji i aparatury tlenowej. Pedały regulowane w locie, fotel pilota regulowany przed startem. Kabina jest wyposażona w system regulowanej wentylacji z nadmuchem na przednią szybę. Szybowiec jest wyposażony instalację sanitarną oraz w dwa zaczepy do startu na holu lub za wyciągarką.
Skrzydło dwudzielne, skorupowe, jednodźwigarowe (dźwigar skrzynkowy) o obrysie trapezowym z profilem NN-8. Lotka konstrukcji przekładkowej, hamulce aerodynamiczne metalowe, jednopłytowe na obu powierzchniach skrzydła.
Usterzenie w układzie T. Ster kierunku, statecznik wysokości i ster wysokości o konstrukcji przekładkowej. Ster wysokości dzielony, każda część zawieszona w 3 punktach. Obie części steru wysokości posiadają stałe klapki laminatowe zwiększające moment zawiasowy. Ster kierunku wyważony masowo i zawieszony w 2 punktach.
Podwozie jednotorowe, chowane, nieamortyzowane z kółkiem (zaopatrzonym w hamulec tarczowy) i stałym kółkiem ogonowym.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 146
- ↑ Instrukcja użytkowania w locie - SZD-48-3 Jantar Standard 3
- ↑ SZD-48 Jantar Std.2 i Std.3
- ↑ Władysław Okramus: Szybowiec wyczynowy SZD-48 Jantar Standard 2. „Skrzydlata Polska”. 46/1978, s. 8-9, 12 listopada 1978. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
