SMS Dromedar
 SMS „Dromedar” w 1891 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
marzec 1890 |
| Wodowanie |
25 listopada 1890 |
 K.u.K. Kriegsmarine
| |
| Nazwa |
SMS „Dromedar” |
| Wejście do służby |
maj 1891 |
| Wycofanie ze służby |
1 listopada 1918 |
| Los okrętu | |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 175 ton |
| Długość |
32 metry |
| Szerokość |
5,4 m |
| Zanurzenie |
1,9 m |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa potrójnego rozprężania 1 kocioł cylindryczny moc 350 KM, 1 śruba | |
| Prędkość |
10 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 3 działa kal. 47 mm (3 x I) 50 min | |
| Załoga |
25–28 |
SMS Dromedar – austro-węgierski stawiacz min z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej. Jednostka została zwodowana 25 listopada 1890 roku w stoczni Marinearsenal w Poli, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine wcielono ją w maju 1891 roku. W wyniku podziału floty po upadku Austro-Węgier jednostkę przyznano Francji, gdzie została złomowana.
Projekt i budowa
[edytuj | edytuj kod]Stawiacz min „Dromedar” zbudowany został w stoczni Marinearsenal w Poli[1][2]. Jednostka początkowo miała pełnić rolę holownika[3]. Stępkę okrętu położono w marcu 1890 roku, a zwodowany został 25 listopada tego roku[1][2].
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]Okręt był niewielkim stawiaczem min[2]. Długość całkowita wynosiła 32 metry, szerokość 5,4 metra i zanurzenie 1,9 metra (maksymalne 2,41 metra)[4][5]. Wyporność normalna wynosiła 175 ton[2][4]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 350 KM, do której parę dostarczał jeden kocioł cylindryczny opalany węglem[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 10 węzłów[1][2].
Uzbrojenie okrętu składało się z trzech pojedynczych dział kalibru 47 mm SFK L/33 Hotchkiss[5][6][a]. Jednostka mogła zabrać na pokład ładunek 50 min morskich[1][7][b].
Załoga okrętu liczyła od 25 do 28 oficerów, podoficerów i marynarzy[5][7].
Służba
[edytuj | edytuj kod]SMS[c] „Dromedar” został wcielony do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine w maju 1891 roku[1][2]. Okręt był pierwszym austro-węgierskim stawiaczem min[9][d]. W 1911 roku na okręcie dokonano modernizacji układu napędowego, montując w miejscu kotła cylindrycznego kocioł typu Yarrow[1][2]. W momencie wybuchu I wojny światowej „Dromedar” wchodził w skład 21. i 22. Grupy Torpedowców (wraz z SM Tb 13, SM Tb 15, SM Tb 16, SM Tb 17, SM Tb 21, SM Tb 22, SM Tb 36 i SM Tb 38), stacjonując w Cattaro[10]. Okręt wziął aktywny udział w działaniach wojennych, pełniąc funkcję bojową oraz szkoleniową[5]. 9 czerwca 1916 roku „Dromedar” stał się celem nieskutecznego ataku torpedowego przeprowadzonego przez niezidentyfikowany okręt podwodny przeciwnika[11]. Z powodu rozpadu monarchii habsburskiej 1 listopada 1918 roku na jednostce opuszczono po raz ostatni banderę KuKK[12]. Okręt został następnie przejęty przez nowo powstałe Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów, lecz decyzja ta nie została uznana przez zwycięskie mocarstwa[6]. W wyniku przeprowadzonego w styczniu 1920 roku podziału floty austro-węgierskiej okręt został przyznany Francji[13]. Jednostka została przebazowana do Francji w 1920 roku i tam złomowana[1][2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Identycznie podaje Csonkaréti 2004 ↓, s. 312. Natomiast Greger 1976 ↓, s. 84 i Gogin 2024 ↓ podają, że na uzbrojenie „Dromedara” składały się dwa działa kalibru 47 mm.
- ↑ Identycznie podaje Gogin 2024 ↓. Natomiast Schrott 2001 ↓, s. 9 i Koszela 2019 ↓, s. 187 podają, że okręt mógł zabrać na pokład 44–65 min.
- ↑ SMS – Seiner Majestät Schiff – Okręt Jego Wysokości[8].
- ↑ Pozostałymi trzema austro-węgierskimi stawiaczami min były „Salamander”, „Basilisk” i „Chamäleon”[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Greger 1976 ↓, s. 84.
- ↑ a b c d e f g h i Gogin 2024 ↓.
- ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 13.
- ↑ a b Greger 1976 ↓, s. 83.
- ↑ a b c d Schrott 2001 ↓, s. 9.
- ↑ a b Koszela 2019 ↓, s. 187.
- ↑ a b Csonkaréti 2004 ↓, s. 312.
- ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 78.
- ↑ a b Schrott 2001 ↓, s. 8.
- ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 274.
- ↑ Csonkaréti 2004 ↓, s. 112.
- ↑ Rochowicz 2003 ↓, s. 43.
- ↑ Rochowicz 2003 ↓, s. 46–47.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
- Ivan Gogin: DROMEDAR minelayer (1891). Navypedia. [dostęp 2024-04-19]. (ang.).
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.).
- Witold Koszela: Zapomniana flota. Okręty Austro-Węgier w I wojnie światowej. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-8178-199-2.
- Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5 (41), 2003. ISSN 1426-529X.
- Karl Schrott. Okręty minowe cesarsko-królewskiej Marynarki Wojennej Austro-Węgier. Cz. I. „Okręty Wojenne”. Nr 4 (49), 2001. ISSN 1231-014X.
