Ministerstwo Obrony (Izrael)
 Symbol Ministerstwa Obrony Izraela | |
 Wejście do Ministerstwa Obrony Izraela | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
1948 |
| Siedziba | |
| Minister | |
| Adres | |
| 127-133 Begin Rd. | |
| Strona internetowa | |
Ministerstwo Obrony Izraela (hebr. משרד הביטחון, Misrad ha-Bitachon) – urząd administracji rządowej w Izraelu podlegający ministrowi właściwemu do spraw wojska. Jest tzw. resortem siłowym, odpowiedzialnym za obronę Państwa Izrael przed zewnętrznymi i wewnętrznymi zagrożeniami militarnymi. Jego politycznym zwierzchnikiem jest Minister Obrony. Ministerstwo ma swoją siedzibę w nowoczesnym biurowcu Matkal Tower, znajdującym się na terenie kampusu wojskowego w dzisiejszym osiedlu Ha-Kirja, w centrum Tel Awiwu.
Zadania Ministerstwa
[edytuj | edytuj kod]Ministerstwo odpowiada za działania Sił Obronnych Izraela oraz rozwój izraelskiego przemysłu zbrojeniowego (m.in. firmy takie jak Rafael, Israel Military Industries (Taas), Israel Aerospace Industries).
Do zadań ministerstwa należą:
- kierowanie w czasie pokoju Siłami Obronnymi Izraela, przygotowywanie założeń obronnych państwa, w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury sił zbrojnych
- realizowanie założeń, decyzji, postanowień i wytycznych rządu w zakresie obrony narodowej
- sprawowanie nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji państwowej, instytucje państwowe, samorządy, podmioty gospodarcze itp.
- sprawowanie ogólnego kierownictwa w sprawach wykonywania powszechnego obowiązku obrony.
Organizacja
[edytuj | edytuj kod]W skład prezydium ministerstwa wchodzą:
- Koordynator Działań Rządu na Terytoriach (מתאם פעולות הממשלה בשטחים) – odpowiada za koordynację działań i współpracę pomiędzy izraelskim rządem, wojskiem, samorządami lokalnymi i władzami Autonomii Palestyńskiej
- Nadzwyczajna Gospodarka – agencja rządowa przygotowująca przedsiębiorstwa i usługi do funkcjonowania w sytuacjach kryzysowych. Jest odpowiedzialna za przygotowanie gospodarki narodowej do funkcjonowania w warunkach wojny, przygotowanie władz lokalnych i utrzymanie w gotowości planów ewakuacyjnych.
- Komisarz Wojskowy – ciało administracyjne odpowiedzialne za kontakty z żołnierzami i ich rodzinami, oraz postępowaniem w przypadku wykroczeń.
- Wydział Bezpieczeństwa – rządowa firma ochrony ministerstwa i przemysłu zbrojeniowego, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc produkcji broni masowego rażenia.
- Kontroler Ministerstwa Obrony
- Fundusz Weteranów
- Wydział Rehabilitacji Niepełnosprawnych
Dodatkowo ministerstwo posiada jednostki wspierające działania na różnych polach:
- Departament Pomocy Obrony (hebr. סיב"ט, Sibat)
- Departament Budżetowy (את"ק, At'ak)
- Departament Finansowy (אכ"ס, Ach'as)
- Departament Organizacji i Kontroli Administracji (אב"מ, Ab'm)
- Departament Informatyki i Zarządzania Systemami Informatycznymi (מל"ן – מרכז לעיבוד נתונים)
- Departament Zasobów Ludzkich (אמ"א, Ama)
- Departament Operacji Logistycznych (אמו"ן, Amenu)
- Departament Bezpieczeństwa Społecznego (לשעבר – נוער ונח"ל)
- Zakład Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
- Wydział Wdów i Zmarłych
- Wydział Programu Czołg (מנת"ק, Mnat'ak)
- Departament Zaopatrzenia i Rozwoju Infrastruktury Technicznej (מפא"ת)
Budżet
[edytuj | edytuj kod]Jest to ministerstwo o największym budżecie w państwie. W latach 1960–1966 Izrael przeznaczał na cele obronne średnio 9% PKB. Wydatki na obronność gwałtownie wzrosły po wojnach 1967 i 1973. W 1980 osiągnęły rekordową wielkość 24% PKB, i od tego momentu zaczęły spadać do obecnej wielkości około 9% PKB (wydatki rzędu 15 miliardów dolarów) po podpisaniu traktatów pokojowych z Egiptem i Jordanią[1]. Pomimo tej redukcji wydatków na obronność, Izrael znajduje się w światowej czołówce państw na świecie, które wydają najwięcej pieniędzy na zbrojenia[2].
W dniu 30 września 2009 premier Binjamin Netanjahu, minister obrony Ehud Barak i minister finansów Juwal Steinitz zatwierdzili zwiększenie wydatków na obronność kraju. Decyzję tę podjęto ze względu na zwiększone zagrożenie ze strony Iranu. Ostatecznie parlament zatwierdził dwuletni budżet państwa, który zakłada rekordowe w historii Izraela wydatki na obronność. W 2009 budżet obronny otrzymał 48,6 mld ILS, a w 2010 53,2 mld ILS[3].
Ministrowie obrony
[edytuj | edytuj kod]| Imię i nazwisko | Początek kadencji | Koniec kadencji | Partia polityczna | Sposób odejścia |
|---|---|---|---|---|
| Dawid Ben Gurion | 14 maja 1948 | 26 stycznia 1954 | Mapai | Tymczasowe odejście na emeryturę |
| Pinchas Lawon | 26 stycznia 1954 | 21 lutego 1955 | Mapai | Rezygnacja ze względu na tzw. aferę Lawona |
| Dawid Ben Gurion | 21 lutego 1955 | 26 czerwca 1963 | Mapai | Rezygnacja z urzędu premiera i ministra obrony |
| Lewi Eszkol | 26 czerwca 1963 | 2 czerwca 1967 | Mapai | Odejście ze względu na naciski koalicji rządowej po wojnie sześciodniowej |
| Mosze Dajan | 2 czerwca 1967 | 6 marca 1974 | Rafi, Koalicja Pracy | Rezygnacja po publikacji raportu Komisji Agranata |
| Szimon Peres | 6 marca 1974 | 20 czerwca 1977 | Koalicja Pracy | Przegrana w wyborach |
| Ezer Weizman | 20 czerwca 1977 | 26 maja 1980 | Likud | Rezygnacja po ujawnieniu informacji o opóźnianiu przez niego negocjacji pokojowych z Egiptem |
| Menachem Begin | 26 maja 1980 | 5 sierpnia 1981 | Likud | Wybory do Knesetu |
| Ariel Szaron | 5 sierpnia 1981 | 14 lutego 1983 | Likud | Rezygnacja po publikacji raportu Komisji Kahane w sprawie masakry w Sabrze i Szatili |
| Menachem Begin | 14 lutego 1983 | 23 lutego 1983 | Likud | Powołanie Mosze Arensa na ministra obrony |
| Mosze Arens | 23 lutego 1983 | 13 września 1984 | Likud | Przegrane wybory |
| Icchak Rabin | 13 września 1984 | 15 marca 1990 | Koalicja Pracy | Utworzenie rządu jedności narodowej z Likudem |
| Icchak Szamir | 15 marca 1990 | 11 czerwca 1990 | Likud | Powołanie Mosze Arensa na ministra obrony |
| Mosze Arens | 11 czerwca 1990 | 13 lipca 1992 | Likud | Wybory do Knesetu |
| Icchak Rabin | 13 lipca 1992 | 4 listopada 1995 | Partia Pracy | Zamordowany |
| Szimon Peres | 4 listopada 1995 | 18 czerwca 1996 | Partia Pracy | Przegrana w wyborach |
| Jicchak Mordechaj | 18 czerwca 1996 | 25 stycznia 1999 | Likud | Odwołany przez premiera za kontakty z Partią Centrum |
| Mosze Arens | 25 stycznia 1999 | 6 lipca 1999 | Likud | Przegrana w wyborach |
| Ehud Barak | 6 lipca 1999 | 7 marca 2001 | Partia Pracy | Przegrana w wyborach na premiera |
| Binjamin Ben Eli’ezer | 7 marca 2001 | 11 lutego 2002 | Jeden Izrael, Koalicja Pracy | Koalicja z Partią Pracy |
| Sza’ul Mofaz | 11 lutego 2002 | 4 maja 2006 | Likud, Kadima | Przegrana w wyborach |
| Amir Perec | 4 maja 2006 | 18 czerwca 2007 | Partia Pracy | Przegrana w wyborach na premiera |
| Ehud Barak | 18 czerwca 2007 | 18 marca 2013 | Partia Pracy | Nowa koalicja wyborcza |
| Mosze Ja’alon | 18 marca 2013 | 22 maja 2016 | Likud | |
| Awigdor Lieberman | 30 maja 2016 | 18 listopada 2018 | Nasz Dom Izrael | Rezygnacja w wyniku sporów politycznych[4] |
| Binjamin Netanjahu | 18 listopada 2018 | 12 listopada 2019 | Likud | |
| Naftali Bennett | 12 listopada 2019 | 17 maja 2020 | Nowa Prawica | |
| Beni Ganc | 17 maja 2020 | 29 grudnia 2022 | Niebiesko-Biali | |
| Jo’aw Galant | 29 grudnia 2022 | 5 listopada 2024 | Likud | Odwołany w wyniku sporów na tle polityki wewnętrznej i działań wojennych Izraela[5] |
| Jisra’el Kac | 5 listopada 2024 | Likud |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Charmaine Seitz: Israel's Defense Budget: The Business Side of War. [w:] The Jerusalem Fund [on-line]. 2001-01-30. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
- ↑ The world’s biggest military spenders by population. [w:] The Economist [on-line]. 2009-06-08. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
- ↑ Moti Bassok: Defense budget to grow, education spending to shrink. [w:] Ha-Arec [on-line]. 2009-09-30. [dostęp 2011-01-31]. (ang.).
- ↑ Raoul Wootliff, After Jewish Home anger, Netanyahu says he’ll reappoint deputy defense minister, „The Times of Israel”, 18 listopada 2018 [dostęp 2019-07-23].
- ↑ Tamar Michaelis, Tara John, Mick Krever, Netanyahu fires Israeli Defense Minister Yoav Gallant, after months of clashes over war and politics [online], CNN, 5 listopada 2024 [dostęp 2024-11-06] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rulers: Israel. Ministries, etc. Foreign Affairs. rulers.org. [dostęp 2016-09-21]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
|
