Martin Gropius
| |
| Imię i nazwisko urodzenia |
Martin Carl Philipp Gropius |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Martin Carl Philipp Gropius (ur. 1824, zm. 1880) – niemiecki architekt epoki historyzmu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu nauki w berlińskim Instytucie Rzemiosła (1843-1846)[1], Gropius złożył egzamin na geodetę[2]. Pobierał lekcje rysunku u Augusta von Kloebera (1846–1848)[3], studiował na Akademii Budowlanej w Berlinie[2], pracował dla Johanna Heinricha Stracka[2] i Adolfa Lohsego[3].
Po zdaniu egzaminu na architekta (1855), pracował przy budowach i jako asystent Karla Böttichera na Akademii Budowlanej[2]. Od 1856 działał jako niezależny architekt[3]. W latach 1862–1863 odbył podróż studyjną do Włoch i Grecji[3]. W 1866 założył razem z Heino Schmiedenem wspólne biuro Gropius & Schmieden[1]. W 1866 został profesorem Akademii Rzemiosła[3], następnie członkiem Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie i Wiedniu (1874)[3] i w 1869 dyrektorem Królewskiej Akademii Sztuki i Rzemiosła (niem. Königliche Kunst- und Gewerbeschule)[2].
Na studiach poznał historyzm – kierunek propagowany przez Karla Friedricha Schinkla i Karla Böttichera – któremu pozostał wierny. Większość projektów Gropiusa powstała w Berlinie[2].
Wnukiem brata Martina Gropiusa był Walter Gropius, jeden z najbardziej znanych architektów XX w.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- 1864 – szpital psychiatryczny w Neustadt-Eberswalde[1]
- 1868–1874 – szpital w berlińskiej dzielnicy Friedrichshain[1]
- szpital w Wiesbaden
- 1873–1876 – gmach uniwersytetu w Kilonii
- 1875–1877 – szpital wojskowy w berlińskiej dzielnicy Tempelhof[1]
- 1877–1881 – Muzeum Rzemiosła Artystycznego w Berlinie – w stylu neorenesansu wzorowanym na włoskich pałacach, obecnie znane jako Martin-Gropius-Bau i używane jako obiekt wystawowy[2][4]
- 1882–1884 – sala koncertowa w Lipsku – po śmierci Gropiusa zrealizowana przez Heino Schmiedena
Ponadto według planów Gropiusa zrealizowano wiele domów mieszkalnych i willi w Berlinie i okolicach[1], m.in.:
- 1858 – willa Heesego przy Lützowufer[3]
- 1863–1866 – willa Bleichrödera przy Am Knie w Charlottenburgu[3]
- 1865 – dom Mendelssohna przy Französische Strasse[3]
- 1865 – dom Lessinga przy Dorotheenstrasse 15[3]
- 1866 – wille przy Victoriastrasse[3]
W Polsce
[edytuj | edytuj kod]- Projekt wystroju wnętrz Établissement – Strzelnicy w Bydgoszczy (1866)[5].
- Budynek Dyrekcji Kolei w Bydgoszczy (1880)[6]
- Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Starych Dzieduszycach (wybudowany w 1869 roku).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Alfred Gotthold Meyer: Gropius, Martin Philipp. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 49. 1904, s. 558-561. (niem.).
- ↑ a b c d e f g Irmgard Wirth: Gropius, Martin Carl Philipp. W: Neue Deutsche Bioggrphie (NDB). T. 7. 1966, s. 132. (niem.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Landesdenkmalamt Berlin: Gropius, Martin. [dostęp 2010-07-25]. (niem.).
- ↑ Martin-Gropius-Bau: Geschichte. berlinerfestspiele.de. [dostęp 2010-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-19)]. (niem.).
- ↑ Bręczewska-Kulesza Daria: Dom towarzyski Bractwa Kurkowego w Bydgoszczy. [w.] Materiały do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu. zeszyt 13. Pracownia Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Bydgoszczy
- ↑ Jastrzębska-Puzowska Iwona, Winter Piotr: Budynek dawnej Dyrekcji Kolei Wschodniej w Bydgoszczy, [w:] Materiały do dziejów kultury i sztuki Bydgoszczy i regionu\, Zeszyt 1, Bydgoszcz 1996