Order Zasługi (Norwegia)
Królewski Norweski Order Zasługi (norw. Den Kongelige Norske Fortjenstorden lub Den Kongelege Norske Fortenstordenen) – drugie odznaczenie cywilne Królestwa Norwegii, przyznawane za wybitne zasługi wobec Norwegii i ludzkości.
Historia i insygnia
[edytuj | edytuj kod]Order został ustanowiony w 14 lipca 1985 przez Rząd Norwegii, co tego samego dnia zatwierdził król Olafa V ustanawiając statuty orderowe[1]. Odznaczenie to powstało w celu nagradzania obywateli cudzoziemskich i Norwegów zamieszkałych poza granicami państwa za wybitne zasługi wobec Norwegii i ludzkości[2]. Stworzono go, by uniknąć zbyt wielu nadań jedynego norweskiego Orderu św. Olafa, który od chwili ustanowienia Orderu Zasługi jest nadawany tylko Norwegom zamieszkałym na terenie kraju.
Order zorganizowany jest w systemie trzystopniowym z dodatkowym podziałem obu niższych stopni na dwie klasy:
- Krzyż Wielki (Storkross),
- Komandor:
- Komandor z Gwiazdą (Kommandør med stjerne),
- Komandor (Kommandør),
- Kawaler:
- Kawaler I Klasy (Riddar av 1. klasse),
- Kawaler (Riddar)[3],
gdzie stopień oficerski (czyli Kawalera I Klasy) dodano w lipcu 1986[1].
Order nadawany jest przez monarchę za pośrednictwem norweskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Oznaki w odróżnieniu do Orderu św. Olafa są własnością odznaczonego, ale przy otrzymaniu wyższej klasy trzeba odesłać dotychczasową oznakę do kancelarii orderowej.
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Odznaka orderu to pozłacany krzyż grecki typu tzw. krzyża koniczynowego – zwany krzyżem św. Olafa – z prostymi złotymi koronami typu średniowiecznego między ramionami. Na awersie nałożony jest nań emaliowany na czerwono krzyż grecki z ukoronowanym monogramem założyciela "O V" pośrodku krzyża, nieemaliowany rewers nosi rok ustanowienia orderu – "1985".
Gwiazda orderowa jest srebrna, ośmiopromienna, z nałożoną na nią oznaką orderu przy 1. stopniu lub z czerwonym greckim krzyżem z królewskim monogramem przy 2. stopniu. Oznaka orderowa najniższego stopnia – Kawalera I Klasy – jest srebrna i pozłacana, a Kawalera – srebrna.
Order noszony jest na ciemnoniebieskiej wstążce.
Odznaczeni
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Leif Weisenfeld. Ny norsk orden. „Ordenshistorisk Selskab Årskrift 1985/86”, s. 69-75, Nykøbing Falster: 1986. Ordenshistorisk Selskab. (duń.). ISBN 87-88513-03-3
- ↑ Fortenesteordenen: Statuttar. [w:] Ordener og Medaljer [on-line]. kongehuset.no, 2018-09-18. [dostęp 2024-05-09]. (norw.).
- ↑ Fortenesteordenen. [w:] Ordener og Medaljer [on-line]. www.kongehuset.no, 2021-03-19. [dostęp 2024-05-09]. (norw.).