Język gudźarati

ગુજરાતી

Obszar	Indie i inne
Liczba mówiących	ok. 61 mln
Pismo/alfabet	gudźarati
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki indoirańskie Języki indoaryjskie Język gudźarati
Status oficjalny
język urzędowy	Gudźarat, stan Indii
Organ regulujący	Akademia Językowa (Language Academy)
Ethnologue	2 prowincjonalny↗
Kody języka
ISO 639-1	gu
ISO 639-2	guj
ISO 639-3	guj
IETF	gu
Glottolog	guja1252
Ethnologue	guj
GOST 7.75–97	гуд 165
WALS	guj
SIL	GJR
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku gudźarati Słownik języka gudźarati w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język gudźarati, gudżarati, gudżaracki (ang. Gujarati) – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się blisko 61 mln mówiących^[1] – głównie mieszkańców Indii, gdzie w stanie Gudźarat oraz sąsiednich terytoriach Daman i Diu oraz Dadra i Nagar Haweli jest językiem urzędowym – jednym z 23 języków konstytucyjnych Indii. Najbliżej spokrewnione z nim języki to pendźabi i bradź bhasza. Posiada odrębny system pisma, tzw. alfabet sylabiczny gudżarati, wywodzący się ze starożytnego pisma brahmi.

Poza Indiami, użytkownicy tego języka mieszkają w Tanzanii (ok. 250 tys.), Ugandzie (ok. 150 tys.), Pakistanie (ok. 100 tys.), w Kenii (ok. 50 tys.) oraz w mniejszych społecznościach w Wielkiej Brytanii (głównie Leicester i Wembley) i Stanach Zjednoczonych (szczególnie w stanach New Jersey, Nowy Jork, Kalifornia i Teksas). Gudźarati był ojczystym językiem: Freddiego Mercurego, wokalisty grupy Queen, Mahatmy Gandhiego, „ojca Indii” oraz Quaid-e Azama Muhammada Alego Jinnaha, „ojca Pakistanu”.

Gramatyka formalna poprzednika tego języka została spisana przez mnicha dźinijskiego i uczonego o imieniu Hemachandra-acharya. Najstarsze utwory literackie pochodzą zaś z XVII w.

Można wyróżnić trzy główne warianty języka gudźarati, różniące się głównie słownictwem:

• hindi-gudżarati, pełniący funkcję języka urzędowego i nauczany w szkołach;
• parsi-gudżarati, używany przez indyjską społeczność Parsów. Odmiana ta charakteryzuje się znaczną liczbą słów pochodzenia czysto perskiego;
• muzułmańska odmiana gudżarati, wykazująca silne wpływy leksykalne perskiego i arabskiego.

Różnice gramatyczne między tymi odmianami są znikome.

• Bidhu Bhusan Das Gupta: Gujarati Self Taught. Kalkuta: Das Gupta Prakashan, 1980. (ang.). Brak numerów stron w książce

• Gujarati language and alphabet. Omniglot. [dostęp 2023-09-26]. (ang.).
• Useful phrases in Gujarati. Omniglot. [dostęp 2023-09-26]. (ang.).
• Gujarati, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2023-09-26]  (ang.).