Ewaryst (papież)
| Aristus | |
| Papież Biskup Rzymu | |
| |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 30/44 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
ok. 109 |
| Miejsce pochówku |
Cmentarz w Watykanie↗ |
| Papież | |
| Okres sprawowania |
ok. 101–109 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Pontyfikat |
ok. 101 |
| męczennik | |
| |
| Czczony przez | |
|---|---|
| Wspomnienie |
26 października |
| Atrybuty |
miecz, szopka |
Ewaryst (łac. Evaristus; znany także pod imieniem Aristo lub Aristus; ur. ok. 30/44[1][2] w Betlejem, zm. ok. 109 w Rzymie) – męczennik i święty Kościoła katolickiego, 5. papież w okresie ok. 101–109[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]O jego życiu niewiele wiadomo. Według Liber Pontificalis pochodził z helleńskiej rodziny, lecz jego ojciec[4], imieniem Judasz[5], był Żydem z Betlejem[4]. Mówili prawdopodobnie po grecku lub aramejsku. Betlejem jest wskazywane jako prawdopodobne miejsce narodzin. Spędził tam większość dzieciństwa[1]. Według tradycji nawrócił się na chrześcijaństwo i przybył do Rzymu[6].
Pontyfikat rozpoczął w 97, 99[7], 100[3] lub 101[7] roku n.e. (według różnych źródeł). Nie ma zgodności co do jego pontyfikatu, ani co do kolejności sprawowania urzędu. Ewarysta jako następcę Klemensa I wymienia Ireneusz, biskup Lugdunum, natomiast m.in. Catalogus Liberianus jako następcę Anakleta[5]. Co do długości pontyfikatu też źródła nie są zgodne: Euzebiusz z Cezarei twierdził, że jego pontyfikat trwał 8 lub 9 lat[3]. Katalog Liberiusza natomiast, że niespełna 14 lat. Liber Pontificalis przekazuje o 10 letnim pontyfikacie[8].
Liber Pontificalis utrzymuje, że to on podzielił Rzym na 7 diakoni (diaconias) i 25 "tytułów" – odpowiedniki parafii – i dał podwaliny pod Kolegium Kardynałów[3][9]. Był głęboko zaangażowany w rozszerzanie powołań w Kościele. Trzykrotnie udzielił święceń kapłańskich. Mianował sześciu kapłanów, dwóch diakonów i pięciu biskupów[10]. Podczas jego pontyfikatu duchowieństwo umocniło się i nastąpił bardzo szybki wzrost liczebności zgromadzeń wierzących[9][11].
Zgodnie z tradycją, kiedy trafił do więzienia, strażnicy pilnujący go byli zdumieni jego radością, ponieważ uważał się za uprzywilejowanego, że został uznany za godnego cierpieć i umrzeć za Jezusa[11]. Według tradycji zginął śmiercią męczeńską przez ścięcie za czasów panowania Trajana, w tym samym czasie co Ignacy Antiocheński. Obecnie podawane jest to w wątpliwość. Badania nie potwierdzają także złożenia ciała obok grobu św. Piotra[5][9][12].
Kościół katolicki wspomina Ewarysta 26 października[3][9]. Przedstawiany jest z mieczem lub szopką[2][11].
Dwa dokumenty przypisywane mu przez Pseudo-Izydora są sfałszowane[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pope St. Evaristus. popehistory.com. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b Daily Saints – 26 October. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 19-20. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b Ewaryst, papież. DEON. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ a b c Kazimierz Dopierała: Księga papieży. Poznań: Zysk i S-ka, 2019, s. 34. ISBN 978-83-8116-793-2.
- ↑ Saint Evaristus Catholic Saint. spreadjesus.org, 2021-02-25. [dostęp 2021-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 15. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ Watykan. Historia Papiestwa od św. Piotra do Benedykta XVI, Święty Klemens, 2005, s. 5.
- ↑ a b c d e Pope St. Evaristus. newadvent.org. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ St. Evaristus, Pope. catholicnewsagency.com. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b c Saint Evaristus, Pope and Martyr. reginamag.com. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ EVARISTUS, POPE, ST.. encyclopedia.com. [dostęp 2021-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Evaristus. vatican.va. [dostęp 2021-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
| Uznani za świętego bez formalnej kanonizacji |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Formalnie kanonizowani i beatyfikowani przez Kościół katolicki |
