Budowo
wieś | |
Kościół NMP Królowej Polski w Budowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
657[2] |
Strefa numeracyjna |
59 |
Kod pocztowy |
76-248[3] |
Tablice rejestracyjne |
GSL |
SIMC |
0743936 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego | |
Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska | |
54°19′17″N 17°23′28″E/54,321389 17,391111[1] |
Budowo (kaszb. Bùdowò[4][5], niem. Budow) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska, nad rzeką Skotawą i przy trasie drogi wojewódzkiej nr 210. Wieś jest siedzibą sołectwa "Budowo" w którego skład wchodzi również Budówko.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa miejscowości jest hybrydą etymologiczną i ma charakter kulturowy. Powstała przez dodanie do nazwy pospolitej buda „chata” (z niem. Bude) formantu -owo. Niemiecka nazwa Budow jest adaptacją fonetyczną pierwotnej hybrydy słowiańsko-germańskiej.
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Bùdowò[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W miejscowym kościele kazania dla Kaszubów odbywały się w ich języku jeszcze w 1784 r. Budowo utrzymało swój kaszubski charakter jeszcze do połowy następnego wieku. Miejscowość była stacją końcową trasy Słupskiej Kolei Powiatowej Słupsk-Budowo (obecnie nieistniejącej)
W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Budowo. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Budowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Pozostałości IX-wiecznego grodziska Budowo (na południowym wschodzie od miejscowości)
- Kościół gotycki z przełomu XIII i XIV wieku, z XVII w. wieżą, krytą hełmem ostrosłupowym, na wschodniej ścianie gotyckie blendy, centralna w kształcie krzyża, pozostałe różnego rodzaju. Wnętrze ozdobione rokokową polichromią i barokowym wyposażeniem.
- pozostałości folwarku z XVIII w. lodownią, obok zdziczały park[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 12415
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 104 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Uchwała nr 6 2010 – Nazwy miast, wsi gminnych i sołeckich – Skarbnica Kaszubska [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
- ↑ Kôrta Kraju Kaszëbów / Mapa Kaszub – Kaszëbskô Jednota [online] [dostęp 2023-12-18] (pol.).
- ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 200, ISBN 978-83-62137-50-3 .
- ↑ Piotr Skurzyński , Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 187, ISBN 978-83-7495-133-3 .