Brian Aldiss

Brian Aldiss
	; Brian Aldiss podczas 63. Worldconu w Glasgow (2005)
Imię i nazwisko	Brian Wilson Aldiss
Data i miejsce urodzenia	18 sierpnia 1925 ; East Dereham
Data i miejsce śmierci	19 sierpnia 2017 ; Oksford
Język	angielski
Dziedzina sztuki	literatura, fantastyka naukowa
	Ważne dzieła
	Non stop; Trylogia Helikonii;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Brian Wilson Aldiss OBE (ur. 18 sierpnia 1925 w East Dereham, zm. 19 sierpnia 2017 w Oksfordzie) – brytyjski pisarz science-fiction, krytyk i wydawca fantastyki. Pięciokrotny laureat British SF Award, dwukrotny laureat nagrody Hugo (jedna za książkę non-fiction Thrillion Years Spree, otrzymała także Nagrodę Locusa) oraz Nebuli i Nagrody im. Campbella. Uhonorowany nagrodą Damon Knight Memorial Grand Master Award (1999) za dorobek życia.

Życiorys

Urodził się w East Dereham w brytyjskim hrabstwie Norfolk. W latach 1943–1947 służył w armii brytyjskiej na Dalekim Wschodzie. Po powrocie do kraju pracował jako księgarz w Oksfordzie, gdzie w 1955 roku powstała jego pierwsza książka (The Brightfount Diaries). W tym samym roku gazeta „The Observer” ogłosiła konkurs na opowiadanie, którego akcja miała rozgrywać się w roku 2500. Aldiss wygrał ten konkurs opowiadaniem Not For An Age. Dzięki temu opublikował swoją pierwszą powieść fantastyczną, Space, Time and Nathaniel.

11 czerwca 2005 roku został odznaczony tytułem Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (OBE) za swoje zasługi dla literatury.

Zmarł 19 sierpnia 2017 w wieku dziewięćdziesięciu dwóch lat^[1].

Poglądy na temat fantastyki naukowej

Uważał, że większość definicji fantastyki naukowej jest błędna, ponieważ skupia się na zawartości treści, a nie na samej formie. Według niego ten gatunek to poszukiwanie definicji człowieka oraz jego miejsca we wszechświecie, zgodnych z zaawansowanym, lecz nieuporządkowanym stanem ludzkiej wiedzy, zazwyczaj prezentowanej w formie gotyckiej lub post-gotyckiej. Protagonista klasycznej powieści science-fiction powinien posiadać nadnaturalne moce. Uważał, że granice pomiędzy fantastyką naukową, science fantasy oraz fantasy zacierają się i każdy z tych gatunków można zaliczyć do fantastyki^[2].

Publikacje

1955 The Brightfount Diaries
1957 Space, Time and Nathaniel
1958 Non-stop (wyd. pol. Iskry 1975)
1958 Equator
1959 The Canopy of Time
1959 The Male Response
1960 Tłumacz (The Interpreter, wyd. pol. KAW, 1990)
1961 The Primal Urge
1962 Cieplarnia (Hothouse, wyd. pol. Iskry 1983; opowiadanie, na podstawie którego powstała powieść zdobyło Nagrodę Hugo w 1962)
1963 The Airs of Earth (amerykański tytuł Starswarm)
1964 Mroczne lata świetlne(inne języki) (The Dark Light Years, wyd. pol. Solaris 2003)
1964 Siwobrody (Greybeard, wyd. pol. Solaris 2003)
1965 Kto zastąpi człowieka? (Best SF Stories of Brian Aldiss zbiór opowiadań, amerykański tytuł: But Who Can Replace a Man?, wyd. pol. Iskry 1985)
- The Game of God („Zabawa w Boga”)
- A Kind of Artistry („Poniekąd sztuka”)
- O Moon of My Delight („O, miesiącu zachwytu mego”)
- Shards („Strzępy”)
- Not for an Age („Przenigdy”)
- Outside („Na zewnątrz”)
- Poor Little Warrior! („Nieszczęsny, mały wojowniku!”)
- Who Can Replace a Man? („Kto zastąpi człowieka?”)
- The Impossible Star („Nieobliczalna gwiazda”)
- Old Hundreth („Kiedy ranne wstają zorze”)
- Judas Danced („Judasz tańczył”)
- Another Little Boy („Jeszcze jeden Człowieczek”)
- Girl and Robot with Flowers („Dziewczyna i robot z kwiatami”)
- The Moment of Eclipse („Chwila zaćmienia”)
- Man in His Time („Człowiek ze swoim czasem”)
1965 Earthworks
1965 The Impossible Smile
1966 The Saliva Tree and other strange growths (tytułowe opowiadanie zdobyło Nebulę w 1965 r.)
1967 Kryptozoik (An Age, amerykański tytuł: Cryptozoic!, wyd. pol. Solaris 2003)
1968 A Report On Probability
1969 Barefoot in the Head
Saga The Horatio Stubbs
- 1978 The Hand-Reared Boy
- 1970 A Soldier Erect
- 1978 A Rude Awakening
1971 Krążenie krwi... (The Moment of Eclipse, wyd. pol. Iskry 1989, Nagroda BSFA 1971)
1973 Frankenstein Unbound
1974 The 80 minute Hour
1976 Malacjański gobelin (The Malacia Tapestry, wyd. pol. Solaris 2002)
1977 Brothers of the Head
1977 Last Orders and Other Stories
1979 Pile (Poem)
1979 New Arrivals, Old Encounters
Trylogia Helikonii
- 1982 Wiosna Helikonii (Helliconia Spring, Iskry 1989, Nagroda BSFA 1982, Nagroda Campbella 1983)
- 1983 Lato Helikonii (Helliconia Summer, Iskry 1992)
- 1985 Zima Helikonii (Helliconia Winter, Iskry 1992, Nagroda BSFA 1985)
1984 Seasons in Flight
1987 The Year before Yesterday
1987 Trillion Year Spree (1986, wspólnie z Davidem Wingrove, Nagroda Hugo w kategorii Best Related Work, Nagroda Locusa 1987 w kategorii Książka niebeletrystyczna)
1987 Ruins
1988 Forgotten Life
1994 A Tupolev too Far
- Supertoys Last All Summer Long
- Umysł w potrzasku (Crakec at critical, wyd. pol. Varia APD 1993)
2002 Superpaństwo (Super-State, wyd. pol. Vis-à-vis/Etiuda 2012)
- The Cretan Teat
2004 Affairs at Hampden Ferrers
2005 Cultural Breaks (zbiór opowiadań)
- Jocasta
- Sanity and the Lady
2007 Mrok (HARM, wyd. pol. Vis-à-vis/Etiuda 2011)
2008 Chwila zaćmienia (A collection of short stories, wyd. pol. Solaris 2008)

Przypisy

↑ HeloiseH. Wood HeloiseH., Brian Aldiss dies aged 92 [online], thebookseller.com, 21 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-21] (ang.).
↑ Brian W.B.W. Aldiss Brian W.B.W., O pochodzeniu gatunku: Mary Shelley, [w:] RyszardR. Handke, LechL. Jęczmyk, BarbaraB. Okólska (red.), Spór o SF, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 19-20, ISBN 83-210-0815-1 .

Linki zewnętrzne

Supertoys Last All Summer Long – story (ang.)
Oficjalna strona internetowa (ang.)

[thebookseller-1] HeloiseH. Wood HeloiseH., Brian Aldiss dies aged 92 [online], thebookseller.com, 21 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-21] (ang.).

[2] Brian W.B.W. Aldiss Brian W.B.W., O pochodzeniu gatunku: Mary Shelley, [w:] RyszardR. Handke, LechL. Jęczmyk, BarbaraB. Okólska (red.), Spór o SF, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 19-20, ISBN 83-210-0815-1 .

[1]

[2]