Borys Hrinczenko

Borys Hrinczenko

Data i miejsce urodzenia	9 grudnia 1863 chutor Wilchowyj Jar, gubernia charkowska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	6 maja 1910 Ospedaletti, Królestwo Włoch
Zawód, zajęcie	pisarz
Multimedia w Wikimedia Commons

Borys Dmytrowycz Hrinczenko, ukr. Борис Дмитрович Грінченко, pseud. Wasyl Czajczenko (ur. 24 listopada^?/6 grudnia 1863 w Wilchowym Jarze, zm. 23 kwietnia 1910 w Ospedaletti) – ukraiński pisarz, etnograf i działacz oświatowy^[1].

Urodził się w chutorze Wilchowyj Jar w guberni charkowskiej^[1]. Jako piętnastolatek został aresztowany za rozprowadzanie zakazanej literatury, co uniemożliwiło mu podjęcie studiów uniwersyteckich. Zdał jednak egzamin pozwalający mu pracować jako nauczyciel^[2]. Nauczał w szkołach podstawowych w guberni charkowskiej oraz jekaterynosławskiej. Starał się nauczać dzieci języka ukraińskiego, opracował pierwsze ukraińskie podręczniki szkolne^[3].

W 1891 roku brał udział w utworzeniu Bractwa Tarasowców. W 1894 roku, przeniósł się, wraz z żoną, Marią Hładyliną, do Czernihowa, gdzie podjął pracę jako urzędnik w ziemstwie. Z pomocą rodziny utworzył tam wydawnictwo, które opublikowała blisko 50 książek popularno-naukowych^[3].

W 1902 roku przeniósł się do Kijowa, poświęcił się tworzeniu słownika języka ukraińskiego. Czterotomowy Słowar ukrajinśkoji mowy został wydany w latach 1907-1909^[1]. W 1904 roku współtworzył dwie organizacje partyjne: Ukraińską Partię Demokratyczną oraz Ukraińską Partię Radykalną, które potem połączyły się, tworząc Ukraińską Partię Demokratyczno-Radykalną^[3]. Od 1906 roku był redaktorem lokalnych gazet, a w latach 1907-1909 przewodniczącym kijowskiego oddziału Proswity^[3].

Tworzył realistyczne oraz baśniowe opowiadania, sztuki teatralne oraz powieści. Tłumaczył dzieła zachodnich twórców, m.in. Goethego, Friedricha Schillera, Gerharta Hauptmanna, Henrika Ibsena, Arthura Schnitzlera, Octave Mirbeau oraz Daniela Defoe^[3].

W 1909 roku zachorował na gruźlicę i wyjechał do Włoch na leczenie. Zmarł 6 maja 1910 w Ospedaletti, został pochowany w Kijowie^[3].

Jego imieniem nazwano utworzony w 1919 roku w Kijowie Instytut Pedagogiczny, potem przekształcony w Uniwersytet Kijowski im. Borysa Hrinczenki.