Alicja Grześkowiak

Alicja Grześkowiak

Alicja Grześkowiak podczas obchodów XX-lecia odrodzonego Senatu (2009)
Data i miejsce urodzenia	10 czerwca 1941 Świrz
Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 21 października 1997 do 18 października 2001
Przynależność polityczna	Akcja Wyborcza Solidarność
Poprzednik	Adam Struzik
Następca	Longin Pastusiak
Wicemarszałek Senatu II kadencji
Okres	od 27 listopada 1991 do 14 października 1993
Przynależność polityczna	Porozumienie Centrum
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Alicja Grześkowiak z domu Bautro (ur. 10 czerwca 1941 w Świrzu) – polska prawniczka i polityk, adwokat, nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk prawnych. W latach 1989–2001 senator I, II, III i IV kadencji, w latach 1991–1993 wicemarszałek Senatu II kadencji, w latach 1997–2001 marszałek Senatu IV kadencji.

Urodziła się jako córka Eugeniusza i Adelajdy Bautro^[1]. W 1963 ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Stopień naukowy doktora otrzymała w 1971, a stopień doktora habilitowanego uzyskała w 1978. W 1974–1975 odbyła staż na uniwersytecie w Rzymie. Od 1990 zatrudniona na stanowisku profesora na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, była też (od 1991) profesorem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Objęła później stanowisko profesora nadzwyczajnego w Kujawsko-Pomorskiej Szkole Wyższej w Bydgoszczy.

W 1969 ukończyła aplikację sędziowską, od 1988 praktykowała jako adwokat.

Pod jej kierunkiem stopień naukowy doktora uzyskali m.in. Krzysztof Wiak (2000)^[2] i Filip Ciepły (2008)^[3].

Od 1968 do 1985 należała do Stronnictwa Demokratycznego. W 1980 przystąpiła do „Solidarności”. Ponadto w latach 1981–1992 była uczestnikiem prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności^[4]. W latach 1989–2001 przez cztery kadencje zasiadała w Senacie, reprezentując województwo toruńskie. W 1989 została w wybrana z listy Komitetu Obywatelskiego, w 1991 z listy POC, w 1993 z ramienia Porozumienia Centrum i w 1997 z rekomendacji Akcji Wyborczej Solidarność. W II kadencji była wicemarszałkiem, w IV kadencji od 21 października 1997 do 18 października 2001 sprawowała funkcję marszałka Senatu (była pierwszą w historii kobietą na tym stanowisku). Od 1989 do 1997 była członkiem delegacji parlamentu polskiego do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (od 1992 jako wiceprzewodnicząca frakcji chadeckiej). Zasiadała w radzie politycznej PC. W 1998 przystąpiła do nowo powstałej partii pod nazwą Ruch Społeczny AWS, w 2001 nie ubiegała się o reelekcję do Senatu i wycofała z życia politycznego.

Jest autorką i redaktorką publikacji naukowych z dziedziny prawa karnego i praw człowieka. Dama Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie. W 2005 została powołana w skład zarządu Papieskiej Akademii Życia.

Ordery i odznaczenia

• 2004 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[5]
• 2016 – Krzyż Wolności i Solidarności^[6]
• 2018 – Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości^[7]
• 1991 – papieski krzyż Pro Ecclesia et Pontifice
• 1995 – litewski Medal Pamiątkowy 13 Stycznia^[8]
• 1996 – dama papieskiego Orderu Grobu Świętego
• 1999 – belgijski Krzyż Wielki Orderu Korony
• 2001 – hiszpański Krzyż Wielki Orderu Zasługi Cywilnej

Nagrody i wyróżnienia

W 1995 nadano jej tytuł doktora honoris causa Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, a w 1999 tytuł doktora honoris causa Universitatea Liberă Internațională din Moldova w Kiszyniowie oraz Holy Family College w Filadelfii. W 2001 otrzymała tytuł honorowego obywatelstwa miasta Stalowa Wola^[9]. Jest także laureatką tytułu „Człowiek Roku” przyznawanego przez „Gazetę Polską”^[10].

W 2001 otrzymała Medal Świętego Brata Alberta^[11].

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1989		Komitet Obywatelski „Solidarność”	Senat I kadencji	woj. toruńskie	170 935 (69,37%)[12]
1991		Porozumienie Obywatelskie Centrum	Senat II kadencji	woj. toruńskie	60 575 (32,11%)[13]
1993		„Zjednoczenie Polskie”	Senat III kadencji	woj. toruńskie	58 885 (24,92%)[14]
1997		Akcja Wyborcza Solidarność	Senat IV kadencji	woj. toruńskie	95 995 (46,11%)[15]

• Kara śmierci w polskim prawie karnym, UMK, Toruń 1978 i 1982.
• Postępowanie w sprawach nieletnich (polskie prawo nieletnich), UMK, Toruń 1978 i 1982.
• Zagadnienia prawnokarnej ochrony dziecka poczętego w pracach Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1990–1991, Ottonianum, Szczecin 1994.
• Ius et lex. Księga jubileuszowa ku czci profesora Adama Strzembosza (red., razem z Antonim Dębińskim i Krzysztofem Wiakiem), KUL, Lublin 2002, ISBN 83-7363-025-2.
• Prawo karne stanu wojennego (red.), KUL, Lublin 2003.
• Prawo karne (red.), C.H. Beck, Warszawa 2007, 2009 i 2011.
• Kodeks karny. Komentarz (red., razem z Krzysztofem Wiakiem), C.H. Beck, Warszawa 2012.

• Nasi w Sejmie i w Senacie. Posłowie i senatorowie wybrani z listy Solidarności. Warszawa: Volumen, 1990. Brak numerów stron w książce
• Biogram na stronie Senatu (IV kadencja). [dostęp 2013-04-27].
• Nota biograficzna na stronie smolec.pl. [dostęp 2013-04-27].
• Dr hab. Alicja Grześkowiak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-12-06] .